Του Γιάννη Μπασκάκη

^[1]Μόνο κατ’ όνομα «αντιρατσιστικό» είναι το νομοσχέδιο που αναμένεται να συζητηθεί σήμερα στη Βουλή και να ψηφιστεί την Παρασκευή 5/9, αφού εξειδικεύεται στην ποινικοποίηση του ρατσιστικού λόγου αφήνοντας στο απυρόβλητο την ίδια τη ρατσιστική βία, σε μια εποχή που η ελληνική κοινωνία πλήττεται καθημερινά από εγκλήματα με ρατσιστικό πρόσημο. Ενα σχέδιο νόμου χωρίς αναφορά στο ρατσιστικό κίνητρο, που δεν προστατεύει τα θύματα της ρατσιστικής βίας, ενώ δεν φαίνεται να συμπεριλαμβάνει τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου. Από την άλλη, αναμένεται να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ποινικοποίηση της άρνησης εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επιστημονική έρευνα και τις δημοκρατικές ελευθερίες. Τα δομικά προβλήματα του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου αναλύθηκαν χθες στη συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ εκφράστηκε ο φόβος ότι ακόμα και όσες θετικές διατάξεις ψηφιστούν, τελικά θα μείνουν ανενεργές.

Ιδιώνυμο μόνο ο λόγος

«Το νομοσχέδιο δεν έχει να κάνει συνολικά με τον ρατσισμό, έχει να κάνει με τη μισαλλοδοξία, με τον λόγο μίσους. Γεννά απορία πώς η έννομη τάξη θεωρεί ότι είναι άξιο του να γίνει ιδιώνυμο ο ρατσιστικός λόγος και όχι η ρατσιστική βία. Αυτό είναι καινοφανές διότι όπου διώκεται ο ρατσιστικός λόγος προϋποτίθεται ότι έχει διωχθεί και η ρατσιστική βία», επισήμανε ο Δημήτρης Χριστόπουλος, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, συμπληρώνοντας ότι «παρά ταύτα η νομοθεσία η οποία στιγματίζει, καταδικάζει και ποινικοποιεί τον λόγο του μίσους μπορεί να είναι καλοδεχούμενη, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, διότι πλέον βρισκόμαστε στον πολύ επισφαλή νομικά χώρο της ποινικοποίησης του λόγου».

Σύμφωνα με την Ελένη Τάκου, από το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, στο νομοσχέδιο θα πρέπει να ορίζεται ως ρατσιστικό έγκλημα οποιαδήποτε αξιόποινη πράξη τελείται εν μέρει ή εξ ολοκλήρου λόγω ρατσιστικών κινήτρων (ανάμεσα στα οποία βέβαια και ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου), καλύπτοντας έτσι και εγκλήματα μικτού κινήτρου, όπως αυτό της Μανωλάδας. Πρόσθεσε ότι πρέπει να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση ώστε η διερεύνηση του ρατσιστικού κινήτρου να γίνεται ήδη από την προκαταρκτική εξέταση, ενώ τόνισε την ανάγκη προστασίας των θυμάτων, που πολεμήθηκε από τον τέως γενικό γραμματέα της κυβέρνησης Τάκη Μπαλτάκο και τελικά πέρασε σε Κοινή Υπουργική Απόφαση. «Αν όμως υπήρχε πραγματική πολιτική βούληση για προστασία των θυμάτων, θα περιμέναμε να δούμε να γίνεται άρθρο νόμου σε ένα αντιρατσιστικό νομοσχέδιο ώστε να έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα», είπε η Ελ. Τάκου, εξηγώντας ότι ο φόβος της απέλασης αποτρέπει ένα θύμα ρατσιστικής βίας χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα να καταγγείλει το έγκλημα και γι’ αυτό πρέπει να προστατεύεται. Αλλά κι εκείνοι που έχουν χαρτιά περνούν οδύσσεια για να μπορέσουν να κάνουν καταγγελία. «Ενας άνθρωπος χτυπημένος και φοβισμένος πρέπει να κάνει επί 3 μέρες τον γύρο της Αθήνας και να έχει μαζί και τον προσωπικό του διερμηνέα και αφού κάνει όλη αυτή τη διαδικασία να δώσει και 100 ευρώ παράβολα για να καταθέσει τη μήνυση», ανέφερε και συμπλήρωσε ότι αποτρεπτικός παράγοντας είναι και τα καταγεγραμμένα περιστατικά βίας από ενστόλους.

