Του Τάσου Τσακίρογλου

«Ενας εχθρός που γνωρίζει το μέλλον δεν μπορεί να ηττηθεί». Αυτή η ατάκα αποτελεί την πεμπτουσία της ιστορίας που αφηγείται η ταινία «Στα όρια του αύριο» (Edge of Tomorrow), η οποία αλληγορικά αναπλάθει την απόβαση των Συμμάχων στη Νορμανδία, στις 6 Ιουνίου 1944, ημέρα που έμεινε στην ιστορία ως D-Day.

Μόνο που σ’ αυτό το ριμέικ ο εχθρός δεν έχει το πρόσωπο των ναζιστικών στρατευμάτων, αλλά μιας προηγμένης φυλής εξωγήινων, των Mimics (Μιμητών), οι οποίοι έχουν την ικανότητα να επανέρχονται στη ζωή κάθε φορά που σκοτώνονται, διατηρώντας τις μνήμες των προ του θανάτου τους συνθηκών. Αυτοί, λοιπόν, έχουν καταλάβει σχεδόν ολόκληρη την Ευρώπη και οι άνθρωποι ετοιμάζονται να τους νικήσουν με μια καθοριστική, τελευταία -αιφνιδιαστική και μαζική- επίθεση. Πράγμα, όμως, αδύνατο καθώς οι εξωγήινοι (κάτι μεταξύ μέδουσας, χταποδιού και αράχνης) γνωρίζουν ήδη τα πάντα γι’ αυτήν.

Σε μιαν αφήγηση δομημένη με την τεχνική των βιντεο-παιχνιδιών (κλιμακούμενες πίστες, πισωγυρίσματα στα αδιέξοδα, πρωταγωνιστής που ζει ξανά και ξανά μετά την καταστροφή του), ο ταγματάρχης Γουίλιαμ Κέιτζ σκοτώνεται και στη συνέχεια ξυπνά κάθε φορά μετά από αλλεπάλληλους θανάτους κατά την απόβαση, αφού πρώτα έχει λουστεί με το αίμα ενός ανώτερου εξωγήινου, τύπου Α, τον οποίο σκοτώνει. «Μεταβίβαση» που παραπέμπει στην ανιμιστική πίστη των πρωτόγονων κυνηγών, ότι παίρνουν τη δύναμη του θηράματός τους.

Η ταινία, σύμφωνα με τον καθηγητή Πολιτισμικών Σπουδών και ΜΜΕ, Μακένζι Γουάρκ, εντάσσεται στο είδος του «Κινηματογράφου της Ανθρωποκαίνου», δηλαδή της νέας γεωλογικής-χρονολογικής περιόδου, κατά την οποία οι δραστηριότητες του ανθρώπου έχουν επηρεάσει τόσο πολύ τον πλανήτη και το περιβάλλον, ώστε οι επιπτώσεις στο οικοσύστημα είναι δραματικές.

Το στόρι εκτυλίσσεται, όχι τυχαία, στη γηραιά ήπειρο, η οποία συμπυκνώνει και τα μεγαλύτερα αδιέξοδα ενός συστήματος που, αφού εξάντλησε τα καύσιμά του, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπο με τα ίδια του τα όρια. Η οικονομική κρίση, το τέλος της μεταπολεμικής υπερκατανάλωσης και του μύθου της αέναης ανάπτυξης, η εξάντληση των φυσικών πόρων, οι αβυσσαλέες ανισότητες, η τρομοκρατία και ο περιβαλλοντικός εφιάλτης (η Ευρώπη παρουσιάζεται να είναι ήδη πλημμυρισμένη) είναι το σκηνικό της ταινίας. Καθόλου τυχαία οι πρωταγωνιστές (Τομ Κρουζ και Εμιλι Μπλαντ), αναζητώντας το «μητρικό» εξωγήινο ον, το εντοπίζουν αρχικά στη Γερμανία, στοιχείο με σαφείς ιστορικές, αλλά και σημερινές, συμπαραδηλώσεις, ενώ οι Βρετανοί παρουσιάζονται απλώς ως το προκεχωρημένο φυλάκιο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.

Ο εχθρός, ακριβώς όπως σήμερα η εξουσία του χρηματοπιστωτικού τομέα, είναι αόρατος αλλά και πανταχού παρών, εμφανίζεται από το πουθενά, φαίνεται ανίκητος και, κυρίως, ελέγχει το μέλλον, απειλώντας την ίδια τη ζωή της συντριπτικής πλειονότητας των κατοίκων του πλανήτη. Η μάχη εναντίον αυτού του αρπακτικού συστήματος -predatory capitalism- είναι ουσιαστικά η πάλη εναντίον μιας δύναμης που έχει απο-ξενωθεί (έχει γίνει alien) από την κοινωνία, κατατρώγοντας τις σάρκες της. Η άμυνα και η επιβίωση είναι όχι μόνο ανάγκη, αλλά και καθήκον, προκειμένου να αποτίσουμε φόρο τιμής στην Ιστορία με ένα πραγματικό κοινωνικό D-Day!