^[1]

Αστυνομικοί με το όπλο στο χέρι προχωρούν στο Φέργκιουσον, προκειμένου να τοω προστατέψουν από κάτι που εκτιμάται ως πιο επικίνδυνο από αυτούς

Της Βίκυς Καπετανοπούλου

Για άλλη μία νύχτα η βία και η καταστολή δεν κόπασαν στους φλεγόμενους δρόμους του Φέργκιουσον, καθώς ο ένστολος δολοφόνος του 18χρονου Μάικλ Μπράουν παραμένει ελεύθερος, ενώ η άφιξη της Εθνοφρουράς στο αφροαμερικανικό προάστιο της πρωτεύουσας του Μιζούρι μόνον αποκλιμάκωση δεν έφερε στην εκρηκτική ατμόσφαιρα μεταξύ εκατοντάδων ειρηνικών διαδηλωτών, μεμονωμένων ταραχοποιών και πάνοπλων οργάνων της τάξης. Σάλο προκαλεί, ωστόσο, ο θάνατος και δεύτερου Αφροαμερικανού από πυρά δύο αστυνομικών, αυτή τη φορά στην πόλη του Σεντ Λούις αργά χθες το βράδυ. Σύμφωνα με ανακοίνωση του αρχηγού της τοπικής αστυνομίας, ο 23χρονος πυροβολήθηκε από απόσταση σχεδόν ενός μέτρου, ύστερα από κλοπή δύο αναψυκτικών σε κατάστημα. Το θύμα, που εμφάνιζε «αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά», φέρεται να κινήθηκε απειλητικά με μαχαίρι και να είπε στους αστυνομικούς: «Πυροβολήστε με τώρα, σκοτώστε με τώρα». Δεν υπάκουσε στις εντολές να πετάξει το μαχαίρι κι έτσι οι αστυνομικοί τον πυροβόλησαν στο ψαχνό και τον σκότωσαν.

Εκτροπα και τη Δευτέρα

Το νέο φονικό προκάλεσε ξέσπασμα οργής στο Φέργκιουσον. Τη νύχτα της Δευτέρας παρά τις επίμονες προσπάθειες εθελοντών της τοπικής μαύρης κοινότητας και κινημάτων κατά των φυλετικών διακρίσεων να αποτρέψουν έτερο γύρο επεισοδίων και λεηλασιών, τα έκτροπα δεν αποφεύχθηκαν. Αψηφώντας την άρση της μερικής απαγόρευσης κυκλοφορίας, αστυνομικοί με ντουντούκες άρχισαν να διατάζουν τον κόσμο να γυρίσει στα σπίτια του και νεαροί με καλυμμένα πρόσωπα βρήκαν ευκαιρία να πετάξουν εναντίον τους μπουκάλια αρχικά, βόμβες μολότοφ στη συνέχεια. Η ρίψη δακρυγόνων και βομβίδων κρότου–λάμψης, «χωρίς να πέσει ούτε μια σφαίρα» όπως δήλωσε στα ΜΜΕ ο επικεφαλής των αστυνομικών επιχειρήσεων Ρον Τζόνσον, διέλυσε γρήγορα το συγκεντρωμένο πλήθος. Δυστυχώς, όμως, στη χώρα όπου η οπλοκατοχή είναι ρουτίνα και οι νόμοι συχνά δεν περιορίζουν τη χρήση και τη μεταφορά ελαφρού αλλά και βαρύτερου οπλισμού από πολίτες, το ξέσπασμα ενός φαύλου κύκλου ένοπλης βίας ήταν μάλλον θέμα χρόνου.

Αγνωστοι ταραξίες όχι απλά συνέχισαν να σπάνε καταστήματα, να πυρπολούν επιχειρήσεις και να προκαλούν λεκτικά τους αστυνομικούς, αλλά τους πυροβόλησαν αρκετές φορές μέσα στο σκοτάδι, τραυματίζοντας τέσσερις. Οι στρατιώτες της Εθνοφρουράς, που επισήμως έχουν αναλάβει «περιορισμένο ρόλο» φύλαξης του κέντρου επιχειρήσεων της αστυνομίας, κρατήθηκαν σε απόσταση από την «εμπόλεμη ζώνη», κοντά στο σημείο της δολοφονίας. Αλλοι δύο πολίτες, όμως, τραυματίστηκαν σε κοντινή απόσταση και η κατάσταση ξέφυγε από κάθε έλεγχο. Η αστυνομία ζήτησε την απομάκρυνση όλων των εκπροσώπων ΜΜΕ κι επενέβη δυναμικά συλλαμβάνοντας 78 άτομα, ανάμεσά τους έναν φωτογράφο του πρακτορείου Getty και δύο Γερμανούς δημοσιογράφους, οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι έπειτα από λίγες ώρες. Σύμφωνα με τις αρχές, που κατέσχεσαν τουλάχιστον δύο περίστροφα και μία βόμβα μολότοφ, μεταξύ των συλληφθέντων δεν συγκαταλέγονται μόνον ντόπιοι από την Πολιτεία του Μιζούρι, αλλά άνθρωποι από τη Νέα Υόρκη ώς την Καλιφόρνια.

