Της Μαργαρίτας Βεργολιά

Μέχρι η διπλωματία να πάρει στην ουκρανική κρίση τον πρώτο λόγο, στη θέση της θα μιλούν τα όπλα. Κι έτσι, τρεις ημέρες πριν από την επίσκεψη της Γερμανίδας καγκελαρίου Μέρκελ στο Κίεβο, μία εβδομάδα πριν από την επίσης πολυαναμενόμενη σύνοδο μεταξύ Ε.Ε., Ρωσίας και Ουκρανίας στο Μινσκ της Λευκορωσίας, η ουκρανική ηγεσία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τον χρόνο για να δημιουργήσει τετελεσμένα στα ανατολικά εδάφη, προτού καθίσει στο διαπραγματευτικό τραπέζι.

Ο κυβερνητικός στρατός ήδη διαμηνύει ότι η «αντιτρομοκρατική επιχείρηση βρίσκεται σε κομβική φάση», καθώς οι δυνάμεις του -συνεπικουρούμενες από εθνικιστές εθελοντές- σφίγγουν όλο και πιο πολύ τον κλοιό γύρω από τα προπύργια των ρωσόφωνων αυτονομιστών. Προς το παρόν, το αποτέλεσμα είναι να αυξάνονται δραματικά οι απώλειες στις τάξεις των αμάχων.

18 μέρες χωρίς νερό

Στο Λουγκάνσκ, όπου οι 250.000 εναπομείναντες κάτοικοι έχουν μείνει εδώ και 18 ημέρες χωρίς νερό και ρεύμα, ο στρατός ανακοίνωσε ότι ελέγχει από χθες «σημαντικό μέρος της πόλης», μετρώντας όμως μείον ακόμη ένα μαχητικό SU-25 που κατέρριψαν οι αντάρτες. Στο πολυπληθέστερο Ντονέτσκ, οι τοπικές αρχές αναφέρουν τουλάχιστον 39 νεκρούς και 29 τραυματίες από τους σφοδρούς βομβαρδισμούς του τελευταίου 24ώρου.

Πέντε χιλιόμετρα μακρύτερα, στην πόλη Μακεέβκα, σκοτώθηκαν άλλοι 9 άμαχοι, ενώ οι τοπικές αρχές κατηγορούν τις ουκρανικές δυνάμεις ότι επιχείρησαν να πλήξουν το κέντρο της με βαλλιστικό πύραυλο, ο οποίος τελικά δεν εξερράγη. Ηταν όμως οι χθεσινές μάχες στο Ιλοβάισκ -έναν σημαντικό σιδηροδρομικό κόμβο στην περιφέρεια του Ντονέτσκ- που φαίνεται ότι είχαν μια ιδιαίτερη πολιτική αξία.

Στην επίθεση για την ανακατάληψη της πόλης, ο ουκρανικός στρατός ανακοίνωσε ότι έχασε 9 στρατιώτες. Μεταξύ αυτών όμως προέκυψε ότι συγκαταλέγεται κι ένας ουκρανικής καταγωγής Αμερικανός μισθοφόρος, που πήρε προσφάτως την ουκρανική υπηκοότητα και πολεμούσε στα ανατολικά μέτωπα με την «Ταξιαρχία Ντονμπάς», υπό το ψευδώνυμο «Φράνκο»…

Υπό το κροτάλισμα των όπλων, άλλοι 3.300 άμαχοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους στα ανατολικά μέσα στο τελευταίο 24ωρο, καταδεικνύοντας το μέγεθος της ανθρωπιστικής κρίσης. Η ρωσική αυτοκινητοπομπή με τους 2.000 τόνους βοήθειας παραμένει εν τω μεταξύ εδώ και μία εβδομάδα καθηλωμένη στη μεθόριο, αναμένοντας το πράσινο φως από την κυβέρνηση του Κιέβου. Ομως αυτό φαίνεται ότι θα αργήσει.

Το ουκρανικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας διεμήνυσε χθες ότι ο έλεγχος του φορτίου από τελωνειακούς δεν πρόκειται να ξεκινήσει, προτού η Μόσχα στείλει μια πλήρη απογραφή του. Ενώ σύμφωνα με τον στρατιωτικό εκπρόσωπο, Αντρίι Λισένκο, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού -υπό την αιγίδα της οποίας θα γίνει η διανομή- δεν έχει ακόμη λάβει εγγυήσεις από τους αυτονομιστές για την ασφαλή διέλευση του κομβόι.

