Eδωσε τον τόνο το πιάνο και οι τρεις τενόροι ξεκίνησαν: «Περασμένες μου αγάπες, όνειρα που σβήσατε». Ενα τεράστιο χειροκρότημα, που δεν σταμάτησε ούτε ένα λεπτό όλη τη βραδιά. Ο διπλανός μου δάκρυσε κατευθείαν. Οχι, δεν ήταν μεγάλος, συνομήλικός μου ήταν. Η κυρία μπροστά τού πρόσφερε χαρτομάντιλο. Μα ήρθαν όλοι προετοιμασμένοι; «Για δυο μάτια, για δυο χείλια κάποτε ξενύχτησα» και μαζί ξεκίνησαν και τα πρώτα βήματα του χορού. Η Μαίρη Λίντα κατέβηκε κοντά, πιο κοντά στο κοινό να χορέψει μαζί του. Παιχνίδι με τους μουσικούς, χαμόγελα και νότες, φιλικά πειράγματα με τον Μίμη Πλέσσα, που ήταν στην πρώτη σειρά. Το κοινό, ενθουσιώδες.

Μετά τα δύο πρώτα τραγούδια, φανερά συγκινημένη μάς απευθύνθηκε: «Θέλω να ευχαριστήσω τον πρέσβη του Καναδά και τον Γιώργο Λούκο. Το είδες; Ξεκαλωδιώθηκα. Τα πέταξα όλα. Δεν είμαι εγώ για τέτοια», είπε απευθυνόμενη στον διευθυντή του Φεστιβάλ. Αλλοι κι άλλοι στη θέση της θα γκρίνιαζαν αλλά το 'χουμε πει, το ξαναλέμε: Είναι κάποιοι άνθρωποι που με τον χρόνο ομορφαίνουν, διατηρώντας ταυτόχρονα μια αριστοκρατική αύρα άλλης εποχής. Τότε που οι νύχτες γεννούσαν μεγάλα καλλιτεχνικά κεφάλαια και πρωταγωνιστές. Η Μαίρη Λίντα, με τη σκηνική άνεση ενός λαϊκού κοσμοπολιτισμού, τραγούδησε 60 χρόνια καριέρας (με 1.200 τραγούδια!) χθες το βράδυ μπροστά σε χιλιάδες κόσμου, σε ένα σχεδόν γεμάτο Ηρώδειο. Κανένας δεν έμεινε στη θέση του. Εξάλλου το είχε τονίσει και η ίδια πριν από τη συναυλία: «Και βέβαια θα χορέψω. Εμ τι, θα κάτσω;!». Μα πώς μπορούσε να χορεύει γρήγορο τσάρλεστον, πάνω στα ψηλά της τακούνια; Από την άλλη, εξήντα χρόνια «έφαγα στα πάλκα», όπως έχει πει.

Εμ τι, θα χορεύει και θα τραγουδάει η Λίντα κι εμείς θα καθόμαστε; Κι όμως, δεν είναι αυτό το σπουδαίο της ταλέντο – «το να ξεσηκώνει το κοινό», όπως δήλωσε και ο σκηνοθέτης της παράστασης, Θωμάς Μοσχόπουλος. Ισως το μεγαλύτερο προσόν της είναι πως κατορθώνει να κάνει το παρελθόν παρόν και το μέλλον πάλι παρόν.

Αυτό δεν έκανε εξάλλου τόσα χρόνια στο πλευρό του Μανώλη Χιώτη; Πρωτοποριακές μελωδίες, συνθέσεις που ανήκαν σε μιαν άλλη, μελλοντική εποχή και σίγουρα πρωτόγνωρες για τις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Μαζί άλλαξαν την αθηναϊκή νύχτα, αλλά και την πορεία του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού -«ελαφρύ» ονομαζόταν τότε, κι ας μιλάμε για το «βαρύ» πυροβολικό της ελληνικής μουσικής. Η δεξιοτεχνία του Χιώτη είχε αναγνωριστεί παγκοσμίως και η Λίντα δίπλα του μάθαινε τη ζωή μέσα από το τραγούδι (τον γνώρισε πριν τα δέκα της χρόνια!) και αργότερα μοιράστηκε μαζί του και την προσωπική της ζωή και τη φωνή της.

Η σχέση έγινε μουσική και τα τραγούδια βίωμα. Πόσω μάλλον, χθες το βράδυ, με τη συναυλία για την ιστορική της πορεία στο ελληνικό τραγούδι. Τρεις ώρες πριν από την έναρξη, η Μαίρη Λίντα ήταν ήδη στο Ηρώδειο για να προετοιμαστεί. Στο τέλος της βραδιάς, ο κόσμος δεν την άφηνε να φύγει. Η μούσα του Μανώλη Χιώτη τραγούδησε, μεταξύ άλλων, Τσιτσάνη, Θεοδωράκη, Χατζιδάκι. «Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τον Μίκη, να 'ναι γερός πάντα», είπε η Λίντα μετά τη «Μαργαρίτα Μαγιοπούλα». «Είδατε πώς μιλάει αμέσως η μουσική του στην καρδιά μας;».

Τα τραγούδια ήταν ένα κι ένα. Ολα επιτυχίες. Το κοινό συντονίστηκε πλήρως – χειροκρότημα στο μουσικό κομμάτι, τραγούδι στο μελωδικό. Και τι κυρία! Σε κάθε της κίνηση φαινόταν πόσο σεβόταν τον χώρο, τους μουσικούς (18μελής κλασική ορχήστρα, 13μελής λαϊκή, σε μουσικό συντονισμό Κορνήλιου Σελαμσή), τον κόσμο, τα τραγούδια και τους ανθρώπους τους.

Χαρακτηριστική ήταν και η στιγμή που κάλεσε τον παλιό καλό συνθέτη Γιώργο Κριμιζάκη στο πιάνο και ερμήνευσαν το «Αν θυμηθείς τ' όνειρό μου». Οι Imam Baildi, Apurimac και Gadjo Dilo ανέλαβαν να «επιχρωματίσουν» με φρέσκιες ενορχηστρώσεις τα τραγούδια της. Η βραδιά έκλεισε με το «Μοιάζεις κι εσύ σαν θάλασσα». Στ' αλήθεια ο Μοσχόπουλος έστησε ένα σκηνικό σαν τις μεγάλες πίστες τού τότε. Στ' αλήθεια, μόνο ο Χιώτης έλειπε. 'Η μήπως όχι;

[email protected]