Τα ίδια ΜΜΕ που λιβάνιζαν τη «σοβαρή» Χρυσή Αυγή, σήμερα ωρύονται επειδή οι γονείς των καταδικασμένων για συμμετοχή στους Πυρήνες της Φωτιάς παρακολούθησαν από το θεωρείο της Βουλής τη συζήτηση για τις φυλακές υψίστης ασφαλείας. Αυτό, βλέπετε, η αγωνία των γονιών που ήθελαν να μάθουν τι θα συμβεί στα παιδιά τους, τους χάλασε την αρμονία της συνταγματικότητας, την ψευδαίσθηση της ευδαιμονίας σε μια χώρα που στέλνει στην Ευρωβουλή υμνητές του Χίτλερ και αμφισβητίες του Ολοκαυτώματος.

Δεν θα συζητήσουμε αν είναι ορθό να υπάρχουν φυλακές υψίστης ασφαλείας. Δυστυχώς, σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αναγκαίο. Ομως, αυτό που πονάει πραγματικά είναι πως το σωφρονιστικό σύστημά μας απαρτίζεται σχεδόν αποκλειστικά από τέτοιου τύπου ιδρύματα, ασχέτως πώς τα βαφτίζουμε. Την πρωτοπορία των αγροτικών φυλακών Κασσαβέτειας, για παράδειγμα, την απολαμβάνουν μόνο μια χούφτα κρατούμενοι.

Την ίδια στιγμή, στη Σλοβακία, πρόσφατα, στις εναλλακτικές ποινές προστέθηκε η εργασία σε βρεφονηπιακούς σταθμούς. Εναλλακτικές ποινές. Αγνωστες λέξεις για την ελληνική Δικαιοσύνη. Και αν η τοποθέτηση ενός καταδικασθέντος (για μικρές ποινές, όπως ισχύει σε αυτή την περίπτωση) δίπλα σε παιδάκια είναι κάτι που σίγουρα δεν θα δεχτεί η ελληνική κοινωνία, υπάρχουν και άλλες μέθοδοι μεταξύ του προστίμου και της φυλάκισης. Ποινές για τις οποίες, ως φοιτητής εγκληματολογίας, κάποτε έμαθα στη θεωρία, όμως δεν είδα ποτέ να εφαρμόζονται.

Στη Γερμανία και τη Βρετανία, τις ευρωπαϊκές πατρίδες των λευκών κελιών, από τις εποχές της RAF και του IRA (τόσο επίκαιρη συζήτηση μετά τον θάνατο του Τζέρι Κόνλον), λιγότερο από το 10% των καταδικασθέντων περνάει την πόρτα της φυλακής. Οι περισσότεροι γίνονται οδοκαθαριστές ή σερβιτόροι σε συσσίτια αστέγων για να βγάλουν το «χρέος» τους και να αποκτήσουν μια δεύτερη ευκαιρία. Σωφρονισμός και επανένταξη. Οχι ταπείνωση.

Αυτές τις μέρες, το ολλανδικό κράτος μετεκπαιδεύει 4.000 σωφρονιστικούς υπαλλήλους, οι οποίοι δεν χρειάζονται πια στις φυλακές, αφού ο υποδιπλασιασμός των κρατουμένων την τελευταία πενταετία έχει οδηγήσει στο φαινόμενο να είναι περισσότεροι οι φύλακες από τους φυλακισμένους (9.914 υπάλληλοι, 9.710 κρατούμενοι τον Απρίλιο). Κι όλα αυτά στη χώρα της ημιελεύθερης διακίνησης του χασίς, η οποία όμως καταφέρνει να διατηρεί έναν από τους μικρότερους αριθμούς θανάτων από ουσίες και μετάδοσης του HIV μέσω των ενέσιμων ναρκωτικών.

Αγγελος Αναστασόπουλος