Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ουσιαστικά για πρώτη φορά αναγνώρισε με απόφασή του την κλειτοριδεκτομή ως βασανιστήριο κατά των γυναικών, απαγορεύοντας στις αστυνομικές αρχές να απελάσουν Κενυάτισσα, μητέρα τριών ανήλικων παιδιών

Λειτούργησαν με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα οι δικαστές και για πρώτη φορά το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών ανέστειλε -προσωρινά έστω- την απέλαση μιας Κενυάτισσας μητέρας τριών παιδιών, διότι στην πατρίδα της διατρέχει κίνδυνο βασανιστηρίων τόσο αυτή (κλειτοριδεκτομή) όσο και τα παιδιά της. Αυτονόητη, αλλά και αξιέπαινη αυτή η απόφαση του δικαστηρίου, που -με αφορμή αίτημα χορήγησης διεθνούς προστασίας (Σύμβαση της Γενεύης του 1951)- ασχολήθηκε με τον ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων των γυναικών (Female genital mutilation – FGM).

Η γυναίκα αυτή έφτασε στην Ελλάδα, αναζητώντας βοήθεια, προκειμένου να χειρουργηθεί το ένα παιδί της που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα στα κάτω άκρα. Για τον λόγο αυτό, υπέβαλε άμεσα αίτημα διεθνούς προστασίας στο γραφείο ασύλου Αττικής για την ίδια, αλλά και για τα τρία παιδιά της, ηλικίας 13, 5 και 3 ετών. Στο αίτημα εξηγούσε πως ανήκει σε φυλή που αναγκάζει τις γυναίκες να κάνουν κλειτοριδεκτομή, ενώ ταυτόχρονα κινδύνευε κι από μια γνωστή φανατική οργάνωση που ασκεί βία και βασανισμούς.

Το γραφείο ασύλου Αττικής με τη συνηθισμένη πρακτική του απέρριψε το αίτημα και για τον λόγο αυτό η γυναίκα απευθύνθηκε με το αίτημα της επανεξέτασης στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, εισπράττοντας και από εκεί απόρριψη του αιτήματός της, διότι δεν κατέθεσε «αδιάσειστα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο επικαλούμενος φόβος της, λόγω του κινδύνου υποβολής στην πρακτική του FGM από την οργάνωση Mungiki, μπορεί να θεωρηθεί εύλογος και θεμελιωμένος σε αντικειμενικά δεδομένα, ώστε να συνάγεται ότι υπάρχει άμεσος και αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή ή τη σωματική της ακεραιότητα, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της».

Επιπλέον, η απάντηση του υπουργείου ήταν ότι στην Κένυα δεν υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση (!) και επομένως δεν προκύπτει κίνδυνος θανατικής ποινής ή βασανιστηρίων. Προφανώς, για την επιτροπή του υπουργείου η κλειτοριδεκτομή δεν αποτελεί βασανιστήριο, αλλά… εγχείρηση ρουτίνας. Ας ρωτήσουν τον νέο τους υπουργό, που είναι και γιατρός, τι λέει επ' αυτού… Παρ' όλα αυτά, τελικά η επιτροπή συνέστησε στη γυναίκα να προσφύγει στη Δικαιοσύνη, διότι συνέτρεχαν λόγοι για την ίδια και τα τρία της παιδιά να ζητήσει άδεια παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους.

Στην προσφυγή της ανέφερε ότι αν επιστρέψει στην Κένυα θα υποστούν αυτή και τα παιδιά της «ανεπανόρθωτη βλάβη που συνίσταται για την ίδια στην υποβολή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση και για καθένα από τα παιδιά της στην υποχρεωτική στρατολόγηση από εγκληματική οργάνωση (για το πρώτο), σε πιθανή αρπαγή από τις εγκληματικές οργανώσεις (για το δεύτερο) και σε κίνδυνο δίωξής του (για το τρίτο), γιατί είναι νόμιμο τέκνο Αμερικανού πολίτη».

Η πρόεδρος Εφετών, Σταυρούλα Λιάγκου, και η εισηγήτρια του Διοικητικού Εφετείου, Σ. Μπρούστα, έκαναν τελικά δεκτό το αίτημα και αποφάνθηκαν ότι με την επαναπροώθηση κινδυνεύει η σωματική τους ακεραιότητα. Κατόπιν αυτού, ανεστάλη η απόφαση της επιτροπής του υπουργείου Προστασίας και δόθηκε προσωρινή άδεια παραμονής.

Πέρα από αυτό όμως, το Εφετείο διέταξε τις αρμόδιες κρατικές αρχές να απόσχουν από κάθε ενέργεια που θα είχε ως συνέπεια «την εξαναγκασμένη αναχώρηση» της Κενυάτισσας και των παιδιών της από την Ελλάδα και την επιστροφή στην πατρίδα τους. Διέταξε ακόμα να επιστραφεί το «ειδικό δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού» και να προβούν στην παράταση της ισχύος του, εάν έχει λήξει.

Η απόφαση αυτή άνοιξε άλλη μια χαραμάδα απονομής δικαίου στη χώρα μας, όπου το να πάρει ένας πρόσφυγας άσυλο ή άδεια παραμονής -επειδή κινδυνεύει- είναι περίπου αδύνατο, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει συνεχείς καταδίκες και διεθνείς καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Α. Ψ.