→Η παλιά γεωστρατηγική διαμάχη αποτέλεσε βασικό άξονα της αντιπολίτευσης

Της Χριστίνας Πάντζου

«Αυτές οι εκλογές είναι η ευκαιρία για να επιλέξουμε ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, ανάμεσα σε Μόσχα και Βρυξέλλες, ανάμεσα σε αιχμαλωσία και ελευθερία». Η δήλωση θα μπορούσε να ανήκει στην Τιμοσένκο ή σε κάποιον άλλον από τους φιλοδυτικούς προεδρικούς υποψηφίους της Ουκρανίας. Αλλά κυριάρχησε στη γείτονα Ουγγαρία κατά το κλείσιμο της προεκλογικής εκστρατείας του κεντροαριστερού συνασπισμού Κυβερνητική Αλλαγή, που υπό την ηγεσία των Σοσιαλιστών διεκδικεί την πρωθυπουργία από τον Βίκτορ Ορμπάν και το κόμμα του Fidesz στις εκλογές της 6ης Απριλίου. Ανεπιτυχώς, καθώς όλες οι δημοσκοπήσεις φέρουν τον Ορμπάν πρώτο με μεγάλη διαφορά.

Η παλιά γεωστρατηγική διαμάχη Δύσης – Ανατολής, που αναζωπυρώθηκε με την ουκρανική κρίση, αποτέλεσε βασικό άξονα της αντιπολίτευσης στην προσπάθειά της να αποτρέψει την επανεκλογή του συντηρητικού Ορμπάν.

Ο κεντροαριστερός συνασπισμός, παρουσιάζοντας εαυτόν ως υπέρμαχο μιας δημοκρατικής, σύγχρονης, ευρωπαϊκής Ουγγαρίας, καταγγέλλει τον Ορμπάν ότι καταδικάζει τη χώρα στον αυταρχισμό, υπονομεύει το κράτος δικαίου και τη δημοκρατία και απομακρύνει τη χώρα από την Ε.Ε.

Πρώτος ύψωσε το λάβαρο της «ρωσικής απειλής» ο ηγέτης των Σοσιαλιστών και υποψήφιος της Κυβερνητικής Αλλαγής για την πρωθυπουργία Ατίλα Μεστερχάζι, κατηγορώντας τον Ορμπάν ότι αποδεχόμενος δάνειο 10 δισ. ευρώ από τη Ρωσία για επέκταση του πυρηνικού εργοστασίου στο Πακς έγινε το «σκυλάκι του Πούτιν». Οτι δηλαδή αντιστρατεύεται την «επιβεβλημένη παραδοχή» πως η χώρα που γνώρισε την εισβολή του Κόκκινου Στρατού το 1956, μετά την πτώση του Τείχους δεν μπορεί παρά να ανήκει στη Δύση.

Δημοσκοπήσεις

Ή, όπως πιο διπλωματικά το εκφράζει ο Πέτερ Κρεκό, διευθυντής του Ινστιτούτου Political Capital, «η συμφωνία αυτή αποτελεί ένδειξη μιας αλλαγής στη γεωπολιτική και οικονομική στρατηγική, αυξάνοντας την ενεργειακή εξάρτηση της Ουγγαρίας από τη Μόσχα, κάτι που έχει και πολιτικό αντίτιμο».

Η πλειοψηφία των ψηφοφόρων δεν φαίνεται να συγκινείται από αυτή την ιδεολογική διαμάχη ούτε συνυπογράφει τις απειλές της αντιπολίτευσης ότι «θα στείλουμε τον Ορμπάν στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας και της πολιτικής». Η τελευταία δημοσκόπηση έδειξε πως το Fidesz προηγείται με 36% στην πρόθεση ψήφου έναντι 18% της Κυβερνητικής Αλλαγής. Είναι αυτή που οι ψηφοφόροι φαίνεται να καταβαραθρώνουν, καθώς στα σπλάχνα της κουβαλά τους πρωταγωνιστές της πολιτικής και οικονομικής κρίσης της Ουγγαρίας. Ανάμεσά τους είναι ο πρώην Σοσιαλιστής πρωθυπουργός Φέρεντς Γκιούρτσανι, που λίγο μετά τη νίκη του το 2006 αποκαλύφθηκε πως είπε συστηματικά ψέματα για την οικονομική κατάσταση ώστε να κερδίσει τις εκλογές και ο οποίος οδήγησε τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας και στα δάνεια του ΔΝΤ. Το δε Σοσιαλιστικό Κόμμα (από όπου αποσκίρτησε) βρίσκεται ξανά βυθισμένο σε σκάνδαλο διαφθοράς, με την πρώην αντιπρόεδρό του να έχει αδήλωτες καταθέσεις 770.000 ευρώ στην Αυστρία.

