Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα Κυριακή οι Τούρκοι για να εκλέξουν για πρώτη φορά με άμεση ψηφοφορία τον πρόεδρο της χώρας. Πρόκειται για μία εκλογική αναμέτρηση που αναμένεται να κερδίσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος επικρίνεται για τον όλο και περισσότερο αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης.

Η εκλογή του θα δώσει λευκή επιταγή για πέντε χρόνια ώστε να συνεχίσει την αναμόρφωση της χώρας με γνώμονα το ισλαμο-συντηρητικό μοντέλο που ακολουθεί στο πλαίσιο μίας επίσης αναμορφωμένης από το χέρι του προεδρικής εξουσίας.

Πολύ σίγουρος για τον εαυτό του, ο Ερντογάν έκλεισε την προεκλογική του εκστρατεία καλώντας τους οπαδούς του «να τινάξουν στον αέρα τις κάλπεις». «Αν το θελήσει ο Θεός, μία νέα Τουρκία γεννιέται αύριο», ήταν η τελευταία του χθεσινή δήλωση.

Έπειτα από αυτή την εκστρατεία με τη βοήθεια εκλογικού υλικού αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ, κανείς από τους δύο άλλους υποψήφιους δεν φαίνεται ικανός να τού ανακόψει την πορεία.

Στις πύρινες κορώνες του πρωθυπυργού, ο υποψήφιος των δύο κομμάτων της αντιπολίτευσης, του σοσιαλδημοκραιτκού και του εθνικιστικού, ο Εκμελεντίν Ιχσάνογλου, ο 70χρονος διακεκριμένος ιστορικός, δεν μπόρεσε να αντιπαραθέσει παρά την εικόνα της πραότητας και της σύνεσης. Οσο για τον υποψήφιο της κουρδικής μειονότητας Σελαχατίν Ντεμιρτάς, τον 41χρονο δικηγόρο με το φωτογενές χαμόγελο, η αριστερή του ρητορική υπέρ των ελευθεριών των μειονοτήτων μάλλον δεν θα τού επιτρέψει να ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια των ψηφοφόρων της κουρδικής μειονότητας.

^[1]

Τα εκλογικά τμήματα ανοίγουν στις 08.00 για να υποδεχθούν 53 εκατομμύρια ψηφοφόρους και θα κλείσουν στις 17.00

Τα αποτελέσματα της τελευταίας δημοσκόπησης του ινστιτούτου Konda επιβεβαίωσαν την τάση, δίνοντας στον Ερντογάν το 57% της πρόθεσης ψήφου, έναντι 34% για τον Ιχσάνογλου και 9% για τον Ντεμιρτάς.

Το στοίχημα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, του ισχυρότερου υποψηφίου, είναι να εκλεγεί από τον πρώτο σημερινό γύρο και όχι από τον δεύτερο ο οποίος θα γίνει στις 24 Αυγούστου αν κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει σήμερα 50%.

Το στοίχημα του Εκμελετίν Ιχσάνογλου, υποψηφίου που υποστηρίζεται από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και του Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος είναι να διασφαλιστεί η πραγματοποίηση του δεύτερου γύρου.

Όσο για τον τρίτο υποψήφιο, τον Σελαχατίν Ντεμιρτάς, πρόεδρο του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών, το στοίχημα είναι να αγγίξει το 10%, υπερβαίνοντας έτσι το 6-6,5% που συγκεντρώνει το κόμμα αυτό εδώ και χρόνια και να δείξει ότι στέφεται με επιτυχία η προσπάθεια του κόμματος να λυτρωθεί από την ταμπέλα του «κουρδικού» κόμματος.

Στις βουλευτικές εκλογές του 2011 τα ποσοστά των κομμάτων που στηρίζουν τους τρεις υποψηφίους είχαν ως εξής: Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης 49,83%, Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα 25,98%, Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος 13,01%, Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών 6,5%.

Τα ποσοστά που εμφανίζονται στις δημοσκοπήσεις ειδικά για λογαριασμό του Ερντογάν είναι πολύ υψηλότερα σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του 2011 και τις δημοτικές του 2014.

Αυτό όμως που μπορεί να παρατηρηθεί είναι ότι η επιλογή του Ιχσάνογλου δεν αποκλείεται να προκαλέσει διαρροή ψηφοφόρων από τα δύο κόμματα που στηρίζουν την υποψηφιότητα αυτή. Κι αυτό επειδή ο Ιχσάνογλου είναι γνωστός στην Τουρκία για το «ισλαμιστικό» του προφίλ. Έτσι, μπορεί να υπάρξει διαρροή από το ΡΛΚ προς τον Σελαχατίν Ντεμιρτάς κι από το ΚΕΚ προς τον Ερντογάν.

^[2]

Εκμελετίν Ιχσάνογλου

Σημειώνεται πρώτον ότι η βάση ψηφοφόρων του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος, καθότι πρόκειται για τουρκικά συντηρητικά κόμματα, είμαι χώροι συγγενικοί και δεύτερον ότι ο Ντεμιρτάς και το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών εδώ και λίγο καιρό επιχειρούν να απευθυνθούν σε σημαντικό μέρος των εθνοτικών ταυτοτήτων στην Τουρκία και όχι μόνο στους Κούρδους.

