INFOWAR

«O Ολάντ υποσχέθηκε να κηρύξει τον πόλεμο στο καπιταλισμό και κήρυξε τον πόλεμο στην Αφρική» Αλέν Μπαντιού

Αρης Χατζηστεφάνου

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΠΑΡΙΣΙ

Η επιδρομή της Γαλλίας στο Μάλι ξυπνά παλιά φαντάσματα της ευρωπαικής αποικιοκρατίας στη Μαύρη Ηπειρο και μαζί τους «προπαγανδιστές» του περασμένου αιώνα

Ο Γάλλος συγγραφέας Αντρέ Μαλρό είχε περάσει αρκετή ώρα στο σπίτι του στρατηγού Ντε Γκολ εκείνο το μεσημέρι του 1966. Είχαν συζητήσει για τις αρμοδιότητές του στο υπουργείο Πολιτισμού και η κουβέντα είχε περάσει στις διεθνείς εξελίξεις. «Ξέρεις ποιος είναι ο μοναδικός μου αντίπαλος, σε διεθνές επίπεδο;» τον ρώτησε ο στρατηγός. Και χωρίς να περιμένει απάντηση, συμπλήρωσε: «Είναι ο Τεντέν. Γιατί είμαστε και οι δύο μικροί που δεν φοβούνται τους μεγάλους».

Ο Ντε Γκολ είχε μόλις διατάξει την απομάκρυνση των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων που στάθμευαν στη χώρα του και απομάκρυνε τη Γαλλία από το στρατιωτικό βραχίονα της συμμαχίας. Ο στρατηγός είχε μόλις ξεκινήσει ένα διπλωματικό μπρα ντε φερ με την Ουάσιγκτον διεκδικώντας ένα κομμάτι από τη γεωπολιτική πίτα της μεταπολεμικής Ευρώπης.

Πολλοί αναρωτιούνται έκτοτε γιατί ο Ντε Γκολ δεν αναφέρθηκε στον Γαλάτη ήρωα Αστερίξ (που κρεμόταν ήδη στα περίπτερα από το 1959), αλλά προτίμησε τον «Βέλγο δημοσιογράφο» Τεντέν. Ισως γιατί το δημιούργημα του Ρενέ Γκοσινί εκπροσωπούσε την αντίσταση σε κάθε μορφή εξουσίας, ενώ το χάρτινο τέκνο του Ερζέ φλέρταρε στα νιάτα του με τα υπολείμματα της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας. Οταν λοιπόν ο Πλαντί, o διάσημος σκιτσογράφος της Monde, παρουσίασε πρόσφατα τον Ολάντ σαν άλλο Τεντέν να εισβάλλει στρατιωτικά στο Μάλι, δεν ήταν λίγοι αυτοί που μίλησαν για την επιστροφή μιας νέας, ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας στην Αφρική.

Ο δημιουργός τού Τεντέν, Ερζέ, δεν έκρυψε ποτέ τις πολιτικές πεποιθήσεις της νιότης του. Ο διευθυντής του -κάποιος Νόρμπερτ Γουάλαζ, ο οποίος τύχαινε να είναι και θαυμαστής του Μουσολίνι- του ανέθεσε να προετοιμάσει ένα τεύχος αντισοβιετικής προπαγάνδας για παιδιά. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ανιστόρητο παραλήρημα στο οποίο ο Τεντέν παρακολουθεί το εμπόριο μπανάνας (sic) στην παγωμένη Μόσχα αλλά και τη δράση της πετρελαϊκής εταιρείας Shell (η οποία εκείνη την εποχή δεν είχε καμία σχέση με τη νεαρή Σοβιετική Ενωση). Οσο για τον Στάλιν, τον βλέπουμε να συνωμοτεί με τον… Τρότσκι και τον Λένιν για να κρύψουν τα τρόφιμα από τον λαό.

