Προσπάθεια απεγκλωβισμού ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων από τη «μέγκενη» των τεκμηρίων διαβίωσης

Των Κώστα Τσάβαλου, Μάριου Χριστοδούλου

Τον απεγκλωβισμό ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων (άνεργων, φοιτητών, μικροκαταθετών, κατοίκων εξωτερικού κ.ά.) από τη «μέγκενη» των τεκμηρίων διαβίωσης σχεδιάζει τώρα το υπουργείο Οικονομικών, μετά την «γκάφα» με τους τόκους των καταθέσεων οι οποίοι θα πρέπει να δηλώνονται από το πρώτο ευρώ. Η απόφαση να μην ισχύσει τελικώς κάποιο όριο (όπως πέρυσι τα 250 ευρώ) άνω του οποίου θα καθίσταται υποχρεωτική η αναγραφή των τόκων, προκάλεσε… νευρικό κλονισμό σε εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους οι οποίοι για τόκους λίγων ευρώ θα φορολογηθούν με βάση τα τεκμήρια και θα πληρώσουν στην καλύτερη περίπτωση 300 ευρώ φόρο για ανύπαρκτα εισοδήματα.

Η πρόθεση της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών να «περάσει» διάταξη προκειμένου να αντιμετωπίσει τον παραλογισμό αυτό σκόνταψε στην άρνηση της τρόικας και αν δεν υπάρξει άμεσα ρύθμιση θα την πληρώσουν άδικα χιλιάδες φορολογούμενοι. Η ύπαρξη τόκων ακόμα και λίγων λεπτών του ευρώ ενεργοποιεί την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τον άγαμο ή των 5.000 ευρώ για το ζευγάρι, τα οποία πλέον δεν καλύπτονται από το αφορολόγητο των μισθωτών. Επειδή από φέτος οι κλίμακες φορολογίας εισοδήματος είναι διαφορετικές για μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και εισοδηματίες (από κινητές αξίες και ακίνητα), η ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη των 3.000 ευρώ θα οδηγήσει σε φόρο 300 ευρώ καθώς το τεκμαρτό εισόδημα θα φορολογηθεί με συντελεστή 10% χωρίς αφορολόγητο.

Ανάλογα προβλήματα ανακύπτουν και για φοιτητές ή ακόμα και ανήλικους οι οποίοι είναι για παράδειγμα, συνδικαιούχοι με τους γονείς τους σε αποταμιευτικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, καθώς οι τόκοι καταθέσεων επιμερίζονται ισόποσα σε όλους τους δικαιούχους. Αν δεν διορθωθεί το θέμα, με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων μπορεί να βρεθεί φορολογούμενος ο οποίος εισέπραξε τόκους καταθέσεων 1 ευρώ να χρωστά φόρο 300 ευρώ.

Αφορολόγητο 9.500 ευρώ

Η λύση που σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι άνεργοι, ανήλικοι ή μικροκαταθέτες χωρίς άλλα πραγματικά εισοδήματα, αλλά με μικροποσά από τόκους, ενοίκια ή περιστασιακή απασχόληση, θα θεωρούνται μισθωτοί. Συνεπώς θα καλύπτονται από το αφορολόγητο των 9.500 ευρώ, το οποίο προκύπτει από τη σταθερή έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ που δικαιούνται φέτος μόνο μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες. Σύμφωνα με την εισήγηση του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, Χάρη Θεοχάρη, προς την ηγεσία του υπουργείου, η νομοθετική διάταξη θα πρέπει να ορίζει τα εξής: «Οταν το πραγματικό εισόδημα των φορολογούμενων κατά το οικονομικό έτος 2014 δεν υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ ή το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ και εφόσον αυτοί δεν ασκούν ατομική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα, τα εισοδήματά τους να φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών – συνταξιούχων». Με την προτεινόμενη ρύθμιση γλιτώνουν την «τσιμπίδα» των τεκμηρίων και κατ’ επέκταση τους φόρους φορολογούμενοι με μικρά εισοδήματα από περιστασιακή απασχόληση το 2013 ή μικροποσά από τόκους καταθέσεων. Το θέμα αφορά κυρίως άνεργους, ανήλικους ή φοιτητές που έλαβαν πέρσι μικροποσά από επιδοτούμενα επιμορφωτικά σεμινάρια, συμπλήρωση ερωτηματολογίων ή πρακτική άσκηση με ελάχιστη αμοιβή. Για να προλάβει την… έκρηξη, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να προωθήσει άμεσα στη Βουλή τη διάταξη, δεδομένου ότι «τρέχει» η προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Ειδικά για τους τόκους, η καταγραφή τους στη φορολογική δήλωση δεν μεταβάλλει τον φόρο εισοδήματος.

Οι τόκοι έχουν φορολογηθεί αυτοτελώς στην πηγή και ο φόρος με συντελεστή 15% έχει αποδοθεί από τις τράπεζες. Μεταβάλλουν όμως το ύψος του εισοδήματος επί του οποίου επιβάλλεται η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης με συντελεστές 1%-4% εφόσον το συνολικό εισόδημα υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ. Οι τόκοι καταθέσεων θα δηλωθούν φέτος για πρώτη φορά υποχρεωτικά στους κωδικούς 667-678, ενώ ο φόρος που παρακρατήθηκε συμπληρώνεται στους κωδικούς 433-434.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΟΟΣΑ: Πρώτες στην πληρωμή φόρων, εισφορών!

Στην πρώτη θέση όσον αφορά επιβαρύνσεις από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές μεταξύ των 34 χωρών του ΟΟΣΑ βρίσκεται η Ελλάδα, τουλάχιστον όσον αφορά τις οικογένειες με έναν εργαζόμενο και δύο παιδιά. Σχετική έκθεση, που έδωσε χθες ο ΟΟΣΑ στη δημοσιότητα, έδειξε ότι αυτές οι επιβαρύνσεις άγγιξαν πέρυσι το 44,5% των ακαθάριστων αποδοχών αυτών των οικογενειών, πολύ μακριά από τον αντίστοιχο μέσο όρο (26,4%) στον ΟΟΣΑ. Για τους άγαμους μισθωτούς η κατάσταση ήταν κάπως καλύτερη, αφού τα αντίστοιχα βάρη που επωμίστηκαν ανήλθαν στο 41,6% των αποδοχών τους έναντι μέσου όρου 35,9% στις χώρες του ΟΟΣΑ. Από τη σύγκριση των ετών 2000-2013, διαπιστώθηκε αύξηση 2,5% στα βάρη για τους άγαμους και 3,8% στα βάρη για τις οικογένειες με δύο παιδιά. Ολα αυτά, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα παρουσίασε τουλάχιστον πέρυσι τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση στις εργοδοτικές εισφορές και τη φορολογία προσωπικού εισοδήματος σε σχέση με το 2012. Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, ο μέσος ακαθάριστος μισθός στην Ελλάδα υποχώρησε το 2013 κατά 7,4% σε σχέση με το 2012, από τα 22.240 ευρώ στα 20.604 ευρώ. Η έκθεση έδειξε, τέλος, ότι τα τελευταία 3 χρόνια η φορολογία του προσωπικού εισοδήματος αυξήθηκε στις 25 από τις 34 χώρες του ΟΟΣΑ.