^[1]Της Χαράς Τζαναβάρα

Σε αναμμένα κάρβουνα κάθεται η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, καθώς στις 10 Οκτωβρίου θα συζητηθούν στην Ολομέλεια του ΣτΕ οι προσφυγές κατά του νόμου 4178/2013 με βάση τον οποίο προχωρά η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων. Παρά την απόρριψη των ασφαλιστικών μέτρων που είχαν κατατεθεί πριν από μερικούς μήνες, τίποτα δεν αποκλείει ο νόμος Καλαφάτη να έχει την ίδια τύχη με αυτόν του 2011, ο οποίος είχε κριθεί αντισυνταγματικός. Η σχετική απόφαση του συμβουλίου αναστολών (242/2014) δημοσιοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες, αλλά το ίδιο είχε συμβεί και με τον 4014/2011.

Η διαδικασία νομιμοποίησης, πιθανότατα λόγω και της οικονομικής στενότητας, δεν φαίνεται να πείθει τους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, αφού οι δηλώσεις που έχουν υποβληθεί και με τους δύο νόμους μόλις ξεπερνούν τις 500.000. Βεβαίως η προθεσμία κατάθεσης φακέλων λήγει στις αρχές Φεβρουαρίου και είναι πιθανό, μετά και την τοποθέτηση του ΣτΕ, να σπεύσουν στο «παρά πέντε» να ενταχθούν στα μέτρα και να επωφεληθούν από τις ιδιαίτερα ευνοϊκές ρυθμίσεις (δόσεις, εκπτώσεις κ.λπ.). Τα προβλεπόμενα έσοδα πλησιάζουν τα δύο δισ. ευρώ, που υπολείπονται από τα 5-7 δισ. τα οποία ανέμενε η κυβέρνηση για να καλύψει τρύπες του προϋπολογισμού.

Στην προσπάθεια της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος να πείσει το ακυρωτικό δικαστήριο ότι δεν θα επιτρέψει τη δημιουργία νέας γενιάς αυθαιρέτων εντάσσεται το σχέδιο προεδρικού διατάγματος για το ηλεκτρονικό μητρώο οικοδομών, που εκκρεμούσε από το 2010 και προωθήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο ΣτΕ για έγκριση. Το πρώτο βήμα πάντως έχει ήδη ξεκινήσει από τις δηλώσεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων, αλλά και τις νέες οικοδομικές άδειες, που υποβάλλονται υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο.

Η διαδικασία καταγραφής θα αφορά το σύνολο των 5,5 εκατ. υφιστάμενων οικοδομών της χώρας, η οποία θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα σε μια δεκαετία από την ισχύ του προωθούμενου διατάγματος. Αυτό θα σημάνει για τους ιδιοκτήτες τους νέα επιβάρυνση για τις μελέτες που πρέπει να υποβάλουν σε περίπτωση που έχουν χάσει την οικοδομική άδεια, αλλά και το κόστος του πιστοποιητικού που θα εκδίδεται από μηχανικό.

Το σημαντικότερο «χαρτί» για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου είναι η αλλαγή του συμβούλου του ΣτΕ που θα κάνει την εισήγηση στην Ολομέλεια. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα είναι η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, που έχει χειριστεί τον προηγούμενο νόμο, αλλά έχει οριστεί πάρεδρος ο οποίος είχε διατυπώσει μετριοπαθή θέση κατά την εκδίκαση των προσφυγών κατά του 4014/2011.

Τον Απρίλιο του 2013, μαζί με άλλα μέλη του ακυρωτικού δικαστηρίου είχαν διαφοροποιηθεί από την απόφαση περί αντισυνταγματικότητας του νόμου, που τότε είχε εγκριθεί με μεγάλη πλειοψηφία. Είχαν ταχθεί υπέρ της γενικής νομιμοποίησης των αυθαιρέτων με ενιαία ρύθμιση, με εξαίρεση αυτών που θα κριθεί από τη Δικαιοσύνη ότι θίγουν το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον.

Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος εκφράζουν την πεποίθηση ότι το ΣτΕ θα τοποθετηθεί ευνοϊκά απέναντι στον νόμο ποντάροντας στην κατηγοριοποίηση που εισάγει στα αυθαίρετα με βάση τον χρόνο κατασκευής τους. Προβλέπουν μάλιστα ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα συνταγματικότητας για παρανομίες που έχουν γίνει πριν από το 1983, καθώς και για παραβάσεις μικρής κλίμακας.