Το δεξιό Fidesz δεν στερείται κατηγοριών για σκάνδαλα, ιδίως όσον αφορά την εύνοια προς επιχειρηματίες στην ανάθεση δημοσίων συμβάσεων. Αλλά ο 50χρονος Ορμπάν κατάφερε να εξυψώσει το εθνικό φρόνημα των συμπατριωτών του.

Επικαλούμενος την οικονομική κυριαρχία της χώρας, ήρθε σε ρήξη με το ΔΝΤ, επιβάλλοντας, αντί για νέες περικοπές, φόρο στις τράπεζες και τις πολυεθνικές και μειώνοντας τη φορολογία των νοικοκυριών και τα τιμολόγια των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας. Εκτοτε οι σχέσεις του με την Ε.Ε. είναι τεταμένες και επιδεινώθηκαν ακόμη περισσότερο μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση που προώθησε το 2012, που περιορίζει δημοκρατικές ελευθερίες και υπονομεύει την ανεξαρτησία θεσμών, όπως της Δικαιοσύνης.

Η κατάσταση της οικονομίας εξακολουθεί να είναι δεινή, το χρέος φτάνει στο 78% του ΑΕΠ και η φτώχεια αυξάνει. Αλλά λόγω της στάσης του και ελλείψει εναλλακτικών φέρεται ότι θα νικήσει με μεγάλη διαφορά, παρ’ ότι είναι άγνωστο αν ο νέος εκλογικός νόμος (που καταγγέλλεται ότι άλλαξε τις εκλογικές περιφέρειες κατά τα κομματικά συμφέροντα του Ορμπάν και πριμοδοτεί σημαντικά το πρώτο κόμμα στη νέα Βουλή των 199 αντί 386 εδρών) θα τον ευνοήσει τόσο ώστε να επαναλάβει τον θρίαμβο του 2010, όταν κατέκτησε κοινοβουλευτική πλειοψηφία δύο τρίτων.

Οσο η κατεστημένη πολιτική σκηνή αποδύεται σε μπρα ντε φερ μεταξύ Ανατολής και Δύσης και αναλώνεται στο ποιος έχει πλήξει περισσότερο την ουγγρική δημοκρατία, οι φασίστες του Jobbik αναδεικνύονται από περιθωριακό γκρουπούσκουλο σε σημαντική κοινοβουλευτική δύναμη. Από 2% το 2006 έφτασαν το 15% στις ευρωεκλογές του 2009 και στο 17% στις βουλευτικές του 2010. Με ούριο άνεμο στα πανιά τους διεκδικούν την καθαρότητα των Μαγυάρων, που υποτίθεται ότι απειλούνται από Εβραίους και Ρομά, ξεσπαθώνουν κατά του σάπιου συστήματος και των διεφθαρμένων πολιτικών όσο στρογγυλεύουν τη βίαιη γλώσσα τους υποδυόμενοι μια μετριοπαθή σοβαρή πολιτική δύναμη που δίνει συνεντεύξεις στους «Τάιμς» της Βουδαπέστης για το τι θα κάνει ως κυβέρνηση!

Περί καθαρ(ι)ότητας

Οσο όμως κι αν θέλουν να κρυφτούν, η χαρά δεν τους αφήνει: αντικατέστησαν το απαγορευμένο παραστρατιωτικό τους σώμα Ουγγρική Φρουρά με τη… Νέα Ουγγρική Φρουρά και τον Στρατό των Παρανόμων και ξεκίνησαν την προεκλογική τους εκστρατεία σε μια συναγωγή.

Εκεί, κάτω από την επιγραφή με τα ονόματα 500 Εβραίων που έχασαν τη ζωή τους στο Ολοκαύτωμα, ο ηγέτης τους Γκάμπορ Βόνα υποσχέθηκε την προάσπιση της Μεγάλης Πατρίδας. Αυτής που ως πιστοί οπαδοί της ναζιστικής αρχής του ζωτικού χώρου υπόσχονται για την «ανώτερη φυλή των Μαγυάρων» διεκδικώντας «ιστορικά τους εδάφη», στα Βαλκάνια και ιδίως τη Ρουμανία, αλλά και τη Σλοβακία.

Το μήνυμά τους προσελκύει πλέον όλο και περισσότερους Ούγγρους, πρόθυμους να τους αναδείξουν σε πιθανούς ρυθμιστές της πολιτικής ζωής. Οι δημοσκοπήσεις τούς φέρουν να εδραιώνονται ως τρίτη δύναμη της χώρας με ποσοστό 15-17%.