Σημαντικό ζήτημα των εκλογών, είναι το συνταγματικό θέμα που έχει αρχίσει ήδη να συζητείται. Ο Ερντογάν έχει δηλώσει ότι θα παραμείνει πρωθυπουργός έως ότου λήξει η θητεία του απερχόμενου προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ, δηλαδή μέχρι τις 28 Αυγούστου.

Το Σύνταγμα αναφέρει ότι ο εκλεγείς Πρόεδρος παύει να έχει σχέσεις με πολιτικό κόμμα και να είναι βουλευτής. Ωστόσο δεν αναφέρονται συγκεκριμένα χρονικά περιθώρια. Η αντιπολίτευση από τώρα υποστηρίζει ότι εφόσον εκλεγεί πρόεδρος, η παραμονή του Ερντογάν στη θέση του πρωθυπουργού, είτε εκλεγεί στον πρώτο γύρο είτε στο δεύτερο, θα συνιστά παραβίαση του συντάγματος.

Ακόμη πιο σημαντικό όμως είναι το ζήτημα της μετάβασης σε προεδρικό σύστημα που θέτει ο Ερντογάν. Ειδικά αν εκλεγεί από τον πρώτο γύρο, θα έχει πολύ ισχυρό πλεονέκτημα. Η μετάβαση όμως προϋποθέτει την απόκτηση ισχυρής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, σε βαθμό που θα επιτρέπει την συνταγματική αλλαγή, για λογαριασμό του κυβερνώντος κόμματος στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές. Αυτές υπό κανονικές συνθήκες θα γίνουν τον Ιούνιο του 2015.

Ο φιλοκυβερνητικός Τύπος έχει γράψει ότι στις 24 Αυγούστου θα συγκληθεί έκτατο συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος για να εκλεγεί ο νέος αρχηγός του κόμματος, ο οποίος θα είναι και ο νέος πρωθυπουργός. Ονόματα που έχουν ακουστεί ως πιθανοί αντικαταστάτες του Ερντογάν είναι ο υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλί Μπαμπατζάν.

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Γεννήθηκε το 1954 στην Κωνσταντινούπολη. Απόφοιτος της Ακαδημίας Εμπορικών και Οικονομιών Σπουδών της Κωνσταντινούπολης, το 1994 εξελέγη δήμαρχος Κωνσταντινούπολης ως υποψήφιος του φιλοϊσλαμικού Κόμματος Ευημερίας.

Μετά τη διάσπαση του φιλοϊσλαμικού κομματικού χώρου, ο Ερντογάν εξελέγη πρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης το οποίο ιδρύθηκε στις 14 Αυγούστου 2001. Στις εκλογές του Νοεμβρίου του 2002 το κόμμα ήλθε πρώτο με ποσοστό 34,43% και σχημάτισε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ο Ερντογάν όμως δεν είχε εκλεγεί βουλευτής λόγω προηγούμενης καταδίκης. Με τη συνδρομή της αντιπολίτευσης έγινε στην εθνοσυνέλευση συνταγματική αλλαγή και ακολούθησαν συμπληρωματικές εκλογές στο νομό Σίιρτ, όπου ο Ερντογάν εξελέγη βουλευτής και το Μάρτιο του 2003 σχημάτισε κυβέρνησης. Στις εκλογές του 2007 το κόμμα του συγκέντρωσε ποσοστό 46,66% και ο Ερντογάν σχημάτισε και πάλι αυτοδύναμη κυβέρνηση, πράγμα που επανέλαβε και μετά τη σαρωτική νίκη στις εκλογές του 2011 με ποσοστό 49,83%.

Εκμελετίν Ιχσάνογλου

Γεννήθηκε το 1943 στο Κάϊρο. Μετά τις πανεπιστημιακές σπουδές του στην Αίγυπτο και την Αγγλία, το 1980 ανέλαβε πρόεδρος του «Ερευνητικού Κέντρου Ισλαμικής Ιστορίας, Τένχης και Πολιτισμού» (IRCICA) που ιδρύθηκε στην Κωνσταντινούπολη με συστάσεις του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης. Κατείχε τη θέση αυτή επί 25 χρόνια. Το 2004 εξελέγη πρόεδρος του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης. Επανεξελέγη το 2008 για πενταετή θητεία, την οποία ολοκλήρωσε το Δεκέμβριο του 2013.

^[3]

Σελαχατίν Ντεμιρτάς

Σελαχατίν Ντεμιρτάς

Γεννήθηκε το 1973 στο Έλαζιγ της Ανατολικής Τουρκίας. Το 2010 ανέλαβε την προεδρία του φιλοκουρδικού Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας. Το 2014 εξελέγη πρόεδρος του ίδιου κόμματος που μετονομάστηκε σε Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών.

Σχετικό θέμα: Η Οικονομία βγάζει πρόεδρο… ^[4]

efsyn.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