To κίτρινο ήταν το αγαπημένο του χρώμα. Συχνά ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες κυκλοφορούσε με ένα κίτρινο τριαντάφυλλο στο πέτο του. Κίτρινες πεταλούδες ακολουθούν συνέχεια κι έναν από τους πάμπολλους μυθιστορηματικούς χαρακτήρες τού «Εκατό χρόνια μοναξιά», τον τίμιο, γενναίο και όμορφο μηχανικό Μαουρίτσιο Μπαμπιλόνια, απόγονο Τσιγγάνων.

Ηταν, λοιπόν, φυσικό το κίτρινο χρώμα να κυριαρχήσει στη μεγάλη τελετή που έγινε τη Δευτέρα το απόγευμα (μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας) στο Παλάτι Καλών Τεχνών της Πόλης του Μεξικού. Κίτρινα λουλούδια φορούσαν πολλοί από τους χιλιάδες απλούς Μεξικανούς που έκαναν ουρά για να περάσουν μπροστά από την ξύλινη αυστηρή τεφροδόχο του, τοποθετημένη σε ένα μαύρο βάθρο, στολισμένο κι αυτό με κίτρινα λουλούδια. Μια ομάδα χαμογελαστών γυναικών φύσηξε και σκόρπισε τα κίτρινα πέταλά τους, ενώ ένα πλήθος κίτρινες χάρτινες πεταλούδες έπεφταν από ψηλά. Ηταν όλα όμορφα και ποιητικά. Κι ας ήταν και πολύ επίσημα.

Από την πρώτη σειρά παρακολούθησε την τελετή η χήρα του μεγάλου συγγραφέα Μερσέντες Μπάρτσα, σύντροφός του από το 1958, τριγυρισμένη από τους δυο γιους τους, Γκονζάλο και Ροντρίγκο Γκαρσία Μπάρτσα και τα εγγόνια τους. Δεν έχασε στιγμή την ψυχραιμία της.

Ακουσε τον πρόεδρο του Μεξικού Ενρίκε Πένια Νιέτο να λέει για τον συγγραφέα, που είχε διαλέξει τη χώρα του για μόνιμη κατοικία: «Πολλές γενιές αναγνωστών βρήκαν τις απαντήσεις στα ερωτήματα της ζωής διαβάζοντας τα έργα του. Κάτι που αποδεικνύει ότι μυθοπλασία και πραγματικότητα στην εποχή μας είναι αχώριστες». Ακουσε και τον πρόεδρο της πατρίδας του, της Κολομβίας, Χουάν Μανουέλ Σάντος, να λέει: «Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες θα ζήσει μέσα από τα βιβλία του. Αλλά πάνω απ' όλα θα ζει για πάντα μέσα από τις ελπίδες της ανθρωπότητας. Αιώνια δόξα στον άνθρωπο που μας δόξασε».

Πολλοί από όσους έσπευσαν να προσκυνήσουν τις στάχτες του, είχαν μια ιστορία να διηγηθούν. Οπως αυτή που είπε στο BBC ο ηλικιωμένος, καλοντυμένος στο μαύρο κοστούμι του χρηματιστής Χούλιο Σεζάρ Σαλσίντο, κρατώντας σφιχτά στα χέρια του μια έκδοση τού «Εκατό χρόνια μοναξιά» από το 1967. Λίγους μήνες πριν είχε πέσει πάνω στον Μάρκες σε ένα σουπερμάρκετ του Μέξικο Σίτι, σε μία από τις σπάνιες εξόδους του συγγραφέα από το σπίτι του, και την είχε τυχαία μαζί του. Του ζήτησε να την υπογράψει. «Βάλαμε τα γέλια που χρειάστηκε τόσος καιρός για να του πάρω αυτόγραφο», διηγείται. «Αλλά ο Μάρκες μού είπε: δεν έχει σημασία πόσο αργά έρχονται τα πράγματα στη ζωή».

Στο μεταξύ, το μυστήριο με τις στάχτες του Μάρκες παραμένει. Θα μείνουν Μεξικό; Θα πάνε Κολομβία; Ενα είναι σίγουρο. Πως οι Κολομβιανοί έκαναν κι αυτοί χθες ανάλογη τελετή στον Καθεδρικό Ναό της Μπογκοτά, που δεν είχε, όμως, θρησκευτικό χαρακτήρα, παρουσία των αδελφών του συγγραφέα. Η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα έπαιξε το Ρέκβιεμ του Μότσαρτ και όλη η εκδήλωση μεταδόθηκε απευθείας από την τηλεόραση.

Σήμερα, οι συμπατριώτες του θα οργανώσουν αναγνώσεις της νουβέλας του «Ο συνταγματάρχης δεν έχει κανέναν να του γράψει» σε πάνω από 1.000 βιβλιοθήκες, πάρκα, πανεπιστήμια και σχολεία. Ηδη μοιράστηκαν 12 χιλιάδες αντίτυπα.

Επιμ.: Β.Γεωργ.