«Ανησυχούμε ότι το νομοσχέδιο δεν πρόκειται να φέρει καμία αλλαγή στη ζωή μας. Εχω υπάρξει κι εγώ ο ίδιος θύμα επίθεσης και η εμπειρία αυτή άλλαξε αρκετά τη ζωή μου. Γιατί από τη στιγμή που δέχεσαι προσβολή και σε φτύνουνε στο πρόσωπο και τρως μπουνιές και κλοτσιές στο κέντρο μιας πλατείας και ακούς τους άλλους γύρω σου να σου λένε “πουστάρα καλά να πάθεις”, είναι κάτι που αλλάζει τη σύνδεσή σου με τη χώρα σου, με τον χώρο στον οποίο βρίσκεσαι», ανέφερε ο Πέτρος Σαπουντζάκης από την ομάδα «Ομοφοβία στην Εκπαίδευση», ενώ ο Λάζαρος Τεντόμας, εκπαιδευτικός στην ειδική εκπαίδευση, μίλησε από την πλευρά του για το «κατακερματισμένο, δαιδαλώδες θεσμικό πλαίσιο στον χώρο της αναπηρίας».

Ο Γιουνούς Μοχαμαντί από το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων τόνισε ότι «είναι πολύ δύσκολο να φτιαχτεί ένας νόμος στην Ελλάδα. Πρέπει να μαγειρευτεί πολύ, ενώ φτιάχνεται με τρόπο που να μην είναι εφαρμόσιμος και αν εφαρμοστεί, να μην είναι αποτελεσματικός».

Ατιμώρητος ο θεσμικός ρατσισμός

Το μέλος της Κ.Ε. και του τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ Τασία Χριστοδουλοπούλου ανέφερε ότι στο νομοσχέδιο εξαιρούνται από την τιμωρία το κράτος και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, αφήνοντας «ατιμώρητο τον θεσμικό ρατσισμό», ενώ έκανε λόγο για «επικίνδυνη ρύθμιση» σχετικά με την ποινικοποίηση της άρνησης ή του εγκωμιασμού των χαρακτηρισμένων ως γενοκτονιών, λέγοντας ότι «αυτό έχει δοθεί ως ανταμοιβή στους πατριωτικούς και εθνικούς κύκλους και κυρίως στους ρατσιστές». Υποστήριξε ακόμη ότι αυτή θα είναι η μόνη διάταξη που θα εφαρμοστεί, καθώς τα εγκλήματα θα διώκονται αυτεπάγγελτα και «ποτέ εισαγγελέας δεν άσκησε καμία δίωξη ενάντια στους δράστες ρατσιστικής υποκίνησης σε βία».

«Από τη μια, είναι σημαντικό να έχουμε αυτό το εργαλείο αυτή τη στιγμή κι αυτό το σήμα πάταξης του ρατσισμού και από την άλλη, έχουμε έναν αντιρατσιστικό νόμο που είναι λειψός, προβληματικός και υπάρχει φόβος να μείνει ένα άδειο πουκάμισο για την πάταξη του ρατσιστικού εγκλήματος και αντίθετα να ποινικοποιήσει το φρόνημα», ανέφερε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Βασιλική Κατριβάνου και πρόσθεσε: «Είδαμε όλο τον Αύγουστο τα κρούσματα της βίας σε σχέση με γκέι και τρανς ανθρώπους, είδαμε τον κ. Μπαλτάκο να επαίρεται ότι χάρη σ’ αυτόν έχει βγει από το νομοσχέδιο ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου και τώρα μας μένει να δούμε αν θα επικρατήσει η Μπαλτακιάδα».

…………………………………………………………..

Τροπολογίες ουσίας από τη ΔΗΜΑΡ

Κατατέθηκαν χθες από τη ΔΗΜΑΡ οι 4 κρίσιμες τροπολογίες για το συνεχιζόμενο και πρωτοφανές κυβερνητικό σίριαλ του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου. Οι τροπολογίες συνοδεύονται από τις αιτιολογικές εκθέσεις ενώ ολόκληρο το κείμενο έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της εφημερίδας.

1. Η πρώτη αφορά τη δέσμευση υπέρ του Δημοσίου «παγωμένων» καταθέσεων που προέρχονται από αξιόποινες πράξεις (ξέπλυμα μαύρου χρήματος, φοροδιαφυγή, λαθρεμπόριο κ.λπ.).

2. Πρόταση να συμπεριληφθούν τα ομόφυλα ζευγάρια στο σύμφωνο συμβίωσης σύμφωνα με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Γίνεται επίκληση και του άρθρου 4 του Ελληνικού Συντάγματος για την ισότητα όλων των Ελληνων απέναντι στον νόμο.

3. Παροχή της ελληνικής ιθαγένειας. Η διατήρηση σε ισχύ της εγκυκλίου του υπουργείου Εσωτερικών της 15ης Νοεμβρίου 2012 «Αναστολή διαδικασίας απονομής ιθαγενείας κατά τα άρθρα 1Α και 24 του Ν. 3838/2010» για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα έχει καταστήσει την Ελλάδα μοναδική χώρα χωρίς ισχύοντα κώδικα χορήγησης ιθαγένειας. Η τροπολογία περιέχει αναλυτικά όλες τις προϋποθέσεις απόδοσης της ιθαγένειας.

4. Πρόταση για την κατάργηση αυτόφωρης διαδικασίας για χρέη στο Δημόσιο όταν υπάρχει αντικειμενική δυσκολία αποπληρωμής.

Α.Ψ.