Εφορία: Φέτος θα νιώσουν στην τσέπη τους οι πολίτες τα περσινά μέτρα. Καταργήθηκαν εκπτώσεις δαπανών και αφορολόγητα

Των Κώστα Τσάβαλου, Μάριου Χριστοδούλου

Βαρύς θα πέσει ο πέλεκυς της Εφορίας φέτος, καθώς τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν πέρυσι και θα δηλωθούν μέχρι τις 30 Ιουνίου θα φορολογηθούν με τη νέα φορολογική κλίμακα, ενώ θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά οι επώδυνες διατάξεις με τις οποίες καταργήθηκαν οι εκπτώσεις για βασικές κατηγορίες δαπανών, τα ατομικά αφορολόγητα ποσά καθώς και τα αφορολόγητα των παιδιών.

Οι περισσότερες δαπάνες, που έως πέρυσι μείωναν τον φόρο εισοδήματος, δεν αναγνωρίζονται πλέον από την Εφορία, με αποτέλεσμα η συντριπτική πλειονότητα των εκκαθαριστικών να καταστούν χρεωστικά. Ακόμα και στις ιατρικές δαπάνες, η έκπτωση θα συναρτάται με το ύψος του εισοδήματος του φορολογουμένου και σε κάθε περίπτωση δεν αναγνωρίζονται στο σύνολό τους.

Στα φετινά εκκαθαριστικά, εκτός του φόρου εισοδήματος, ενσωματώνονται η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος αλλά και ο φόρος πολυτελείας για όσους διαθέτουν μεγάλα αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής κ.λπ. Οι μεγαλύτερες επιβαρύνσεις θα προκύψουν για τους μισθωτούς με παιδιά και τους συνταξιούχους με εισοδήματα άνω των 23.000 ευρώ. Υπέρογκους φόρους θα κληθούν να καταβάλουν και οι περίπου 750.000 φορολογούμενοι με εισοδήματα από ατομικές επιχειρήσεις και ελευθέρια επαγγέλματα, ακόμα κι αν δηλώσουν ζημιές, καθώς θα φορολογηθούν με βάση εξωπραγματικά τεκμαρτά εισοδήματα. Αγρότες, εργαζόμενοι με «μπλοκάκια» και φορολογούμενοι χωρίς εισοδήματα θα πρέπει να βρουν αποδείξεις δαπανών του έτους 2013, αξίας ίσης με το 25% του ετήσιου πραγματικού ή τεκμαρτού εισοδήματός τους, για να μην πληρώσουν επιπλέον φόρο 22%.

Η εγκύκλιος

Οπως αναφέρει η ερμηνευτική εγκύκλιος για τη φορολόγηση των περσινών εισοδημάτων που κοινοποίησε στις εφορίες το υπουργείο Οικονομικών, κάθε πηγή εισοδήματος φορολογείται πλέον ξεχωριστά (μισθωτές υπηρεσίες, ενοίκια και κινητές αξίες, ελευθέρια επαγγέλματα) ενώ επέρχεται και η κατάργηση μιας σειράς φοροαπαλλαγών.

Από την εγκύκλιο δεν προκύπτει τελικώς καμία αλλαγή στον τρόπο παρακράτησης του φόρου εισοδήματος από μισθούς και συντάξεις. Συνεπώς, δεν αλλάζει και ο ειδικός τρόπος παρακράτησης του φόρου από τις επικουρικές συντάξεις (αυτοτελής με συντελεστή 5%, 10%, 15%). Η μεγαλύτερη ζημιά για τους φορολογουμένους προκύπτει από την κατάργηση των αφορολόγητων ορίων εισοδήματος και των εκπτώσεων φόρου για σχεδόν όλα τα φυσικά πρόσωπα. Καταργούνται, για όλα τα φυσικά πρόσωπα, το βασικό αφορολόγητο όριο εισοδήματος των 5.000 ευρώ καθώς και τα πρόσθετα αφορολόγητα όρια για τα προστατευόμενα τέκνα, τα οποία ανέρχονταν σε 2.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα τέκνα και σε 3.000 ευρώ για κάθε ένα τέκνο πέραν του δεύτερου.

Παρελθόν αποτελεί και η έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος ποσοστού μέχρι 10% από τις ετήσιες δαπάνες για ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής και τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας. Τα μόνα ποσά δαπανών που θα αναγνωρίζονται για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων θα είναι το 10% της διατροφής που καταβλήθηκε λόγω διαζυγίου και το 10% των δωρεών προς το Δημόσιο και προς ιδιωτικούς φορείς.