Η μεγαλύτερη προπαγάνδα του Τεντέν όμως δεν αφορούσε την πρώην Σοβιετική Ενωση, αλλά τη βελγική αποικία του Κονγκό. Αυτή τη φορά ο διευθυντής του Ερζέ τού αναθέτει να εκθειάσει τη βελγική αποικιοκρατία, η οποία ευθυνόταν για τη γενοκτονία 10 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ο Τεντέν φτάνει στο Κονγκό στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν η νέα βελγική κυβέρνηση αποφασίζει να βελτιώσει ελαφρώς τις συνθήκες εργασίας των σκλάβων. Και το κάνει όχι για ανθρωπιστικούς λόγους, αλλά γιατί η πολιτική του προηγούμενου βασιλιά Λεοπόλδου Β’, να κόβει τα χέρια των παιδιών που δεν εργάζονταν αρκετά στις φυτείες καουτσούκ, είχε αρχίσει να προκαλεί ελλείψεις εργατικού δυναμικού και… πτώση της παραγωγικότητας. Το 1896 μια γερμανική εφημερίδα ανέφερε ότι μέσα σε μια ημέρα έκοψαν 1.308 χέρια.

Η προπαγάνδα των κατακτητών

Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και ο Ερζέ θα καταδικάσει στη δεκαετία του ’70 τα πρώτα του έργα για την ΕΣΣΔ και το Κονγκό λέγοντας ότι ήταν αποτέλεσμα των προκαταλήψεων της «αστικής κοινωνίας» στην οποία ζούσε. To πρόβλημα είναι ότι καθώς η γαλλική πολεμική μηχανή εισέβαλε στο Μάλι αυτή η προπαγάνδα επανήλθε – αυτή τη φορά όχι στις Βρυξέλλες του Τεντέν αλλά στο Παρίσι του Αστερίξ.

Αρκεί να περπατήσεις για λίγες ώρες στη γαλλική πρωτεύουσα φυλλομετρώντας εφημερίδες και ακούγοντας ειδήσεις στο ραδιόφωνο, για να καταλάβεις το μέγεθος της παραπληροφόρησης. Η Γαλλία παρουσιάζεται ως η δύναμη του καλού, που μάχεται εναντίον των ισλαμιστών τρομοκρατών της Αλ Κάιντα. Οι όροι της ενημέρωσης θυμίζουν απειλητικά την Αμερική του Τζορτζ Μπους πριν από την εισβολή και κατάληψη του Ιράκ. Ελάχιστοι φυσικά σημειώνουν ότι η κατάσταση στο Μάλι είναι μια παράπλευρη απώλεια του βρόμικου πολέμου που πραγματοποίησαν οι ΗΠΑ, η Γαλλία και το ΝΑΤΟ στη Λιβύη. Οτι οι μαχητές Τουαρέγκ εξοπλίστηκαν από τις δυνάμεις του Καντάφι, τον οποίο στήριζαν σαν μισθοφόροι, ενώ οι ισλαμιστές τρομοκράτες λάμβαναν εξοπλισμό και εκπαίδευση από δυτικές κυβερνήσεις. Τα πλούσια ενεργειακά αποθέματα του Μάλι σχεδόν αποκρύπτονται από τις αναλύσεις, όπως επίσης και το πολύ μεγαλύτερο παιχνίδι γεωπολιτικής κυριαρχίας που παίζεται απέναντι στην τεράστια οικονομική διείσδυση της Κίνας στην Αφρική.

«Ο Ολάντ υποσχέθηκε να κηρύξει τον πόλεμο στον καπιταλισμό και κήρυξε τον πόλεμο στην Αφρική» έλεγε ο φιλόσοφος Αλάν Μπαντιού στο συνέδριο με τίτλο «Το ελληνικό σύμπτωμα», που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Παρίσι.

Αν πάντως η Γαλλία αποφάσισε πραγματικά να παίξει ένα νεο-αποικιακό παιχνίδι στη Μαύρη Ηπειρο, καλά θα κάνει να ανανεώσει και τα κόμικς της. Με δανεικούς ήρωες από τη βελγική αποικιοκρατία… δεν γίνεται δουλειά.

…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 

Διαβάστε:

«Ο Τεντέν στο Κονγκό». Το ρατσιστικό κόμικς που απαγορεύτηκε για δεκαετίες σε πολλές χώρες.

The Metamorphoses of Tintin, or Tintin for Adults (2010). Η φιλοσοφική–ψυχολογική ανάλυση του Τεντέν από τον Jean-Marie Apostolidès.

Breaking Free: Βρετανική παρωδία του Τεντέν ο οποίος μάχεται τη νεοφιλελεύθερη Θάτσερ.

………………………………………………………………………………………………………………………………….. 

Ακούστε:

«Dieudonne Rastapopoulos»: τραγούδι των Les Cowboys Fringants για τον ελληνικής καταγωγής αντίπαλο του Τεντέν.

…………………………………………………………………………………………………………………………………