Είναι μια όπερα που έχει να ανέβει στο Λονδίνο 40 χρόνια. Αλλά κανείς δεν περίμενε πως αυτό το μεγάλο διάστημα θα το «μηδενίσει» μία από τις πιο ανατρεπτικές φυσιογνωμίες της Βρετανίας. Μπλέκοντας το παρελθόν του στους Μonty Python, τις προσωπικές του εμμονές και αισθητική και την απρόβλεπτη -συνήθως- ματιά του, ο Τέρι Γκίλιαμ παρουσιάζει από σήμερα στην Εθνική Οπερα της Αγγλίας (στο London Coliseum) το έργο του ρομαντικού συνθέτη Εκτόρ Μπερλιόζ «Μπενβενούτο Τσελίνι» (Benvenuto Cellini). Mάλιστα η παράστασή του είναι μία από τις δέκα νέες πολύ φιλόδοξες παραγωγές της ΕΝΟ, μαζί με αναβιώσεις του «Satyagraha» του Φίλιπ Γκλας και της «Μαντάμα Μπατερφλάι» του Αντονι Μινγκέλα.

«Προσπαθούμε να φτιάξουμε έναν δισδιάστατο κόσμο μέσα σε έναν τρισδιάστατο. Δεν έρχεται σε αντίθεση με τις γελοιογραφίες που έκανα για τους Monty Python, διότι φτιάχνω έναν δικό μου, αποκομμένο κόσμο μέσα στον υπάρχοντα», λέει ο Γκίλιαμ, που προ ετών είχε επίσης δοκιμαστεί σε ακόμα μια όπερα του Μπερλιόζ, την «Καταδίκη του Φάουστ». «Πράγματι, έχω δανειστεί πράγματα από το παρελθόν. Νομίζω θα είναι αστείο, αν και αυτό που προσπαθούμε να διαχειριστούμε είναι μια ισορροπία ανάμεσα στον ρομαντισμό, την αισχρότητα και την αληθινή τέχνη. Θα είναι ένα ενδιαφέρον και σίγουρα ειλικρινές μείγμα».

Κωμικός, συγγραφέας και πάντα ιδιαίτερος performer, o Γκίλιαμ (από τις μαρτυρίες όσων έχουν τρυπώσει στις πρόβες) έχει σκηνοθετήσει μια παράσταση στην οποία δεσπόζουν το πολύχρωμο σκηνικό, τα «αναρχικά» υπονοούμενα και στοιχεία, δηλαδή καθαρά «γκιλιαμικά» χαρακτηριστικά. Στην ατμόσφαιρα, που ισορροπεί μεταξύ τσίρκου και κινουμένων σχεδίων, ξεχωριστή πινελιά δίνουν ζογκλέρ που παίζουν με φωτιές, ακροβάτες, γυμνοί πρωταγωνιστές, ο Πάπας αλλά κι ένας υπερβολικά βαρύς άνδρας, που καλύπτει τα απόκρυφά του με μήλα κι ένα αγγούρι… Δηλαδή, όπως λέει κι ο ίδιος, μια οπερατική παραγωγή α λα Μonty Python.

Πιο περιγραφική είναι η Λέα Χάουσμαν, συν-σκηνοθέτρια της παράστασης. «Η παραγωγή μοιάζει με ένα αξιαγάπητο θηρίο. Για την ακρίβεια, είναι σαν ένα θηρίο σε μια μεγάλη αρένα. Οι πρόβες συχνά μοιάζουν με ισχυρή σύγκρουση τρένου, καθώς υπάρχουν τεράστιες τεχνικές δυσκολίες αλλά κι ένα τεράστιο καστ σχεδόν 80 ατόμων. Είναι μια “χαοτική” παραγωγή».

Η όπερα «Benvenuto Cellini» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι το 1830, αλλά δεν είναι από τα έργα που βλέπουμε συχνά, καθώς έχει θεωρηθεί εξ αρχής δύσκολη, αν και αρκετά ριζοσπαστική. Ο βίος πάντως του ήρωα του Μπερλιόζ ιντριγκάρει τον Γκίλιαμ. Ο Μ. Τσελίνι, βλέπετε, υπήρξε ένας από τους χαρακτηριστικότερους εκπροσώπους της Ιταλικής Αναγέννησης (1500-1571), γλύπτης, χρυσοχόος, στρατιώτης και μουσικός, που έγραψε και μια περίφημη βιογραφία. Η σκανδαλώδης ζωή του συναγωνίστηκε αυτή του Καζανόβα. Ετσι, εκτός από τα περίφημα αγάλματά του (αντίγραφα κάποιων υπάρχουν και στην παράσταση), έμεινε στην ιστορία για τον τρόπο με τον οποίο απολάμβανε τη ζωή…

Επιμ.: Μ. Κουστένη