Επιπλέον, τα έξοδα για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη θα εκπίπτουν σε ποσοστό 10% από τον φόρο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων, μόνο υπό την προϋπόθεση ότι υπερβαίνουν το 5% του συνολικού δηλωθέντος ή τεκμαρτού εισοδήματος και μόνο κατά το μέρος που υπερβαίνουν το όριο αυτό. Αλλες ρυθμίσεις που «φουσκώνουν» τους φόρους είναι:

● Η επιβολή αυτοτελούς φορολόγησης με συντελεστές 26%-33% στα εισοδήματα από ατομικές επιχειρήσεις και ελευθέρια επαγγέλματα.

● Η επιβολή αυτοτελούς φόρου με συντελεστές 10%-33% στα εισοδήματα από ακίνητα (ενοίκια κ.ά.).

● Η αυτοτελής φορολόγηση των εισοδημάτων από μισθούς, συντάξεις, γεωργικές εκμεταλλεύσεις καθώς και των αμοιβών από εργασία με «μπλοκάκι» βάσει συντελεστών 22%-42% αλλά με ταυτόχρονη εφαρμογή μείωσης φόρου έως 2.100 ευρώ, υπό την προϋπόθεση της προσκόμισης αποδείξεων αξίας ίσης με το 25% του ατομικού ετήσιου εισοδήματος. Τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις θα φορολογηθούν αυτοτελώς βάσει μιας νέας φορολογικής κλίμακας, η οποία προβλέπει συντελεστές φόρου: 22% για τα πρώτα 25.000 ευρώ, 32% για τα επόμενα 17.000 ευρώ (από τις 25.001 έως τις 42.000 ευρώ) και 42% για το επιπλέον ποσό, πέραν των 42.000 ευρώ.

● Τα τεκμήρια διαβίωσης. Οι φορολογούμενοι που δεν είχαν καθόλου εισόδημα το 2013 αλλά διέμεναν σε ιδιόκτητες ή εκμισθούμενες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κατοικίες θα φορολογηθούν βάσει τεκμηρίων διαβίωσης για τεκμαρτά εισοδήματα άνω των 5.000 ευρώ.

● Η κατάργηση της μείωσης φόρου των 60 ευρώ για κάθε τέκνο μισθωτού που εργάζεται για τουλάχιστον 9 μήνες σε παραμεθόριες περιοχές.

● Η κατάργηση του πρόσθετου αφορολόγητου ορίου εισοδήματος των 2.000 ευρώ, το οποίο ίσχυε μέχρι πέρυσι για τους ανάπηρους φορολογουμένους και για κάθε μέλος της οικογένειάς τους εφόσον έχουν αναπηρία 67% και άνω. Το πρόσθετο αφορολόγητο αντικαθίσταται με έκπτωση φόρου 200 ευρώ.

Αποδείξεις: ποιες μετράνε και ποιες δεν μετράνε

Οι αποδείξεις που έχει λάβει το 2013 κάθε μισθωτός, συνταξιούχος, αγρότης ή εργαζόμενος με «μπλοκάκι» για πληρωμές που αφορούν διόδια, κοινόχρηστα, προμήθεια καυσίμων θέρμανσης, ενοίκια, δίδακτρα ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, νοσήλια, ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, ασφάλιστρα, ταχυδρομικά και τηλεπικοινωνιακά τέλη, λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, καθώς επίσης και τα εισιτήρια σε μέσα μαζικής μεταφοράς που έχει πληρώσει δεν αναγνωρίζονται από την Εφορία για την κάλυψη του 25% του ετήσιου εισοδήματός του, ώστε να μην πληρώσει επιπλέον φόρο 22%. Αντιθέτως, αναγνωρίζονται οι αποδείξεις από έξοδα ψυχαγωγίας, ινστιτούτα αισθητικής, τυχερά παιχνίδια, συνδρομές πιστωτικών καρτών, εκδόσεις αδειών κυνηγιού ή ψαρέματος, αλλά και από αγορές τροφίμων, ποτών, προϊόντων καπνού, βενζίνης ή πετρελαίου κίνησης, επισκευή και συντήρηση ακινήτων και αυτοκινήτων κ.λπ.