Της Μαρίας Δήμα ^[1]

Ξανανοίγει ο δρόμος για την ανέγερση του τεμένους στον Βοτανικό, που αποσκοπεί στην κάλυψη των θρησκευτικών αναγκών των μουσουλμάνων οι οποίοι κατοικούν στην πρωτεύουσα, με απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που κρίνει οριστικά και με μεγάλη πλειοψηφία συνταγματικό τον νόμο (3512/2006) ο οποίος ρύθμισε συνολικά το θέμα του ισλαμικού τζαμιού.

Σύμφωνα με την Ολομέλεια του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου -η οποία συμπλέει με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και το Σύνταγμα της χώρας μας-, οι ρυθμίσεις του επίμαχου νόμου εξασφαλίζουν για τους μουσουλμάνους της Αττικής τη συνταγματικώς προβλεπόμενη ελευθερία εκδήλωσης των θρησκευτικών πεποιθήσεων.

Πιο συγκεκριμένα, οι δικαστές της Ολομέλειας (στις διασκέψεις της οποίας είχε προεδρεύσει ο προηγούμενος πρόεδρος Κώστας Μενουδάκος) στην απόφασή τους (υπ’ αριθμ. 2399/2014) σημειώνουν: Με τον προαναφερθέντα νόμο έχει ιδρυθεί Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου για τη διαχείριση του ισλαμικού τεμένους, επί της Ιεράς Οδού στην περιοχή του Βοτανικού του Δήμου Αθηναίων, έχουν ρυθμισθεί θέματα οργάνωσης και λειτουργίας του Νομικού Προσώπου, επιλογής και καθηκόντων του θρησκευτικού λειτουργού, καθώς και πόρων και διαχειριστικού ελέγχου.

Εχει δε προβλεφθεί ότι το Δημόσιο θα παραχωρήσει έκταση για τη δημιουργία του τεμένους.

Το «πράσινο φως»

Οι ρυθμίσεις αυτές κρίθηκαν από την πλειοψηφία της Ολομέλειας ότι δεν παραβιάζουν τις αρχές της ισότητας και της θρησκευτικής ελευθερίας και, αντιθέτως, εξασφαλίζουν για τους μουσουλμάνους της Αττικής τη συνταγματικώς προβλεπόμενη ελευθερία εκδήλωσης των θρησκευτικών πεποιθήσεων.

Ωστόσο, το θέμα της χωροθέτησης δεν εξετάστηκε από το δικαστήριο, διότι οι σύμβουλοι της Επικρατείας έκριναν ότι δεν ήταν αντικείμενο της δίκης, δεδομένου ότι η υπουργική απόφαση που προσβλήθηκε αφορούσε μόνο τη χρηματοδότηση από το κράτος για τη δημιουργία του τεμένους και όχι τη χορήγηση οικοδομικής άδειας ή άλλης άδειας για την εκτέλεση των σχετικών εργασιών.

Το «πράσινο φως» άναψε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (απόφαση 2399/2014) για την κρατική χρηματοδότηση (1.000.000 ευρώ) ανέγερσης του ισλαμικού τεμένους σε έκταση 17 στρεμμάτων, επί της Ιεράς Οδού στην περιοχή του Βοτανικού του Δήμου Αθηναίων.

Αντίθετη άποψη είχε η μειοψηφία των δικαστών της Ολομέλειας η οποία τάχθηκε υπέρ της αντισυνταγματικότητας του νόμου, «διότι εισάγει μόνο για συγκεκριμένη κατηγορία προσώπων, που ανήκουν σε ορισμένη θρησκεία, ένα σύνολο ειδικών και εξαιρετικών ρυθμίσεων (κατασκευή λατρευτικού χώρου κατά παρέκκλιση της συνήθους νομοθεσίας, δωρεάν παραχώρηση κρατικής περιουσίας, κρατική χρηματοδότηση), οι οποίες συνιστούν αδικαιολογήτως προνομιακή μεταχείριση υπέρ των προσώπων αυτών».

Υπενθυμίζεται ότι την αίτηση ακύρωσης κατά της υπουργικής απόφασης που ρύθμιζε θέματα χρηματοδότησης για την ανέγερση του ισλαμικού τεμένους είχαν υποβάλει ο μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ, διάφοροι ιδιώτες καθώς και ένας σύλλογος της περιοχής του Βοτανικού.

O μητροπολίτης Πειραιώς

Πολλές ήταν οι απόψεις των ανωτάτων δικαστών για τον μητροπολίτη Πειραιώς, αλλά, κατά πλειοψηφία, έγινε δεκτό ότι για τη νομιμοποίησή του (ως προσφεύγοντος) αρκεί η ιδιότητα του κατοίκου Πειραιώς. Ορισμένοι δικαστές υποστήριξαν ότι νομιμοποιείται και ως θρησκευτικός λειτουργός, ενώ, αντιθέτως, άλλοι μειοψήφησαν και δέχθηκαν ότι ο μητροπολίτης δεν νομιμοποιείται ούτε με την ιδιότητα αυτή διότι η υπουργική απόφαση που προσβλήθηκε αφορούσε χώρο λατρείας άλλης θρησκείας.