Με φόντο τη Νέα Υόρκη μια νουάρ τριλογία που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι την τελευταία σελίδα. Ό,τι πρέπει για το καλοκαίρι που έρχεται, για τους λάτρεις της νουάρ λογοτεχνίας και όχι μόνο!

^[1]

Ένας μυθιστοριογράφος που γράφει αστυνομικές ιστορίες με ψευδώνυμο αποφασίζει να παραστήσει τον -άγνωστό του- ντετέκτιβ Πωλ Ώστερ. Κατά τη διάρκεια της έρευνάς του παρακολουθεί έναν ηλικιωμένο κύριο -χωρίς να είναι βέβαιος ότι πράγματι πρόκειται γι’ αυτόν που θα έπρεπε να παρακολουθεί- στις βόλτες του στη Νέα Υόρκη και σημειώνει με προσοχή τις διαδρομές του για να διαβάσει το μήνυμα που γράφουν τα βήματα του παρακολουθούμενου. Υπάρχει, όμως, πράγματι κάποιο μήνυμα σε αυτές τις διαδρομές ή μήπως ο ντετέκτιβ-που-δεν-είναι-ντετέκτιβ διαβάζει όπως θέλει τυχαίες γραμμές και σχήματα;

Εκτός κι αν αρκεί αυτή του η ανάγνωση για να πάψουν οι γραμμές να είναι τυχαίες.

Στην πιο συμβατική της εκδοχή, η νουάρ ιστορία έχει καθαρά διατυπωμένα ερωτήματα -κρυμμένα στην κάπνα, έστω- που εντέλει βρίσκουν απάντηση και οι ήρωες μπορεί να είναι λιγότερο ή περισσότερο πολύπλοκοι, σάρκινοι ή χάρτινοι, πάντως η ταυτότητά τους -παρά τις εκάστοτε μεταμφιέσεις, αποσιωπήσεις, υπεκφυγές, παρά τα όποια τεχνάσματα του συγγραφέα- είναι καθαρή ή ξεκαθαρίζει όταν πια φτάνουμε στο τέλος: στη θέση του αγνώστου Χ μπαίνει ένα πρόσωπο.

Στην οστερική εκδοχή του νουάρ, οι συνηθισμένες ερωτήσεις δεν παίρνουν απάντηση· δεν είναι καν οι κατάλληλες ερωτήσεις, αυτές που ενδιαφέρουν τον συγγραφέα· το «ποιος το έκανε;» μπορεί να είναι «τι σημαίνει ποιος;» κι ίσως κι αυτός που ρωτάει να είναι ο ίδιος ένα ερωτηματικό. Με άλλα λόγια, εδώ το μυστήριο είναι η ίδια η καρδιά της ύπαρξης και ως εκ τούτου η αναζήτηση της λύσης συνεχίζεται πολύ μετά την τελευταία σελίδα.

Έτσι, ακόμα και η Νέα Υόρκη, σχεδόν μόνιμο φόντο στο έργο του Ώστερ, είναι ταυτόχρονα μια απεικόνιση της πραγματικής πόλης, ένα σκηνικό και ένα blue screen: μια ρευστή πόλη για ρευστούς ανθρώπους που κλειδώνονται σε κάποιο από τα αναρίθμητα δωμάτιά της ή που παρακολουθούν ο ένας τον άλλον κορνιζωμένοι σε αντικριστά παράθυρα, χωρίς τελικά να ξέρουν ποιος παρακολουθεί ποιον -ένα σύστημα ατελείωτων αντικατοπτρισμών- ένας καμβάς γεμάτος σχήματα για τα οποία δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι δεν είναι τυχαίες γραμμές που τις διαβάζεις σαν σχήματα, όπως ο ντετέκτιβ-που-δεν-είναι-ντετέκτιβ.

Πωλ Ώστερ – βιογραφικό

^[2]Ο Πωλ Ώστερ γεννήθηκε το 1947 στο Νιου Τζέρσεϊ και σπούδασε αγγλική, γαλλική και ιταλική λογοτεχνία. Του έχει απονεμηθεί ο τίτλος του fellow από το Εθνικό Κληροδότημα των ΗΠΑ για τις Τέχνες τόσο για την ποίηση όσο και για τον πεζό λόγο, ενώ το 1990 του απονεμήθηκε το βραβείο Μόρτον Ντάουεν Ζέιμπελ από την Αμερικανική Ακαδημία και το Ινστιτούτο Τεχνών και Γραμμάτων. Έγραψε τα σενάρια των ταινιών «Καπνός» και «Μελανιασμένο πρόσωπο».

Στο κινηματoγραφικό φεστιβάλ του Βερολίνου το 1995, η ταινία «Καπνός» βραβεύτηκε με την Αργυρή Άρκτο, με το ειδικό βραβείο Κριτών, με το βραβείο του Διεθνούς Κύκλου Κινηματογραφικών Κριτικών και με το Βραβείο Κοινού για την καλύτερη ταινία. Το 1998 έγραψε το σενάριο και σκηνοθέτησε την ταινία «Η Λουλού πάνω στη γέφυρα». Το έργο του έχει μεταφραστεί σε 21 γλώσσες.

Το 1997 εκδόθηκε μια συλλογή με τις δυσεύρετες πλέον μεταφράσεις που είχε κάνει ο Πωλ Ώστερ με τίτλο «Μεταφράσεις» και το 2001 μια επιλογή από τα διηγήματα που έστειλε το κοινό της ραδιοφωνικής του εκπομπής στο National Public Radio των ΗΠΑ, με τίτλο «True Tales from American Life». Ζει στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης με τη γυναίκα του, επίσης συγγραφέα, Σίρι Χούστβεντ, και τα δύο τους παιδιά.

Επιμέλεια: ΝΟΡΑ ΡΑΛΛΗ – [email protected], τηλ.: 211.104.5161