→Στο όνομα της «ελαστικότητας» για την «τόνωση» της αγοράς εργασίας, οι αγγλικές επιχειρήσεις απασχολούν περίπου 1,4 εκατ. εργαζόμενους χωρίς σταθερό ωράριο, χωρίς σταθερή αμοιβή, χωρίς ασφάλιση

Της Βίκυς Καπετανοπούλου

«Για τους Βρετανούς εργαζόμενους το μηδέν είναι ένα αριθμός, που γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος» σχολίαζε δηκτικά στο κύριο άρθρο της η εφημερίδα «Guardian», μετά τη δημοσιοποίηση στατιστικών στοιχείων που επιβεβαιώνουν τη ζοφερή εργασιακή πραγματικότητα στη Βρετανία: περίπου 1,4 εκατομμύρια συμβάσεις «μηδενικών ωρών» βρίσκονται σε ισχύ, σχεδόν οι τριπλάσιες σε σχέση με τις αντίστοιχες περσινές εκτιμήσεις.

Οπως προκύπτει και από το όνομά τους, οι συμβάσεις αυτές δεν εγγυώνται ούτε σταθερό ωράριο, ούτε βέβαια σταθερή αμοιβή, ασφάλιση και επιδόματα στο όνομα της λεγόμενης «ελαστικότητας» για την «τόνωση» της αγοράς εργασίας, προς όφελος φυσικά της εργοδοσίας και όχι του εργαζόμενου-λάστιχου. Η διάδοση του φαινομένου, το οποίο τείνει να γίνει κανόνας για εγχώριους και πολυεθνικούς επιχειρηματικούς κολοσσούς, το βρετανικό Δημόσιο, την τοπική αυτοδιοίκηση, το παλάτι, ακόμα και την Εκκλησία της Αγγλίας (!), έχει εντείνει δραματικά την εργασιακή ανασφάλεια οδηγώντας παράλληλα στην κατηφόρα τους μισθούς.

Από την πρώτη επίσημη έρευνα της βρετανικής στατιστικής υπηρεσίας (ONS) την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου και την πρώτη του Φεβρουαρίου προκύπτει όμως κάτι ακόμα πιο ανησυχητικό: στο παραπάνω νούμερο δεν έχουν συμπεριληφθεί επιπλέον 1,3 εκατομμύρια συμβάσεις «μηδενικών ωρών», οι οποίες το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ήταν ανενεργές. Οπως επισημαίνει η ONS, ο ακριβής αριθμός των εργαζομένων με συμβάσεις «μηδενικών ωρών» στη Βρετανία παραμένει απροσδιόριστος…

«Ελαστικοί» κλάδοι

Ενας στους οχτώ εργοδότες απασχολεί πια τους υπαλλήλους του με αυτόν τον τρόπο, δηλαδή σχεδόν οι μισές επιχειρήσεις με προσωπικό άνω των 250 ατόμων, που δραστηριοποιούνται κυρίως στους τομείς του τουρισμού, της εστίασης και του λιανικού εμπορίου. Από κοντά και ευαίσθητοι τομείς του Δημοσίου ή των δήμων, όπως συγκεκριμένες ειδικότητες γιατρών (π.χ. αναισθησιολόγοι και ακτινολόγοι), θέσεις σε πανεπιστήμια ή φορείς κοινωνικής εργασίας, όπως η φροντίδα ηλικιωμένων. Οσο κι αν οι «ευέλικτες» συμβάσεις βολεύουν συγκεκριμένους εργαζόμενους, τα συνηθέστερα θύματα αυτής της εκμετάλλευσης είναι γυναίκες, φοιτητές και άνθρωποι ηλικίας κάτω των 25 ή άνω των 65 ετών.

Οι δομικές -όπως αποδεικνύονται- αλλαγές που συντελούνται στην αγορά εργασίας επί των ημερών της κυβέρνησης Κάμερον εντείνουν ασφυκτικά τις πιέσεις αντιπολίτευσης και συνδικάτων προς τον υπουργό Επιχειρηματικότητας, Βινς Κέιμπλ, να λάβει άμεσα μέτρα προστασίας όλων των εργαζομένων. Βλέποντας και τα ποσοστά των Τόρις να καταρρέουν εν όψει ευρωεκλογών, ο ηγέτης των Εργατικών, Εντ Μίλιμπαντ, έκανε λόγο για «επιδημία» εργοδοτικής εκμετάλλευσης της νομοθεσίας, που επιτρέπει την περιστασιακή, επισφαλή απασχόληση με καταχρηστικούς όρους έναντι μιας σταθερής δουλειάς με πλήρη δικαιώματα. Σε ψηφοθηρικό τόνο ο σκιώδης Εργατικός υπουργός Επιχειρηματικότητας πρότεινε ακόμα και την «απαγόρευση» αυτών των συμβάσεων – ενδεχόμενο εξαιρετικά απίθανο με ρεαλιστικούς, καπιταλιστικούς όρους. Η ευρύτερη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους στη Βρετανία πλήττει και τους μακροχρόνια άνεργους, οι οποίοι από την περασμένη Δευτέρα υφίστανται τον εξής άτυπο εκβιασμό: με κίνδυνο να κοπούν τα επιδόματά τους και πρόσχημα την επιμόρφωσή τους, είτε θα επισκέπτονται καθημερινά τον βρετανικό… ΟΑΕΔ ή θα αναγκάζονται «εθελοντικά» (!) για έξι μήνες να προσφέρουν απλήρωτη κοινωφελή εργασία, όπου χρειάζεται…