Της Χαράς Τζαναβάρα

^[1] «Ξεχάσατε» το… περιβάλλον, διαπιστώνει ο Συνήγορος του Πολίτη στην πολυσέλιδη επιστολή του προς τον νέο υπουργό Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη, με αφορμή το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό, που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από φορείς και πολίτες, ενώ προκάλεσε μερική αναδίπλωση της κυβέρνησης λίγο πριν από τις ευρωεκλογές.
Η συνήγορος του Πολίτη Καλλιόπη Σπανού, που υπογράφει την επιστολή, επικαλείται την πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), σύμφωνα με την οποία οι ακτές, η χερσαία και παράκτια ζώνη με την πανίδα και τη χλωρίδα τους «συνιστούν ευπαθή οικοσυστήματα» και επισημαίνει ότι στο προωθούμενο θεσμικό πλαίσιο «δεν φαίνεται να υπάρχει πρόθεση για την ολοκληρωμένη προσέγγιση στη διαχείριση του παράκτιου χώρου», κατά παράβαση της σύστασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του ειδικού προγράμματος του ΟΗΕ για τη Μεσόγειο, της ευρωπαϊκής και διεθνούς νομοθεσίας για την προστασία των υγρότοπων. «Από τη συνολική διατύπωση παρέχεται η εντύπωση ότι το νομοσχέδιο αποσκοπεί, πέρα από τη σαφή εξυπηρέτηση της οικονομικής ανάπτυξης, στη δημιουργία ενός νέου αμιγώς εισπρακτικού μηχανισμού», αναφέρει μεταξύ άλλων και καλεί τον υπουργό Οικονομικών να προχωρήσει στην επεξεργασία νέου νομοσχεδίου.
Η κριτική του Συνηγόρου του Πολίτη επικεντρώνεται:

*Στη δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαίρετων έργων με απλή απόφαση του γενικού γραμματέα αποκεντρωμένης διοίκησης χωρίς επαρκή πρόβλεψη για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Στις σχετικές διατάξεις, όπως υπογραμμίζει, περιλαμβάνονται κατασκευές για τις οποίες έχουν ήδη εκδοθεί πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαιρέτων ή έχουν κριθεί κατεδαφιστέες με τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις. Με το ισχύον καθεστώς, δικαίωμα νομιμοποίησης υπάρχει μόνον σε φορείς του δημόσιου τομέα, ενώ η σχετική διάταξη έρχεται σε αντίθεση με τον πρόσφατο νόμο του υπουργείου Περιβάλλοντος με τον οποίο εξαιρούνται από τη νομιμοποίηση αυθαίρετα που βρίσκονται στη ζώνη αιγιαλού.
*Στην κατάργηση των περιορισμών στην παραχώρηση του αιγιαλού για εκτέλεση έργων ή για επιχειρηματικές εκμεταλλεύσεις που δεν διασφαλίζουν τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του.
*Στην απουσία κριτηρίων για τον καθορισμό των χρήσεων, κυρίως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, στη ζώνη του «παλιού αιγιαλού». Καταστρατηγείται επίσης η πρόβλεψη για ελάχιστο όριο κατάτμησης σε εκτός σχεδίου ακίνητα.

*Στον διαχωρισμό λιμνών και ποταμών σε δύο κατηγορίες, με τις περισσότερες περιπτώσεις να εξαιρούνται αυθαίρετα από την ύπαρξη προστατευόμενης ζώνης. Απουσιάζουν σημαντικά ποτάμια όπως ο Εβρος και ο Λούσιος, καθώς και λίμνες (Στυμφαλία, Κερίου, κ.λπ.).

Πάντως, ο Συνήγορος του Πολίτη αξιολογεί θετικά την πρόθεση του νομοσχεδίου να επιταχύνει τις διαδικασίες, θεωρεί ωστόσο ότι η χάραξη της γραμμής του αιγιαλού δεν μπορεί να γίνει σε έξι μήνες από τις υπηρεσίες της κρατικής εταιρείας του Κτηματολογίου. Τονίζει επίσης ότι η χάραξη δεν μπορεί να διαχωριστεί από τον καθορισμό της ζώνης παραλίας, όπου βρίσκονται και οι περισσότερες παρανομίες.

*Την έντονη αντίθεσή του στον μόλις ψηφισθέντα νόμο για τη χωροταξία και την πολεοδομία εκφράζει ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αρχιτεκτόνων και καλεί όλους τους επιστημονικούς φορείς σε κοινή δράση για την άμεση απόσυρσή του. Μεταξύ άλλων αναφέρει ότι το νομοθέτημα δεν σέβεται το δημόσιο συμφέρον και περιλαμβάνει διατάξεις που αντίκεινται στο Σύνταγμα και τις διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει η χώρα.