Ο πανεπιστημιακός Μιχάλης Μεϊμάρης, οικοδεσπότης στο διεθνές συνέδριο «Η ψηφιακή αφήγηση σε εποχές κρίσης», μιλάει στην «Εφ.Συν.»

Του Δημήτρη Κανελλόπουλου

Παρακαλώ δώστε βάση, μην το ξεπεράσετε έτσι το θέμα: σήμερα κλείνει τις διεργασίες του ένα «δύσκολο» αλλά πολύ ενδιαφέρον διεθνές συνέδριο. Τίτλος του, «Η ψηφιακή αφήγηση σε εποχές κρίσης». Είχαμε εξαιρετικές ομιλίες και παρουσιάσεις εργασιών, στήθηκαν πάνελ και εργαστήρια αναφορικά με όλες τις εκφάνσεις της ψηφιακής αφήγησης, προβλήθηκαν ψηφιακές ιστορίες. Εκεί συναντήσαμε και τον καθηγητή Μιχάλη Μεϊμάρη, ιδρυτή και διευθυντή του Εργαστηρίου Νέων Τεχνολογιών του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, τον βασικό οικοδεσπότη του συνεδρίου. Του ζητήσαμε κατ’ αρχάς να μας μυήσει στον γοητευτικό κόσμο της ψηφιακής αφήγησης. «Ο κόσμος μας σήμερα», εξηγεί, «γεμάτος από ψηφιακά μέσα και υπερπληροφόρηση, από τη μία, και πολλαπλές κρίσεις όλων των ειδών, από την άλλη, θέτει μια διπλή πρόκληση για την ψηφιακή αφήγηση. Αφενός καλείται να αποτελέσει εργαλείο διατύπωσης των σε πρώτο πρόσωπο ιστοριών, αφετέρου να υπηρετήσει τη δημιουργική δράση και την αλληλεγγύη ως απάντηση στις κρίσεις που μαστίζουν οικονομίες, κοινωνίες και το περιβάλλον». Τον… προκαλέσαμε να μας πει και για τα media: Κατά πόσο τα εγχώρια ΜΜΕ καταλαβαίνουν και νιώθουν ότι μπορούν να αποτελέσουν τον φορέα μιας μοναδικής ψηφιακής αφήγησης; «Τα ελληνικά ΜΜΕ αντικατοπτρίζουν μια κοινωνία σε κρίση και περνούν με τη σειρά τους μια δική τους κρίση ταυτότητας. Ως κατ’ εξοχήν φορείς των σύγχρονων αφηγήσεων έχουν τη δύναμη, αλλά τους λείπει η πυγμή. Αν υποθέσουμε ασφαλώς ότι θα ήθελαν να διεκδικήσουν έναν διαφορετικό ρόλο, λιγότερο δεσμευμένο από το κατεστημένο».

Ποιος είναι ο ρόλος της ψηφιακής αφήγησης; «Προσεγγίζει ζητήματα από ένα ευρύτατο φάσμα της ανθρώπινης εμπειρίας» απαντάει ο κ. Μεϊμάρης. «Από τα δικαιώματα των γυναικών, την προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς έως την επαγγελματική δημοσιογραφία και από τις καθημερινές μάχες και συμφιλιώσεις στην ιδιωτική σφαίρα, τις πολιτικές αναταραχές στο πάρκο Γκεζί, τη μαθησιακή διαδικασία σε κάθε ηλικία έως την παρηγορία της ψυχικής διαταραχής. Η ψηφιακή αφήγηση καλείται σήμερα, περισσότερο από ποτέ, να παίξει έναν ρόλο διαμεσολαβητικό, μαθησιακό, επιμορφωτικό και, εν τέλει, λυτρωτικό». Και η καθημερινότητά μας πού «κολλάει» σε όλα αυτά; «Η ψηφιακή αφήγηση την καθημερινότητά μας συλλαμβάνει, αναλύει, προβάλλει, επιχειρώντας να τη μεταβολίσει, ώστε να διευκολύνει τις απαντήσεις στα βασανιστικά ερωτήματά μας». Και ο ρόλος της στη σημερινή Ελλάδα της κρίσης; «Αποτελεί όχημα ατομικής έκφρασης, αλλά και συλλογικής -παράλληλα- προσέγγισης. Σε εποχές κρίσης, όπως η σημερινή, καλείται -και πολύ συχνά επιτυγχάνει- να μεταδώσει γνώσεις, εμπειρίες, συναισθήματα και ανάγκες με τρόπο άμεσο και αποτελεσματικό».

Ζούμε σε έναν κόσμο 100% ψηφιακό πλέον. Μεταφέρω τις σκέψεις μου στον κ. Μεϊμάρη: «Μήπως τα πράγματα ήταν καλύτερα πιο παλιά; Καλύτερα, επειδή ήταν και πιο απλά;». Απαντάει με χαμόγελο: «Ο ψηφιακός κόσμος δεν έχει εξαφανίσει τον πραγματικό. Ο φυσικός κόσμος είναι πάντα παρών, όμορφος και άσχημος, καλοσυνάτος και δύσκολος. Ο ψηφιακός κόσμος είναι μια ανθρώπινη κατασκευή και απηχεί τις ανάγκες και τις επιθυμίες της εποχής. Επομένως, όλα είναι και καλύτερα και χειρότερα, όπως ήταν πάντα». Η εξέλιξη είναι πάντοτε θετική; «Η εξέλιξη είναι αναγκαία και αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. Το πρόσημο της τεχνολογικής εξέλιξης προσδιορίζεται πάντα από τη χρήση της τεχνολογίας. Δεν υπάρχουν άγιοι και δαίμονες, παρά μόνο χρήστες στον ψηφιακό κόσμο με διαφορετική παιδεία και διαφορετικές αντιστάσεις».

[email protected]