^[1]Του Γιάννη Μπασκάκη

Τάση μείωσης των αυτοκτονιών στη χώρα μας δείχνουν τα στοιχεία που παρουσίασε χθες, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Πρόληψης για την αυτοκτονία, η ΜΚΟ «Κλίμακα», ενώ παράλληλα εστίασε στην απουσία επίσημης καταγραφής των περιστατικών απόπειρας και στο χαμηλό επίπεδο αποτύπωσης της αυτοχειρίας στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να γίνεται δυσκολότερη η πρόληψη και η ανάπτυξη στρατηγικών για την αυτοκτονία.

Πτωτική τάση

Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία που κατέγραψε το Δίκτυο Πληροφόρησης, από τη σύγκριση του πρώτου 8μήνου του 2014 με το πρώτο 8μηνο του 2013, προκύπτει ότι φέτος οι αυτοκτονίες είναι λιγότερες κατά 20. Δεν αποτελεί επίσημη καταγραφή, αλλά είναι ενδεικτική της τάσης. Την ίδια ώρα όμως, όταν η συντριπτική πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών βρίσκεται στην πρώτη βαθμίδα όσον αφορά την ποιότητα καταγραφής, η Ελλάδα παραμένει στη δεύτερη βαθμίδα, διότι χαρακτηρίζεται από χαμηλή κάλυψη και υψηλό ποσοστό αδιευκρίνιστων θανάτων, ενώ δεν υπάρχει καμία επίσημη καταγραφή των αποπειρών αυτοκτονίας, παρόλο που κρίνεται ως πολύ σημαντική, διότι ένα άτομο που έχει κάνει μια απόπειρα το πιο πιθανό είναι να ξανακάνει. «Είναι πολλοί οι παράγοντες που δεν έχουμε καλή καταγραφή.

Είναι το στίγμα αφενός, το οποίο παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο. Ακόμα υπάρχουν ιερείς που αρνούνται να θάψουν αυτόχειρες. Ακόμα είναι για την ίδια την οικογένεια πολύ βαρύ το στίγμα και δεν αναφέρει ότι ήταν αυτοκτονία ακόμα και στον γιατρό που θα έρθει να δώσει το πιστοποιητικό θανάτου. Από την άλλη δεν έχουμε αναπτύξει και όλους εκείνους τους μηχανισμούς με τις ιατροδικαστικές υπηρεσίες, με την αστυνομία, με τους φορείς της υγείας, οι οποίοι πραγματικά θα μπορούσαν να έχουν συντελέσει στο να γίνει πιο αποτελεσματικό το σύστημα καταγραφής», λέει στην «Εφ.Συν.» η Ολγα Θεοδωρικάκου, συντονίστρια του κέντρου της «Κλίμακας» για την πρόληψη της αυτοκτονίας.

Σύμφωνα με έρευνα της «Κλίμακας» σε μεγάλο γενικό νοσοκομείο της Αθήνας, το 0,2% των εισαγωγών στα επείγοντα αφορούν απόπειρες αυτοκτονίας και με δεδομένες τις 5 εκατ. εισαγωγές στα επείγοντα, οι απόπειρες αυτοκτονίας που μπαίνουν στα νοσοκομεία είναι τουλάχιστον 10 χιλιάδες τον χρόνο.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με έρευνα επιστημονικής ομάδας του τμήματος Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, η πλειονότητα των ελληνικών εφημερίδων και των ιντερνετικών ΜΜΕ δεν τηρεί τη δεοντολογία που εκπορεύεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας όσον αφορά την παρουσίαση περιστατικών αυτοχειρίας, με κίνδυνο την κινητοποίηση ευάλωτων ατόμων σε μιμητικές συμπεριφορές.

Πολυπαραγοντικό ζήτημα

«Η τάση πλέον είναι είτε να αναπαράγονται κάποιες αυτοκτονίες ως ηρωικές είτε να αποδίδονται πάρα πολλές αυτοκτονίες στα οικονομικά προβλήματα. Ομως θα πρέπει να γίνει σαφές πως μόνο τα οικονομικά προβλήματα δεν οδηγούν κανέναν στην αυτοκτονία.

Η αυτοκτονία είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα, στο οποίο ναι μεν παίζει ρόλο η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση, αλλά δεν είναι μόνο αυτό», τονίζει η Ολγα Θεοδωρικάκου και επισημαίνει την αναγκαιότητα εθνικής στρατηγικής για την αυτοκτονία.