^[1]Το Μουντιάλ στη χώρα σου πλησιάζει στο τέλος του. Τι γεύση αφήνει στους Βραζιλιάνους αυτό το σόου;

Οπως είχαν προβλέψει πολλοί, παρ’ όλα τα αισθήματα ενάντια στη FIFA, αργά ή γρήγορα η Βραζιλία θα σκεπαζόταν από ένα κύμα σοβινισμού και πατριωτισμού που τυφλώνει τους ανθρώπους μπροστά στην πραγματική τους κατάσταση. Αλλά, όπως συμβαίνει με κάθε παυσίπονο, η επίδραση θα περάσει και τότε οι άνθρωποι θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τα ίδια κοινωνικά προβλήματα όπως συνήθως.

Καλώς διαδήλωσαν και διαμαρτυρήθηκαν λοιπόν οι φτωχοί ή έπρεπε απλώς να «απολαύσουν το θέαμα»;

Το δικαίωμα στη διαδήλωση είναι περίπλοκο πράγμα. Δεν σε αποτρέπουν από το να βγεις στους δρόμους και να διαδηλώσεις, ω όχι, ζούμε σε δημοκρατία, ο καθένας έχει δικαίωμα να διαδηλώνει. Για τόλμα όμως να ξεμυτίσεις κρατώντας ένα πλακάτ ενάντια στη FIFA… Σε περιμένουν πολλοί μπάτσοι. Αυτό είναι το Παγκόσμιο Κύπελλο των δακρυγόνων!

Σε πολλές από τις γελοιογραφίες σου αποτυπώνεις τη βαναυσότητα της βραζιλιάνικης αστυνομίας. Η ίδια βαναυσότητα παρατηρείται σε όλο τον κόσμο. Είναι αυτός ο μόνος τρόπος να επιβιώσει ο καπιταλισμός;

Οχι μόνο ο καπιταλισμός αλλά τα κράτη. Στην Κίνα ή στην Τουρκία, με σκοπό να διατηρήσουν το κράτος ασφαλές, έχουν αστυνομία, στρατό, ειδικές δυνάμεις έτοιμες να τσακίσουν κάθε απειλή απέναντι στην κατάσταση των πραγμάτων. Δεν έχει σημασία το κοινωνικοοικονομικό σύστημα, είναι η φύση των κρατών.

Ο εναλλακτικός τρόπος επιβίωσης του καπιταλισμού είναι οι νεοναζί; Ποια είναι η γνώμη σου για το ελληνικό νεοναζιστικό κόμμα της Χρυσής Αυγής;

Είναι λυπηρό σε μια χώρα που υπέφερε από τους ναζί αλλά άντεξε τη ναζιστική κατοχή, να υπάρχει μια οργανωμένη ομάδα που υπερασπίζεται την πολιτική πλατφόρμα των ναζί και χρησιμοποιεί ακόμα και τον ναζιστικό χαιρετισμό.

Παρόμοια εθνικιστικά, ρατσιστικά, νεοναζιστικά κόμματα ξεπήδησαν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό είναι το μέλλον του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού;

Κοιτώντας πίσω στην Ιστορία, αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι εποχές οικονομικών κρίσεων είναι ιδανικές για τους ακροδεξιούς οπορτουνιστές όπως η Χρυσή Αυγή.

Πολλοί γελοιογράφοι συνηθίζουν να σχεδιάζουν τους νεοναζί ως το αυγό του φιδιού. Δεν βρίσκεις ότι αποτελούν πια ένα τεράστιο ερπετό;

Οπωσδήποτε. Ωστόσο, σημαντικότερο από το να αντιληφθούμε ότι το φίδι έχει πια γεννηθεί είναι να εκτιμήσουμε τις δυνατότητες της Αριστεράς να πολεμήσει το κτήνος. Και αυτό που βλέπω είναι μια μίζερη, διαιρεμένη Αριστερά, παγκοσμίως.

Υπήρχε ένα παρόμοιο αυγό και στην Ουκρανία;

Στην Ουκρανία όπως και στη Συρία έχουμε ψυχροπολεμικές διενέξεις όπου οι δυο υπερδυνάμεις (ΗΠΑ και Ρωσία), που δεν μπορούν να πολεμήσουν η μια την άλλη πρόσωπο με πρόσωπο, θα πολεμήσουν για επιρροή μέσω τοπικών διενέξεων.

