Αυξήσεις κεφαλαίου-μαμούθ ετοιμάζουν Εθνική και Eurobank. Γιατί οι συστημικές τράπεζες βιάζονται να προλάβουν τις εκλογές

Του Βασίλη Γεώργα

Στις αγορές για μετρητά ύψους 5,3 δισ. ευρώ βγαίνουν αμέσως μετά το Πάσχα η Εθνική Τράπεζα και η Eurobank δρομολογώντας αυξήσεις κεφαλαίου-μαμούθ, με σκοπό να εξασφαλίσουν ιδιωτικά κεφάλαια για να κλείσουν τη νέα τρύπα που αναδείχτηκε από τα πρόσφατα stress tests και παράλληλα να περιορίσουν τη μετοχική εξάρτησή τους από το Δημόσιο, δηλαδή από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η σπουδή που επιδεικνύουν όλες οι συστημικές τράπεζες να καλύψουν τις κεφαλαιακές ανάγκες τους πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου αντλώντας συνολικά κεφάλαια άνω των 8,2 δισ. ευρώ είναι, σύμφωνα με τραπεζίτες, αποτέλεσμα της σημαντικής προσφοράς κεφαλαίων που υπάρχει αυτήν την περίοδο από το εξωτερικό προς τις αγορές του Νότου.

Βιασύνη για ιδιωτικοποιήσεις

Ωστόσο, πολιτικοί παρατηρητές συνδέουν τη μαζική «έξοδο στις αγορές» των ελληνικών τραπεζών με το ισχυρό ενδεχόμενο αλλαγής του πολιτικού σκηνικού μετά τις διπλές εκλογές και την προσπάθεια κυβέρνησης και τραπεζιτών να δημιουργήσουν συνθήκες για την ταχύτερη δυνατή ιδιωτικοποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, σκέλος της οποίας είναι και η αποπληρωμή των προνομιούχων μετοχών. Προς τούτο κατατείνει άλλωστε και το νέο θεσμικό πλαίσιο που ψήφισαν την προπερασμένη εβδομάδα τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης παρέχοντας στο ΤΧΣ τη δυνατότητα να πουλήσει με ζημιά για το Δημόσιο τις μετοχές των ελληνικών τραπεζών και παράλληλα να επιταχύνει τη διάθεση μετοχών στους ιδιώτες επενδυτές, επαναγοράζοντας warrants τα οποία στη συνέχεια θα μετατρέπει σε μετοχές και θα τα πουλά. Ηδη στην Alpha Bank, που ολοκλήρωσε αύξηση κεφαλαίου κατά 1,2 δισ. ευρώ, οι ιδιώτες βρίσκονται κοντά στο να ανακτήσουν την καταστατική μειοψηφία του 33%, ενώ στην Πειραιώς ελέγχουν το 32-33% μετά την αύξηση κατά 1,7 δισ. ευρώ.

Η νέα ψηφίδα στο παζλ της ταχύτερης ιδιωτικοποίησης των τραπεζών έρχεται να προστεθεί από την Εθνική Τράπεζα, η οποία φέρεται να δρομολογεί και αυτή αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους μέχρι και 2,5 δισ. ευρώ. Μέχρι σήμερα η διοίκησή της υποστήριζε επίσημα ότι θα εξασφαλίσει τα απαιτούμενα κεφάλαια ύψους 2,18 δισ. ευρώ με πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων και θυγατρικών, παράλληλα με την έκδοση εταιρικού ομολόγου. Αύριο Μεγάλη Τρίτη συνεδριάζει εκτάκτως το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας, όπου θα ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις, καθώς στις 15 Απριλίου η τράπεζα θα πρέπει να υποβάλει στην Τράπεζα της Ελλάδας το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης. Την περασμένη εβδομάδα ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Προβόπουλος «έκλεισε το μάτι» στην Εθνική δηλώνοντας πως «θα είχε τεράστια επιτυχία αν αποφάσιζε να βγει στις αγορές». Παρά τις πληροφορίες που διοχετεύονται, η διοίκηση της Εθνικής δεν έχει επιβεβαιώσει ούτε διαψεύσει την πρόθεση αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου. Ανάμεσα στα ερωτήματα που τίθενται είναι σε ποια τιμή θα υλοποιηθεί η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και αν θα είναι υπέρ ή με παραίτηση του δικαιώματος συμμετοχής των παλαιών μετόχων (ΤΧΣ, Λάτσης κ.ά). Από αυτή την κρίσιμη «λεπτομέρεια» θα εξαρτηθεί και το αν θα μειωθεί και πόσο το ποσοστό του κράτους στην Εθνική, το οποίο σήμερα ανέρχεται σε 84,39%.

Στο μέτωπο της Eurobank, εγκρίθηκε το Σάββατο από την έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων η αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας κατά 2,864 δισ. ευρώ που θα γίνει με παραίτηση των παλαιών μετόχων και υπέρ ειδικών επενδυτών. Αν πετύχει η αύξηση, η συμμετοχή του ΤΧΣ θα υποστεί τεράστια «αραίωση» καθώς από το 95% που ελέγχει σήμερα θα πέσει στο 33-34%, με τους ιδιώτες να αποκτούν τουλάχιστον το 66%. Στην περίπτωση που υπάρξουν αδιάθετες μετοχές, αυτές θα καλυφθούν πρώτα από τους μετόχους –ομολογιούχους (bail in) και εν συνεχεία από το ΤΧΣ.

Η ελάχιστη τιμή

Σήμερα αναμένεται να συνεδριάσει το γενικό συμβούλιο του ΤΧΣ ώστε να ορίσει την ελάχιστη τιμή διάθεσης των νέων μετοχών (σ.σ. δεν μπορεί να είναι κατώτερη της ονομαστικής αξίας των 0,30 ευρώ), ενώ αύριο Μεγάλη Τρίτη θα επιλέξει τους «ειδικούς επενδυτές» οι οποίοι θα κληθούν να επενδύσουν περί το 1,2 έως 1,5 δισ. ευρώ, με τη δέσμευση ότι θα κρατήσουν τις μετοχές για τουλάχιστον έξι μήνες. Περίπου 10% της αύξησης θα καλυφθεί από εγχώριους επενδυτές. Το βιβλίο προσφορών θα είναι ανοιχτό από τις 26 έως τις 30 Απριλίου ώστε οι νέες μετοχές να τεθούν υπό διαπραγμάτευση στο Χρηματιστήριο στις 8 Μαΐου, ενώ τη διαδικασία έχουν αναλάβει να τρέξουν οι τράπεζες JP Morgan, Deutsche Bank και Barclays.