Δεν είναι δήλωση πρώην, ούτε νυν γενικού γραμματέα της κυβέρνησης. Δεν είναι καν φράση εξ άμβωνος μητροπολίτου υπέρ των εν χρυσώ… εν Χριστώ αδερφών. Πρόκειται για το ντοκιμαντέρ του Βασίλη Δούβλη, που προβλήθηκε χθες στο Γαλλικό Ινστιτούτο (είχε προηγηθεί η Θεσσαλονίκη) και την Κυριακή στις 16.45, θα ξαναπαιχτεί στον «Δαναό». Τι πραγματεύεται; Τη λογοκρισία των κινηματογραφικών ταινιών επί χούντας. Τι δείχνει; Αλογόκριτες σκηνές, σχόλια σκηνοθετών (σε μια από τις τελευταίες του συνεντεύξεις και ο Θόδωρος Αγγελόπουλος), πώς παρέκαμπταν τις διαταγές των συνταγματαρχών, τι τρικ σκαρφίζονταν, τι ενοχλούσε τη χούντα κ.λπ. Και όλα αυτά μετά από ενδελεχή έρευνα, με μικρά αποσπάσματα από περίπου 70 ελληνικές και ξένες ταινίες της εποχής.

Το τρομερό είναι πως δεν διασώθηκαν μόνο οι λογοκριμένες σκηνές, αλλά και μέρος του αρχείου της χούντας! Ετσι βλέπουμε πως ούτε η Αλίκη στο «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια» ούτε ο Λουί ντε Φινές γλίτωσαν το πετσόκομμα. Ούτε ο Βέγγος ούτε ο Ρ. Μανθούλης. Καλά, για Μπουνιουέλ, δεν το συζητάμε καν. «Αν υπήρχε βαθύτερο νόημα, δεν το κατάλαβα», ακούγεται να λέει ο λογοκριτής και το θέμα θεωρείται λήξαν.

Πού να αφήσουν οι συνταγματάρχες να προβληθεί η «Ευδοκία» του Δαμιανού ή «Το μπλόκο» του Αδωνι Κύρου; Ή η καταπληκτική σκηνή από το «Το κανόνι και τ’ αηδόνι» των αδελφών Καμπανέλλη, όπου ο Παπαγιαννόπουλος παριστάνει τον σκύλο και γαβγίζει -σου σηκώνεται η πέτσα- σε Γερμανό αξιωματικό. «Η σκηνή κόβεται, καθώς ποτέ δεν θα τολμούσε Ελλην να αντιταχθεί σε Γερμανό αξιωματούχο!» είπαν και ομίλησαν οι χουντικοί αξιωματούχοι. Ή το μη πολιτικό «Πήρε ο άνεμος τα όνειρά μου» του Οδυσσέα Κωστελέτου, όπου «περικόπτονται αι σκηναί καθ’ ας θραύονται πιάτα εις κέντρα διασκεδάσεως». Πού είναι η τάξη και πού η ηθική; Ούτε ο Γκοντάρ γλίτωσε. Βέβαια, αυτός λογοκρίθηκε λόγω… τρέλας, καθώς θεωρήθηκε «κορύφωμα ασυναρτησίας».

Προσωπικά, ευπειθώς αναφέρω Ελληνίς και κινηματογραφόφιλη και γι’ αυτό το συστήνω άφοβα και αλογόκριτα. Τελεία και παύλα.

Νόρα Ράλλη