Πριν από λίγα χρόνια, το βασικό θέμα των γελοιογραφιών σου ήταν η Παλαιστίνη. Τώρα σκιτσάρεις για την Τουρκία, την Ουκρανία, την Αίγυπτο, την Ελλάδα και άλλες καυτές ζώνες. Αυτό συμβαίνει γιατί εσύ επέκτεινες την περιοχή δράσης σου ή γιατί τα προβλήματα είναι πλέον παγκόσμια και έχουν απλωθεί σε όλο τον κόσμο;

Αν κοιτάξεις καλύτερα θα δεις ότι ο εχθρός έχει πολλά ονόματα αλλά είναι ένα και το αυτό πράγμα. Εχουμε όλοι έναν κοινό εχθρό που μπορεί να έχει διάφορα ονόματα, όπως καπιταλισμός, ιμπεριαλισμός, νεοαποικιοκρατία.

Πόσο εύκολο είναι για σένα να δημιουργείς αστεία για πολέμους, βασανιστήρια, εισβολές κ.λπ.;

Δεν νομίζω ότι είναι «αστεία». Αντιθέτως, το στιλ μου δεν θεωρείται χιουμοριστικό από πολλούς, θα έλεγα ότι σχετίζομαι περισσότερο με τη δουλειά καλλιτεχνών όπως ο Naji al Ali και ο Louis Raemaekers.

Συχνά οι γελοιογραφίες σου είναι βίαιες και σκληρές. Εχεις αναρωτηθεί αν αυτή η απεικόνιση της βίας έχει αποτελέσματα; Οι άνθρωποι πρέπει να βλέπουν την αλήθεια κατάματα;

Ακούγεται αστείο ότι κάποιοι θεωρούν βίαιες τις γελοιογραφίες μου παραβλέποντας ότι τα γεγονότα με τα οποία αυτές ασχολούνται είναι βίαια τα ίδια. Πώς μπορείς να είσαι «διακριτικός» όταν καταπιάνεσαι με βιασμούς ή με μαζικές δολοφονίες;

Θεωρείς ότι οι λύσεις εντός του καπιταλιστικού συστήματος και οργανισμών όπως το ΔΝΤ, η Ε.Ε., η Παγκόσμια Τράπεζα είναι εφικτές ή ο κόσμος χρειάζεται ριζοσπαστικές αλλαγές;

Αυτοί οι οργανισμοί δεν ήρθαν για να σώσουν τον άρρωστο από κάποια ασθένεια. Τον κρατούν όσο χρειάζεται ζωντανό για να του ρουφήξουν την ενέργεια, σαν παράσιτα. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτοί οι οργανισμοί είναι η ασθένεια!

Οπως ξέρεις, στην Ελλάδα η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η ελπίδα για πολλούς. Πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να ριζοσπαστικοποιηθεί περισσότερο ή, όπως κάποιοι ισχυρίζονται, να επιδιώξει συμμαχίες εντός του καπιταλισμού με στόχο να κατακτήσει την εξουσία;

Σε καμία περίπτωση! Δεν μπορώ καν να φανταστώ συμμαχίες με τους μπουρζουάδες με σκοπό να πολεμήσεις την μπουρζουαζία. Δεν είναι λογικό. Στη Βραζιλία η κυβέρνηση ελέγχεται από το πρώην Σοσιαλιστικό Κόμμα που συνήψε συμμαχίες με τη Δεξιά. Είναι αδύνατο να περιμένεις πραγματικές αλλαγές από τέτοιου είδους συμφωνίες.

Εξακολουθείς να εργάζεσαι με copylefts (όρος που χρησιμοποιείται σε αντιδιαστολή με τo copyright για να δηλώσει ότι το έργο δεν υπόκειται σε περιορισμούς χρήσης, αναδημοσίευσης, τροποποίησης κ.λπ.); Πόσο ρεαλιστικό είναι κάτι τέτοιο σε έναν κόσμο που ενδιαφέρεται μόνο για το χρήμα;

Ακόμα δημιουργώ γελοιογραφίες προς ελεύθερη χρήση από κοινωνικά κινήματα και όλες μου οι γελοιογραφίες είναι ελεύθερα αναπαραγώγιμες, όπως τα έργα μου για την Παλαιστίνη!

[email protected]

^[2]

Σκίτσο του Βραζιλιάνου γελοιογράφου Carlos Latuff για τις διαδηλώσεις ενάντια στο Μουντιάλ.

^[3]

Σκίτσο του Latuff για τη Χρυσή Αυγή

^[4]

Ο Latuff και το σκίτσο του με τον πρώην πρόεδρο της Αιγύπτου, Χόσνι Μουμπάρακ, κατά τη διάρκεια των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων το 2011