Του Σπύρου Τσάμη

Ηταν Ιανουάριος του 2010 όταν βρέθηκα στη Νότια Αφρική, παραμονές του Παγκοσμίου Κυπέλλου που έγινε εκεί το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς. Τότε, οι διοργανωτές και όχι μόνο, κυρίως με υπονοούμενα, έστελναν μηνύματα, αν όχι μαθήματα πολιτισμού, στους εργοδότες τους με αφορμή τη ρατσιστική συμπεριφορά πολλών Ευρωπαίων ποδοσφαιρόφιλων προς τους μαύρους που παίζουν στα Πρωταθλήματά τους.

Τώρα; Βοηθάει η συνύπαρξη εκπροσώπων λαών μόνο από τη Μαύρη Ηπειρο για να λυθεί η γλώσσα τους και να καταγγείλουν ανοιχτά αυτό που φοβούνται πολλές φορές να εκφράσουν όταν βρίσκονται «εκτός έδρας»; Οχι ακριβώς!

Στα μέσα ενημέρωσης της διοργανώτριας Νότιας Αφρικής, αλλά και άλλων χωρών εξελίσσεται τις τελευταίες μέρες ένας πάρα πολύ προσεκτικός διάλογος, χωρίς αφορισμούς και επιθέσεις.

Ναι μεν γίνονται σαφείς νύξεις για την αλλαγή πλεύσης του Μπλάτερ στο κεφάλαιο «ρατσισμός στα γήπεδα» και υπενθυμίζονται τα γνωστά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Αφρικανοί ποδοσφαιριστές στην Ευρώπη, αλλά ώς εκεί…

Ακόμη και στη διάρκεια του τελευταίου Παγκοσμίου Κυπέλλου της Νότιας Αφρικής, ο πρόεδρος της FIFA προκαλούσε. Η διοργάνωση έγινε στην Αφρική, αλλά εκείνος έλεγε, αν και φιλοξενούμενος εκεί: «Ο ρατσισμός είναι ένα από τα πολλά που μπορούν να συμβούν στα παιχνίδια. Πρέπει να κοιτάμε το επόμενο παιχνίδι και να μην μένουμε σε ό,τι έγινε στο προηγούμενο…»

Αγνοούσε τότε όσους τον χαρακτήριζαν «στυγνό ρατσιστή», αλλά (ω του θαύματος!) διαβάστε τι έγραψε ο επικεφαλής της διοικητικής αρχής του παγκόσμιου ποδοσφαίρου την Κυριακή 20 Ιανουαρίου, στην προσωπική του ιστοσελίδα: «Η τιμωρία για ρατσιστικά κρούσματα πρέπει να είναι πολύ αυστηρή. Στην επόμενη Επιτροπή Στρατηγικής της FIFA θα δούμε αν η ποινή για τις ομάδες που εκπροσωπούν ρατσιστές θα είναι αφαίρεση βαθμών, ή ακόμη και υποβιβασμός. Θα βρούμε την καλύτερη λύση. Χωρίς αυστηρότητα από εμάς, δεν θα δοθεί λύση στο πρόβλημα…»

Η λογική υπαγορεύει ότι η αλλαγή πλεύσης του Μπλάτερ έπρεπε να γίνει πανηγυρικά δεκτή από τους Αφρικανούς που βρίσκονται στη νοτιότερη ακτή της ηπείρου τους για το Κόπα Αφρικα. Αντίθετα, φαντάζουν δύσπιστοι. Επιφυλακτικοί…

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΠΙΤΣΟ ΜΟΣΙΜΑΝΕ «Αντιμετωπίζουμε τους ρατσιστές σαν άρρωστους ανθρώπους»

Αν θέλουμε να εξηγήσουμε τα λόγια εκπρόσωπων των ομάδων και όχι μόνο, αρκούν οι λέξεις που μας είχε πει τότε και επανέλαβε τώρα ο Πίτσο Μοσιμάνε. Αλλοτε παίκτης του Ιωνικού, βοηθός προπονητή της Εθνικής ομάδας της Νότιας Αφρικής στο τελευταίο παγκόσμιο κύπελλο, πρώτος προπονητής της αμέσως μετά.

Τότε δίπλα μας στο Ντέρμπαν αλλά και τώρα τηλεφωνικά, τόνισε τις ίδιες λέξεις: «Τους ρατσιστές, όλοι εμείς οι Αφρικανοί τους αντιμετωπίζουμε ως άρρωστους ανθρώπους… Μην περιμένετε, λοιπόν, ποτέ ν' ακούσετε λόγια μίσους. Μόνο λόγια λύπης και συμπόνιας για κείνους! Κι ας απειλείται, συχνά, η ίδια η ζωή μας όταν παίζουμε μπάλα στην Ευρώπη και γινόμαστε στόχος τους… Από τη μέρα που άρχισε το Κόπα Αφρικα εδώ, και φαντάζομαι ώς το τέλος του, με αφορμή την αλλαγή στρατηγικής του Μπλάτερ, γίνεται συζήτηση. Αλλά, προσέξτε. Δεν λένε “θα γλιτώσουμε από τους ρατσιστές εμείς οι Αφρικανοί”, αλλά πως “είναι ευκαιρία να βρουν την υγεία τους οι Ευρωπαίοι ρατσιστές οπαδοί και παράγοντες”! Ούτως, ή άλλως, δεν λέει κανείς μας περισσότερα, γιατί βλέπουμε ωραίο ποδόσφαιρο σ' αυτό το Κόπα Αφρικα και θέλουμε να συζητάμε περισσότερο για το θέαμα. Μόνο για ποδόσφαιρο συζητούν και οι μάνατζερ, αλλά και οι προπονητές από την Ευρώπη. Αμέτρητοι βρίσκονται εδώ για να βρουν παίκτες και να τους φέρουν κοντά σας…»

Ρωτήσαμε ποιοι νέοι, άγνωστοι σ' εμάς, Αφρικανοί ξεχωρίζουν. Δεν είπε ονόματα γιατί τόνισε ότι «είναι πολλοί οι υποψήφιοι που μπορούν ν' αναδειχθούν ως το “μεγαλύτερο ταλέντο του Κόπα Αφρικα”».

