Του Βίκτωρα Νέτα

Πόσοι τηλεθεατές και ακροατές αντέχουν να βλέπουν στη μικρή οθόνη ή να ακούν στο ραδιόφωνο κάθε μέρα, το πρωί, το μεσημέρι και το βράδυ, τα ίδια πάντα, πολιτικά κυρίως, πρόσωπα να λένε τα ίδια πράγματα, να εμπλέκονται σε κοκορομαχίες και να μην αρθρώνουν συγκροτημένο πολιτικό λόγο; Είναι δυνατόν οι πολίτες αυτού του τόπου, βουλευτές, πανεπιστημιακοί, συνδικαλιστές και άλλοι, που έχουν άποψη για τα δημόσια πράγματα, να είναι όλοι κι όλοι 30 με 40 άτομα και να εμφανίζονται ως αναντικατάστατοι αστέρες;

Γι' αυτήν τη διόλου τιμητική για τον ελληνικό λαό κατάσταση, δεν είναι υπεύθυνα μόνο τα κόμματα, που ορίζουν, αν ορίζουν, εκπροσώπους, αλλά και οι τηλεοπτικοί σταθμοί, οι οποίοι επιλέγουν πρόσωπα ικανά να ανεβάσουν με καβγά την τηλεθέαση. Οι ήπιοι με κόσμιο λόγο συζητητές δεν έχουν θέση στα σημερινά τηλεοπτικά παράθυρα. Ευτυχώς, υπάρχουν κάποιες εκπομπές έρευνας και λόγου, οι οποίες προβάλλονται από τα μεσάνυχτα και πέρα (!), που κάπως διασώζουν την τιμή της ελληνικής τηλεόρασης. Κατά τα άλλα, ουδείς νοιάζεται που τα ποσοστά τηλεθέασης σαρώνονται από τα τουρκικά σίριαλ. Οι τηλεθεατές έχουν μάθει τα πάντα για τους έρωτες του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς και αδιαφορούν για τις θέσεις των κομμάτων. Οι συνεδριάσεις της Βουλής με τα άδεια έδρανα και τις από χειρογράφου ομιλίες δεν προκαλούν κανένα ενδιαφέρον. Τι το ήθελε, λοιπόν, το δικό της κανάλι η Βουλή;

Η υποβάθμιση του πολιτικού λόγου και της πολιτικής σκέψης έφερε την κρίση ή συνέβη το αντίστροφο, δηλαδή η κρίση έφερε την υποβάθμιση; Ο πολιτικός λόγος υποβαθμίστηκε και με την απαξίωση της λειτουργίας της Βουλής κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο και όταν οι πολιτικές αντιπαραθέσεις μεταφέρθηκαν προοδευτικά στα τηλεοπτικά παράθυρα, ιδιαίτερα μάλιστα στα ιδιωτικά κανάλια.

Οι συζητήσεις στη Βουλή, εκτός από εκείνες που γίνονται σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, δεν προκαλούσαν και δεν προκαλούν ούτε το ενδιαφέρον των ίδιων των βουλευτών. Οι ομιλητές αγορεύουν και είναι άδεια και τα έδρανα του υπουργικού συμβουλίου και εκείνα των βουλευτών. Σπάνια ο εκάστοτε πρωθυπουργός τιμά με την παρουσία του τις συνεδριάσεις της Βουλής. Πώς μπορεί, λοιπόν, ο βουλευτής να ενημερώνεται και να διαμορφώνει άποψη, όταν δεν παρακολουθεί τους εισηγητές νομοσχεδίων και δεν ακούει την αντίθετη γνώμη και επιχειρηματολογία. Απλούστατα, δεν διαμορφώνει γνώμη, αλλά υπακούει στην κομματική γραμμή. Οι βουλευτές δεν βουλεύονται στα αρχηγικά κόμματα.

Για την κρίση του πολιτικού συστήματος, τη διάβρωση και την ανεπάρκεια του κράτους, τη βραδύτητα στην αναζήτηση, τη διαμόρφωση και την εφαρμογή λύσεων σε μεγάλα προβλήματα του τόπου, τεράστιο μερίδιο ευθύνης, εκτός από την εκάστοτε κυβέρνηση, έχει και το Κοινοβούλιο, δηλαδή οι βουλευτές της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης. Το Κοινοβούλιο οφείλει να παράγει πολιτική με προτάσεις, με τον διάλογο, με συναίνεση και με έλεγχο.

Ενας από τους κορυφαίους κοινοβουλευτικούς άνδρες της νεότερης ιστορίας του τόπου, ο Εμμανουήλ Ρέπουλης, μιλώντας στη Βουλή στις 9 Δεκεμβρίου 1919 -ήταν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης των Φιλελευθέρων- για τον ρόλο του Κοινοβουλίου θα πει: «Ο έλεγχος των κυβερνήσεων, ο κοινοβουλευτικός έλεγχος είναι απαραιτήτως αναγκαίος διά την κίνησιν του όλου Κοινοβουλευτικού Οργανισμού. (…) Θέλομεν έλεγχον διότι επικουρεί εις το έργον της κυβερνήσεως και εις τας πράξεις αυτής, θέλομεν τον έλεγχον τον κοινοβουλευτικόν, τον προσήκοντα έλεγχον, διότι, ως είπον, και η αντιπολίτευσις είναι κοινοβουλευτικός θεσμός και η θέσις και η ενέργεια του βουλευτού εν τη αντιπολιτεύσει αποτελεί δημοσίαν λειτουργίαν, οφείλει δε να ρυθμίζεται εν πλήρει συνειδήσει της ευθύνης την οποίαν επάγεται».

Η σημερινή Βουλή, δυστυχώς, οδηγεί την πολιτική ζωή στην πόλωση με άγονες και ακραίες αντιπαραθέσεις, με την εξαφάνιση του διαλόγου και προπαντός της συνεννόησης. Αλλά και χωρίς συνεννόηση τα κόμματα βρίσκονται σε πλήρη αδυναμία να διαμορφώσουν προτάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης. Σε αδυναμία βρίσκονται ακόμη και τα τρία κόμματα της συγκυβέρνησης, τα οποία θα έπρεπε να επιστρατεύσουν όλες τις δυνάμεις τους, εντός και εκτός Κοινοβουλίου, να εργαστούν συστηματικά και να ανοίξουν όλα τα θέματα, με πρώτο εκείνο της αναμόρφωσης και της εξυγίανσης του κρατικού μηχανισμού.

Χωρίς κράτος, που να λειτουργεί αποτελεσματικά, δεν μπορεί καμία πολιτική να εφαρμοστεί. Γι' αυτό και παραμένουν στο απυρόβλητο η φοροδιαφυγή, η φοροκλοπή και η φοροαποφυγή, λιμνάζουν οι αποκρατικοποιήσεις, δεν αξιοποιούνται κοινοτικά κονδύλια και η ανεργία αυξάνεται με άλματα. Μόλις πρόσφατα η Δημοκρατική Αριστερά αποφάσισε τη συγκρότηση επιτροπής, που να διαμορφώσει προτάσεις αντιμετώπισης της ανεργίας. Ανοίγει, έστω και με καθυστέρηση, ένας δρόμος, τον οποίο θα πρέπει να ακολουθήσουν και τα άλλα κόμματα. Είναι καιρός οι βουλευτές να βουλεύονται και τα κόμματα να παράγουν πολιτική. Διαφορετικά δεν θα βγούμε από το τέλμα της κρίσης.

[email protected]