Της Μαργαρίτας Βεργολιά

^[1]

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν υπογράφει το πρώτο κομμάτι του αγωγού «Power of Siberia» (Η Δύναμη της Σιβηρίας) που θα μεταφέρει φυσικό αέριο στην Κίνα
REUTERS/Alexei Nikolsky

Βράδυ Σαββάτου στις Βρυξέλλες και στην αίθουσα της συνόδου κορυφής της Ε.Ε. -περιγράφει σε χθεσινό, αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica»- επικρατεί εκνευρισμός, καθώς οι ηγέτες των «28» συζητούν για την ουκρανική κρίση. Οι χώρες της Βαλτικής ζητούν στρατιωτική ενίσχυση του Κιέβου. Η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ παραδέχεται ότι ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν δεν είναι πλέον αξιόπιστος εταίρος και εκφράζει φόβους ότι, μετά την Ουκρανία, το Κρεμλίνο θα μπορούσε να στραφεί κατά της Λετονίας και της Εσθονίας. Οταν όμως τίθεται θέμα νέων οικονομικών κυρώσεων, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Κύπρος «βάζουν φρένο».

«Μη με προκαλείτε…»

Τον διχασμό διαδέχεται αίφνης η παγωμάρα, όταν τον λόγο παίρνει ο απερχόμενος πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, μεταφέροντας στους συνδαιτυμόνες του την τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον Βλαντιμίρ Πούτιν για τις καταγγελίες περί δράσης Ρώσων στρατιωτών εντός των ουκρανικών εδαφών. «Το πρόβλημα δεν είναι αυτό» ήταν η απάντηση του Ρώσου προέδρου. «Εάν θέλω, μπορώ να πάρω το Κίεβο σε δυο εβδομάδες! Μη με προκαλείτε με νέες κυρώσεις»!

Χθες, καθώς η διορία μίας εβδομάδας που έχουν δώσει οι «28» στη Ρωσία για την επιβολή πρόσθετων κυρώσεων μετρούσε πια μείον δύο ημέρες -κι ενώ ο ίδιος εγκαινίαζε στη Σιβηρία το πρώτο τμήμα του αγωγού για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στην Κίνα- ο Βλαντιμίρ Πούτιν ευχήθηκε με νόημα να επικρατήσει η «κοινή λογική» στο θέμα των κυρώσεων. Και πιστός στην τακτική των διαχωριστικών γραμμών, κατηγόρησε απροσδιόριστα ηγέτες της Ευρώπης ότι «κλείνουν τα μάτια» στην τραγωδία των αμάχων στα ουκρανικά ανατολικά, όπου η κατάσταση εξελίσσεται πια σε θέατρο του παραλόγου.

Αποδίδοντας τις συνεχείς ήττες του κυβερνητικού στρατού στα πολεμικά μέτωπα σε «ευθεία και ανοιχτή επίθεση από γειτονικό κράτος» -αποφεύγοντας αυτή τη φορά να κατονομάσει τη Ρωσία- ο Ουκρανός πρόεδρος Ποροσένκο προανήγγειλε αλλαγές στην ηγεσία των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων εν μέσω λαϊκής κατακραυγής στη χώρα του για τον χειρισμό της κρίσης. Ενώ διαψεύδοντας για πολλοστή φορά οποιαδήποτε ανάμιξη της Μόσχας, ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας, Σεργκέι Λαβρόφ, διαβεβαίωνε ότι «δεν πρόκειται να υπάρξει στρατιωτική επέμβαση» κι ότι «στηρίζουμε αποκλειστικά την ειρηνική διευθέτηση αυτής της τραγωδίας».

Διαβουλεύσεις

Σε αναζήτηση λοιπόν ενός κοινού παρονομαστή οι ειδικοί απεσταλμένοι του Κιέβου, της Μόσχας και του ΟΑΣΕ στην «Ομάδας Επαφής» για το ουκρανικό είχαν χθες στην πρωτεύουσα της Λευκορωσία, Μινσκ, διαβουλεύσεις με δύο εκπροσώπους των αυτοανακηρυχθεισών «Λαϊκών Δημοκρατικών» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ: της «Νοβορωσίας» κατά την επίσημη πια φρασεολογία του Κρεμλίνου… Στις συνομιλίες οι αυτονομιστές διαβεβαίωσαν ότι θα διαφυλάξουν τον «κοινό οικονομικό, πολιτικό και πολιτιστικό χώρο της Ουκρανίας», αρκεί να ικανοποιηθούν 8-9 αιτήματα που έβαλαν στο τραπέζι. Τα κυριότερα και πλέον ακανθώδη προβλέπουν:

*αναγνώριση ενός ειδικού καθεστώτος στις «Λαϊκές Δημοκρατίες» τους και τις στρατιωτικές δυνάμεις τους,

*αναγνώριση της ρωσικής ως επίσημης γλώσσας,

*τερματισμό της «αντιτρομοκρατικής επιχείρησης» του Κιέβου στα εδάφη τους,

*παροχή αμνηστίας σε αντάρτες και πολιτικούς κρατούμενους,

*διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών στις περιοχές τους και, το κυριότερο,

*παραχώρηση ειδικού status στις οικονομικές σχέσεις τους.

Σκοπός, αναφέρει το Itar-Tass, είναι η «βαθύτερη ενσωμάτωση στη Ρωσία και στην Τελωνειακή Ενωση» α λα ρωσικά, που σήμερα απαρτίζεται από τη Ρωσία, το Καζακστάν και τη Λευκορωσία. Φυσικά η χθεσινή συνάντηση στο Μινσκ δεν κατέληξε κάπου. Ομως το ραντεβού των συμμετεχόντων ανανεώθηκε για τις 5 του μηνός – ανήμερα δηλαδή της ολοκλήρωσης της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία.

Με την αφορμή αυτή ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα έχει προγραμματίσει για αύριο επίσκεψη στην Εσθονία, σε μια συμβολική κίνηση στήριξης των ανήσυχων κρατών-μελών του ΝΑΤΟ που βρίσκονται στην περιφέρεια της Ρωσίας. Με ψυχροπολεμική διάθεση ο Πολωνός (απερχόμενος) πρωθυπουργός κι επόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, προειδοποίησε χθες για τον κίνδυνο ενός πολέμου «όχι μόνο στην ανατολική Ουκρανία», σε ομιλία του για την 75η επέτειο από την επίθεση της Γερμανίας εναντίον της χώρας του που άναψε το «φιτίλι» του Β´ Παγκόσμιου Πολέμου.

«Η αποδοχή της συμπεριφοράς της Ρωσίας δεν αποτελεί επιλογή. Είναι επομένως απαραίτητη η προετοιμασία περαιτέρω κυρώσεων» διεμήνυσε από το Βερολίνο η Μέρκελ. Πηγές της Κομισιόν αναφέρουν στο πρακτορείο Reuters ότι η Ε.Ε. ήδη επεξεργάζεται σχέδια για απαγόρευση εξαγωγών φυσικού αερίου (συμπεριλαμβανομένης της επαναπώλησης εισαγόμενου LNG) και περιορισμούς στη βιομηχανική χρήση του. Στόχος είναι να αυξηθούν τα αποθέματα και να διασφαλιστεί η ενεργειακή τροφοδοσία των ευρω- παϊκών νοικοκυριών, εν όψει του χειμώνα και του ορατού ενδεχόμενου οι σχέσεις με τη Μόσχα να οδηγηθούν σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης και πλήρους εμπορικού πολέμου.