Μίλησε μόνο για ομάδες, πριν στείλει την αγάπη του στη Νίκαια και εκφράσει τη λύπη του για την απουσία του Ιωνικού απ' την κορυφαία ελληνική κατηγορία:

«Η Ζάμπια, η Γκάνα και το Κονγκό έχουν εμφανίσει καλά ταλέντα που δεν τα ξέραμε κι εμείς. Απ' το καλοκαίρι θα δείτε αρκετούς από τις τρεις αυτές χώρες σε Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία. Κυρίως εκεί. Βέβαια, εδώ ακούγεται ότι το γενικότερο οικονομικό πρόβλημα της Ευρώπης κάνει και τις άλλοτε πιο πλούσιες ομάδες να μην ξοδεύουν πολλά για μεταγραφές».

 ………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Αγκαλιά και τρελός πανηγυρισμός…

Μάθαμε ότι δυο εικόνες απ' το Κόπα Αφρικα, στην πρώτη εβδομάδα του, προβλήθηκαν περισσότερο απ' τα τηλεοπτικά δίκτυα της ηπείρου. Η πρώτη ήταν μια αγκαλιά! Ο Γάλλος προπονητής της Ζάμπια Ερβέ Ρενάρ πήρε στην αγκαλιά του και μετέφερε στα χέρια τον τραυματία παίκτη του Μουσόντα κοντά στους συμπαίκτες. Η Ζάμπια μόλις είχε πετύχει γκολ απέναντι στην Αιθιοπία (1-1), ο Μουσόντα ήταν πεσμένος στον αγωνιστικό χώρο και ο Ρενάρ θέλησε να δώσει την ευκαιρία στον τραυματία παίκτη του να πανηγυρίσει με τους υπόλοιπους! Τον μετέφερε «στοργικά» σχεδόν μισό γήπεδο.

Το σχόλιο του πολιτισμένου Ευρωπαίου προπονητή; «Η κίνηση που έκανα και εντυπωσιάζει στην Ευρώπη, είναι αυτονόητη για τον ψυχισμό των Αφρικανών. Δίπλα τους διδάσκεσαι όσα, μάλλον, έχουμε ξεχάσει στην Ευρώπη» είπε σε Γάλλο δημοσιογράφο.

Η δεύτερη εικόνα, εμμέσως πλην πολύ σαφώς, αλληλοσυμπληρώνεται με την πρώτη. Πρόκειται για το παιχνίδι Γκάνα – Κονγκό 2-2, την Κυριακή 20 Ιανουαρίου. Η Γκάνα προηγήθηκε με 2-0, το Κονγκό μείωσε και αμέσως μετά ισοφάρισε με πέναλτι του Μαβοκάνι. Ο Κογκολέζος τερματοφύλακας Κιντιάμπα πανηγύρισε την ισοφάριση με τον δικό του τρόπο: Καθιστός στο έδαφος χοροπηδούσε, με τα χέρια του να χτυπούν παλαμάκια στον ελάχιστο χρόνο που το σώμα του ήταν στον αέρα! Κινήθηκε έτσι γι' αρκετά μέτρα με το πλατύ χαμόγελο να υπογράφει την εμπνευσμένη έκρηξη του…

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

«Oχι φολκόρ… Περηφάνεια»!

Ζητήσαμε το σχόλιο του Κενυάτη δημοσιογράφου Ντάνους Μπόγκε, απεσταλμένου στη Νότια Αφρική, για την ίδια συναισθηματική υπεροχή, όπως καθρεφτίζεται και σ' αυτή τη συνύπαρξη εκπροσώπων της μαύρης ποδοσφαιρικής οικογένειας:

«Καμία έκπληξη για μας! Εσείς όλα αυτά τα λέτε φολκλόρ. Ισως και γραφικότητες. Εμείς έχουμε μόνο μια λέξη: Περηφάνια! Νά γιατί και στις τηλεοπτικές συζητήσεις που μαθαίνετε ότι έγιναν και συνεχίζονται για τη νέα λογική του Μπλάτερ και το πρόβλημα του ρατσισμού στα ευρωπαϊκά γήπεδα, ακούγονται μόνο ευχές ώστε ν' αλλάξει η ρατσιστική τακτική». Με τη διευκρίνιση ότι «αυτό ναι μεν θα βοηθήσει και την ζωή των Αφρικανών ποδοσφαιριστών κυρίως στη Δυτική Ευρώπη, αλλά θα βοηθήσει και στην ψυχική υγεία των ρατσιστών. Ευχές απευθύνονται επίσης από ποδοσφαιριστές και προπονητές του Κόπα Αφρικα, είτε παίζουν σε ευρωπαϊκές ομάδες είτε όχι, για τους λαούς της Ευρώπης, ώστε να βγουν απ' την πίεση της οικονομικής κρίσης που ζείτε και στη χώρα σας. Κρατήστε μια κουβέντα-δώρο από τη Νότια Αφρική όπου παίζουμε μπάλα: “Εύχομαι ο πολιτισμός των Ευρωπαίων ν' αποκτήσει την αγάπη που του λείπει”.

Το είπε νεαρός επιθετικός της ομάδας του Μάλι…»