Απελπισμένοι όλων των ΗΠΑ…

Επισημαίνοντας την «αυτοσυγκράτηση» των δυνάμεων ασφαλείας, ο Ρον Τζόνσον έκανε λόγο για «αξιόποινες πράξεις από μια μικρή μειοψηφία εγκληματικών στοιχείων», που έχουν παρεισφρήσει στις τάξεις των ειρηνικών διαδηλωτών για να πυροδοτήσουν φασαρίες. Ακόμα και Αφροαμερικανοί δικηγόροι είχαν προβεί σε αντίστοιχες καταγγελίες, ενώ επιτόπιο ρεπορτάζ της Washington Post στο Φέργκιουσον παρουσιάζει ένα «μωσαϊκό» ατόμων από το Ντιτρόιτ και την Ατλάντα ώς το Τέξας και το Ιλινόι, που έχουν φτάσει κατά μόνας ή οργανωμένα στην περιοχή, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. «Είμαστε άνεργοι κι αυτή είναι τώρα η δουλειά μας: η απόδοση δικαιοσύνης. Αν αυτό σημαίνει βία, εμένα μου περισσεύει. Αυτό μας κάνουν χρόνια τώρα», λέει στην αμερικανική εφημερίδα ένας 27χρονος από το Σικάγο, χαρακτηρίζοντας τις βόμβες μολότοφ «βόμβες των φτωχών». Αυτό το συνονθύλευμα περιθωριοποιημένων -και μη- ανθρώπων, ορισμένοι εκ των οποίων είναι οπλισμένοι και δηλώνουν έτοιμοι για όλα, περιλαμβάνει από μέλη συμμοριών κι ευκαιριακούς πλιατσικολόγους έως ακτιβιστές του κινήματος «Occupy» και οργανώσεων για την προάσπιση των πολιτικών ελευθεριών στις ΗΠΑ. Ενας μικρόκοσμος, δηλαδή, που αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό το αγεφύρωτο ταξικό και φυλετικό χάσμα στην αμερικανική κοινωνία…

Παίρνοντας αποστάσεις από τον Δημοκρατικό κυβερνήτη του Μιζούρι, που έδωσε -εν αγνοία του Λευκού Οίκου- εντολή για την ανάπτυξη της Εθνοφρουράς στην Πολιτεία, ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε πως θα παρακολουθεί αν η παρουσία του στρατού «διευκολύνει ή δυσχεραίνει την κατάσταση», ζητώντας παράλληλα την επανεξέταση της χρήσης πολεμικού εξοπλισμού από τις τοπικές αστυνομικές αρχές. Προειδοποίησε πως «αντίκειται στις αξίες» των ΗΠΑ η συνεχιζόμενη «θόλωση» των ορίων μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων της χώρας και των υπηρεσιών επιβολής του νόμου και της τάξης, ενώ αναγνώρισε το αίσθημα αποξένωσης πολλών νεαρών μαύρων, κατηγορώντας παράλληλα μια μερίδα διαδηλωτών ότι σπέρνουν το χάος και «υπονομεύουν αντί να προωθούν τη δικαιοσύνη».

Κατόπιν εντολής του προέδρου, ο Αφροαμερικανός αρμόδιος υπουργός, Ερικ Χόλντερ, καταφτάνει σήμερα στο Φέργκιουσον, προκειμένου να ενημερωθεί για την πορεία των ερευνών του φόνου του άοπλου μαύρου Μάικλ Μπράουν από τον λευκό αστυνομικό Ντάρεν Ουίλσον. Ο Χόλντερ έχει ήδη κατακρίνει την «επιλεκτική δημοσιοποίηση ευαίσθητων πληροφοριών» από τις τοπικές αρχές.

Ανέλαβε το FBI

Πάνω από 40 πράκτορες του FBI συγκεντρώνουν αποδεικτικά στοιχεία για την ξεχωριστή ομοσπονδιακή διερεύνηση της υπόθεσης, ενώ έχει ήδη ολοκληρωθεί η τρίτη νεκροψία που ζήτησε το υπουργείο Δικαιοσύνης, χωρίς να έχει ακόμα ανακοινωθεί το πόρισμα. Το θύμα πυροβολήθηκε τουλάχιστον έξι φορές (δύο στο κεφάλι και τέσσερις στο δεξί χέρι), όπως προκύπτει από τα ευρήματα της ανεξάρτητης νεκροτομής που παρήγγειλε η οικογένειά του -ενδεχομένως έως και οχτώ φορές, σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει από την έτερη νεκροψία, που διενήργησε η κομητεία του Σεντ Λούις αλλά ακόμα κρατείται εξοργιστικά μακριά από το φως της δημοσιότητας. Οι απόψεις, πάντως, συγκλίνουν πως ο νεαρός προσπαθούσε μάλλον να παραδοθεί και κρατούσε τα χέρια ψηλά, όπως έχουν αναφέρει αυτόπτες μάρτυρες.

Δώδεκα μέρες μετά το φονικό, ειδικό σώμα ενόρκων στο Μιζούρι αναμένεται να αρχίσει μόλις σήμερα να μελετά τα στοιχεία, προκειμένου να απαγγείλει επίσημα κατηγορίες στον αστυνομικό Ντάρεν Ουίλσον, που παραμένει άφαντος έχοντας εξ αρχής την κάλυψη των λευκών -στη συντριπτική πλειονότητα- συναδέλφων του. Η Ενωση Αμερικανών Νομικών, που εκπροσωπεί Αφροαμερικανούς δικαστές και δικηγόρους, κατέθεσε ήδη αγωγή κατά του αστυνομικού τμήματος του Φέργκιουσον, απαιτώντας την προστασία όλων των αποδεικτικών στοιχείων της υπόθεσης.