«Η Ουκρανία φαίνεται να θέλει να καθυστερήσει τη διέλευση της εφοδιοπομπής, φοβούμενη ότι αυτό θα μπορούσε να επιβραδύνει τη στρατιωτική της αντεπίθεση στα βασικά προπύργια των αυτονομιστών στα ανατολικά», σχολιάζει η αμερικανική εφημερίδα New York Times. Για την ακρίβεια, παρατηρεί στο πρακτορείο Bloomberg ο Γεργκ Φόρμπιγκ του ινστιτούτου GMF (Γερμανικό Ταμείο Μάρσαλ), «το μήνυμα της ουκρανικής κυβέρνησης είναι ξεκάθαρο: θέλουν να τελειώσουν αυτή την κρίση με νίκη επί των ανταρτών».

Εξ ου και -όπως πολλοί άλλοι αναλυτές- αμφιβάλλει για το εάν το Κίεβο ενδιαφέρεται καν για την επίτευξη εκεχειρίας. Εκτός στρατιωτικού βέβαια απροόπτου, αυτό θα φανεί στην τριμερή σύνοδο στο Μινσκ, την ερχόμενη Τρίτη. Η ρωσική εφημερίδα Kommersant αναφέρει ότι στο περιθώριό της θα γίνει τελικά κατ’ ιδίαν συνάντηση μεταξύ του Ρώσου προέδρου Πούτιν και του Ουκρανού ομολόγου του, Πέτρο Ποροσένκο. «Βρισκόμαστε σε μια φάση νέων προσεγγίσεων στις συνομιλίες μεταξύ των αντίπαλων μερών», τόνισε χθες στο δίκτυο ZDF ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγερ. «Κι έχω την αίσθηση», προσέθεσε, «ότι δεν είναι εντελώς χωρίς επιτυχία»…

Προφανώς, η τοποθέτηση αυτή αφορά ένα συνολικότερο πακέτο συμφωνίας. Βάσει των όσων έχουν επισήμως ανακοινωθεί μέχρι στιγμής για την ατζέντα της συνόδου, θα εξεταστούν θέματα που άπτονται των σχέσεων Ε.Ε., Ρωσίας και Ουκρανίας, σε τομείς που εκτείνονται από «τη σταθεροποίηση της κατάστασης στο Ντονμπάς» έως τις εμπορικές και ενεργειακές συνεργασίες.

Το κόστος του εμφυλίου

Το Κίεβο άρχισε ήδη να διαμαρτύρεται για το κόστος του ακήρυχτου εμφυλίου. Χθες, ο Ουκρανός πρωθυπουργός Γιάτσενιουκ παραπονέθηκε ότι οι μάχες καθυστερούν τις μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στο ουκρανικό μνημόνιο. «Η Ρωσία γνωρίζει ότι η ανοικοδόμηση του Ντονμπάς θα κοστίσει όχι εκατομμύρια, αλλά δισεκατομμύρια γρίβνα», είπε. Σε μια πρώτη αποτίμηση, το ουκρανικό υπουργείο Οικονομικών έκανε λόγο χθες για 615 εκατ. δολάρια και ζήτησε «ταυτόχρονη εκταμίευση της τρίτης και της τέταρτης δόσης του δανείου από το ΔΝΤ», συνολικού ύψους 2,2 δισ. δολ. έως το τέλος του έτους.

Μέρος της «μαύρης τρύπας» εκτιμάται πάντως ότι θα επιχειρηθεί να καλυφθεί με την ανάθεση σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες της συνδιαχείρισης του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου από τα ουκρανικά εδάφη. Αν και το σχετικό νομοσχέδιο δεν έχει ακόμη περάσει από την ουκρανική Βουλή, το Itar-Tass μεταδίδει ότι έχουν ήδη κατατεθεί προσφορές από τρεις ξένους ομίλους, μεταξύ αυτών η Chevron.

…………………………………………….

Σφυροδρέπανο σε μπλε και κίτρινο

Μια σημαία της Ουκρανίας κυμάτιζε για λίγες ώρες χθες το πρωί στην κορυφή ουρανοξύστη στη Μόσχα, με το σοβιετικό αστέρι -σύμβολο του Κόκκινου Στρατού- που την κοσμεί να έχει βαφτεί κι αυτό στα χρώματα της ουκρανικής σημαίας! Ολα αυτά συνέβησαν σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου από το Κρεμλίνο! Κάποιοι από τους δράστες πρόλαβαν να βγάλουν selfies με το κινητό, προτού συλληφθούν από την αστυνομία. Οι ρωσικές αρχές ανακοίνωσαν ότι πρόκειται για δύο άνδρες και δύο γυναίκες, που τώρα αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης έως 3 χρόνων για βανδαλισμό. Εργαζόμενοι στον Δήμο Μόσχας επιλήφθηκαν αμέσως της κατάστασης, αφαιρώντας τη σημαία και ξαναβάφοντας στα κόκκινα το αστέρι. Για το συμβάν κλήθηκε σε ανάκριση ο νυχτοφύλακας του κτιρίου.