Του Μπάμπη Μιχάλη

^[1]

Σοβαρό εμπόδιο στην τρομερή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου TTIP που διαπραγματεύονται στα κρυφά εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ ενδεχομένως να αποτελέσουν οι έντονες αντιρρήσεις των Γερμανών σε ανάλογη συμφωνία με τον Καναδά.

Επικαλούμενο πηγές ανώτερων αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προχθεσινό δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας «Süddeutsche Zeitung» υποστήριξε ότι το Βερολίνο ετοιμάζεται να απορρίψει τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ε.Ε. και Καναδά. Η συμφωνία αυτή τίθεται προς έγκριση στις κυβερνήσεις των 28 χωρών της ευρωζώνης αυτήν την Τετάρτη και εκτιμάται ότι θα αποτελέσει τον προπομπό, τη δοκιμή τής ακόμη μεγαλύτερης Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP), που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ.

Λεόντειες ρήτρες…

Επίκεντρο των ενστάσεων της γερμανικής κυβέρνησης αποτελούν οι ρήτρες που αφορούν τη νομική προστασία την οποία θα απολαμβάνουν οι ξένες επιχειρήσεις που θα επενδύσουν στις 28 χώρες της Ε.Ε. Οι ρήτρες αυτές ορίζουν παραπομπή κυβερνήσεων για παραβίαση των κανόνων του εμπορίου στα διεθνή δικαστήρια και σε αποφάσεις που θα ακυρώνουν ή θα τροποποιούν τους ισχύοντες νόμους μιας χώρας. Κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των πολυεθνικών εταιρειών, οι ρήτρες αυτές είναι περίπου ίδιες με τις αντίστοιχες διατάξεις που προβλέπει η εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ.

Η γερμανική κυβέρνηση έχει ήδη διαμηνύσει με επιστολή του υφυπουργού Οικονομίας Στέφαν Κάπφερερ στις 26 Ιουνίου ότι δεν θεωρεί απαραίτητες τις διατάξεις προστασίας των επενδυτών και ιδίως τη «νομική προστασία τους από τα ανεξάρτητα εθνικά δικαστήρια» σε κράτη με αξιόπιστα συστήματα δικαιοσύνης.

Οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών υποστηρίζουν όμως ότι χωρίς τις ρήτρες προστασίας οι επιχειρήσεις από τον Καναδά δεν θα επενδύσουν στην Ευρώπη. Και υπενθυμίζουν εκτιμήσεις ότι η συμφωνία με τον Καναδά θα μπορούσε να αυξήσει το διμερές εμπόριο κατά 20%, στα 6 δισ. ευρώ τον χρόνο, ενώ επισημαίνουν παράλληλα ότι η συμφωνία με τις ΗΠΑ θα περιλάβει το 1/3 των παγκόσμιων εμπορικών συναλλαγών και σχεδόν το 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προειδοποίησε έτσι στη «Süddeutsche Zeitung» ότι αν η συμφωνία με τον Καναδά απορριφθεί, «τότε και εκείνη με τις ΗΠΑ θα είναι επίσης νεκρή».

Πάντως, για να τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία, πρέπει να την υπογράψουν όλες οι κυβερνήσεις των 28 χωρών-μελών της Ε.Ε.

Εν τω μεταξύ, λίγο νωρίτερα, την περασμένη Τετάρτη, η γερμανική ανθρωπιστική οργάνωση «Brot für die Welt» προειδοποίησε ότι η σχεδιαζόμενη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ θα οξύνει την παγκόσμια διατροφική κρίση.

Ο αναπτυσσόμενος κόσμος

Στην ετήσια έκθεσή της η γερμανική ΜΚΟ υποστήριξε ότι η ΤΤΙΡ δεν θα επηρεάσει μόνο Ε.Ε. και ΗΠΑ, αλλά και τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Οι δύο μεγάλες εμπορικές δυνάμεις θα πιέσουν αφόρητα και τις υπόλοιπες χώρες προκειμένου να αποδεχθούν αυτή τη συμφωνία και αυτό θα οδηγήσει στην κατάλυση οποιασδήποτε έννοιας βιώσιμης επισιτιστικής ασφάλειας, καθώς θα αφανίσει τους μικροκαλλιεργητές – το κλειδί της μάχης ενάντια στην παγκόσμια πείνα. Ως παράδειγμα, η γερμανική οργάνωση επικαλέστηκε το εθνικό πρόγραμμα προμηθειών της Βραζιλίας, που τροφοδοτεί τα σχολεία και τα νηπιαγωγεία με τοπικά προϊόντα για τα γεύματα των παιδιών. Εάν η ΤΤΙΡ τεθεί σε ισχύ, οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες τροφίμων θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε αγωγές καταγγέλλοντας ότι τo πρόγραμμα αυτό παραβιάζει τις διατάξεις του ελεύθερου εμπορίου και ευνοεί τους ανταγωνιστές τους. Και έτσι οι «ανταγωνιστές» τους, οι τοπικοί μικροκαλλιεργητές, θα χάσουν τις πωλήσεις που εγγυημένα τους πρόσφερε αυτό το πρόγραμμα, θα χρεοκοπήσουν και στη χειρότερη περίπτωση θα χάσουν και τη γη τους.

Καταγγελία

«Μέσω της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου Ε.Ε. και ΗΠΑ επιδιώκουν να καταστήσουν εφικτή τη διείσδυση των μεγάλων εταιρειών τροφίμων στις μικρές και τοπικές αγορές που έως τώρα ήταν προστατευμένες» κατήγγειλε η γερμανική ΜΚΟ και ως απόδειξη επικαλέστηκε σχετικό εμπιστευτικό έγγραφο του αμερικανικού Κογκρέσου που διέρρευσε πρόσφατα.

Επισήμανε ακόμη ότι η μείωση των δασμών που θα επιφέρει στις συναλλαγές αγροτικών προϊόντων Ε.Ε. και ΗΠΑ η ΤΤΙΡ θα λειτουργήσει σε βάρος των εξαγωγών των αναπτυσσόμενων χωρών, οι οποίες θα χάσουν σημαντικό μερίδιο στην αγορά βαμβακιού, ζάχαρης, ψαριών και άλλων αγαθών προς χάριν των μεγάλων εταιρειών των ΗΠΑ. Οπως αναμένεται, η απώλεια αυτή θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο την πίεση προς τις κυβερνήσεις των αναπτυσσόμενων χωρών για υιοθέτηση της ΤΤΙΡ και το οριστικό άνοιγμα των αγορών τους.