Επί θεωρητικής βάσεως, τα μέτρα που ανακοίνωσε ότι θα ενεργοποιήσει τον Οκτώβριο η ΕΚΤ (και τα οποία εξήρε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ) έχουν στόχο να αναθερμάνουν την παγωμένη οικονομική ανάπτυξη στην ευρωζώνη, καθιστώντας φτηνότερο το κόστος δανεισμού από τις ήδη υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, αποδυναμώνοντας το ακριβό ευρώ (που χθες κατρακύλησε στα 1,29 με το δολάριο) και επιτυγχάνοντας την αύξηση του πληθωρισμού κοντά στο 2%.

Στην πράξη, η ΕΚΤ θα δώσει έμμεσα φτηνή ρευστότητα εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ στις τράπεζες και άλλους επενδυτές, με την ελπίδα πως αυτές θα τη διοχετεύσουν στην οικονομία με τη μορφή νέων δανείων. Η πρακτική αυτή υιοθετήθηκε ευρέως στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια μετά την κρίση του 2009 αλλά και στην Ιαπωνία και είχε αποτέλεσμα κυρίως το φούσκωμα των χρηματιστηρίων σε ιστορικά υψηλά και την κατάρρευση των αποδόσεων των ομολόγων διεθνώς σε ιστορικά χαμηλά, καθώς τα χρήματα, αντί να επενδυθούν στην πραγματική οικονομία, ανακυκλώνονται στις αγορές και δημιουργούν μικρες ή μεγαλύτερες φούσκες, αλλά όχι πραγματικές επενδύσεις.

Η ΕΚΤ θα κινηθεί σε δύο επίπεδα σε ό,τι αφορά τη στήριξη των τραπεζών: Ανακοίνωσε πως από τον Οκτώβριο θα αγοράζει τόσο καλυμμένα ομόλογα όσο και τίτλους που έχουν εκδώσει και πουλήσει οι τράπεζες παρέχοντας ως εγγυήσεις «πακέτα» τιτλοποιημένων δανείων (Asset Backed Securities). Αυτό υποτίθεται θα λειτουργήσει ως κίνητρο ώστε οι τράπεζες να έχουν λόγο να δίνουν περισσότερα δάνεια, στη συνέχεια να τα τιτλοποιούν και να τα πωλούν στην ΕΚΤ για να παίρνουν νέα ρευστότητα.

Οι κρίσιμες λεπτομέρειες, όπως είναι το συνολικό ποσό που προτίθεται να διαθέσει η ΕΚΤ, το είδος των περιουσιακών στοιχείων που θα αγοραστούν και οι κανόνες που θα ισχύσουν, δεν έγιναν γνωστές. Θα καθοριστούν από τη γνωστή μας BlackRock, η οποία «τρέχει» το πρόγραμμα, και θα ανακοινωθούν στις 2 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με διεθνείς οίκους, η συνολική αγορά τέτοιων εγγυημένων τίτλων στην Ευρώπη είναι περίπου 1 τρισ. ευρώ, αντιστοιχεί δηλαδή σε λιγότερο από το 10% των δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις.