^[1]Της Χαράς Τζαναβάρα

Ενα νέο χρηματοδοτικό εργαλείο, τα ομόλογα έργων (project bonds), ετοιμάζεται να αξιοποιηθεί και στη χώρα μας για επενδύσεις στον τομέα των υποδομών, ο οποίος υπολογίζεται να απορροφήσει περισσότερα από 24 δισ. ευρώ ώς το 2025. Το σύστημα έχει ήδη εφαρμοστεί σε «αγγλοσαξονικό περιβάλλον», όπως η Αυστραλία, ενώ υπάρχουν μεγάλες προοπτικές, καθώς σε παγκόσμια κλίμακα οι ετήσιες επενδύσεις σε έργα για την επόμενη εικοσαετία υπολογίζονται σε τρία τρισ. δολάρια και δεν μπορούν να καλυφθούν μόνον από τραπεζικό δανεισμό.

Τα λεφτά των Ταμείων

«Είναι ένας εναλλακτικός τρόπος χρηματοδότησης έργων με εγγυημένες αποδόσεις», τόνισε ο Σωκράτης Λαζαρίδης, διευθύνων σύμβουλος του Χρηματιστηρίου Αθηνών, που συνδιοργάνωσε τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου μαζί με το ελληνικό τμήμα του διεθνούς οίκου PriceWaterhouse (PwC).

Αναφέρθηκε στη «μετα-υφεσιακή περίοδο» και έκανε σαφές ότι η ανερχόμενη δεξαμενή άντλησης κεφαλαίων είναι τα ασφαλιστικά ταμεία, προς το παρόν του εξωτερικού και αργότερα τα ελληνικά. Πρόσθεσε ότι το χρηματιστήριο έχει τις προϋποθέσεις να δημιουργήσει αγορά ομολόγων έργων, δίνοντας όμως έμφαση στο σταθερό πολιτικό περιβάλλον, και πρόσθεσε ότι «το 2012 δεν μπορούσε να προχωρήσει ένα τέτοιο εγχείρημα».

Το ομόλογο θα εκδίδεται από τον ανάδοχο του έργου, που πρέπει να διαθέτει αξιοπιστία για να προσελκύσει επενδυτές από τη διεθνή αγορά, αλλά και ιδιώτες με αποταμιεύσεις. Εγινε όμως σαφές ότι θα μετρήσουν πολύ και οι χρηματοδοτήσεις που θα εξασφαλίσει η χώρα μας από τα διαρθρωτικά ταμεία και άλλα κοινοτικά προγράμματα.

Πιο αποκαλυπτικός ήταν ο Αιμίλιος Γιαννόπουλος από το ελληνικό τμήμα της PwC, ο οποίος επικαλέστηκε μελέτες σύμφωνα με τις οποίες ο προσδόκιμος χρόνος ζωής για όσους δεν έχουν συμπληρώσει τα 50 ξεπερνά τα… 100 χρόνια, για να τονίσει ότι τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν ήδη προσανατολιστεί σε άλλους τομείς για να επενδύσουν τα αποθεματικά τους, όπου θα έχουν ικανοποιητική απόδοση και λογικό ρίσκο. Χαρακτήρισε «καλό παράδειγμα» την Αττική Οδό και το «Ελ. Βενιζέλος» και έχει ενδιαφέρον ότι στην τελευταία περίπτωση καναδικό ασφαλιστικό ταμείο κατέχει το 40%, το οποίο αγόρασε από τη γερμανική Hochtief, ενώ έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον και για νέο πακέτο από το 55% που κατέχει το Δημόσιο. Μίλησε και για αρνητικά παραδείγματα, χωρίς όμως να δώσει στοιχεία. Ο εντεταλμένος σύμβουλος της PwC, Κώστας Μητρόπουλος, δεν δίστασε πάντως να εκφραστεί επικριτικά για τους αυτοκινητόδρομους, λέγοντας πως «ο παραδοσιακός τραπεζικός δανεισμός μπορεί να συναντήσει μεγάλες δυσκολίες όταν η πραγματική ζωή ανατρέψει τις αρχικές εκτιμήσεις για τα έσοδα».

Καλή περίπτωση το Καστέλι

Οι ομιλητές έδωσαν έμφαση στις ολοκληρωμένες μελέτες, καθώς και στην πιλοτική εφαρμογή του νέου χρηματοδοτικού μέσου σε ένα έργο, το οποίο όμως δεν κατονόμασαν. Σε ερώτηση της «Εφ.Συν.» παραδέχτηκαν πάντως ότι το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι της Κρήτης πληροί τις προϋποθέσεις για έκδοση ομολόγου έργων. Ενδιαφέρον υπάρχει για τη διαχείριση σκουπιδιών, τη διασύνδεση του δικτύου της ΔΕΗ με την Κρήτη και τις Κυκλάδες, τουριστικές υποδομές, λιμάνια και μαρίνες. «Υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον», είπε ο Σ. Λαζαρίδης και προανήγγειλε ότι θα παρουσιάσει τα σχέδια στην επικείμενη επίσκεψή του στο Λονδίνο. Χαρακτήρισε τα έργα υποδομής «ατμομηχανή» της οικονομίας και αποκάλυψε ότι οι επενδύσεις σε αυτά αποδίδουν στο υπερδιπλάσιο. Τα κριτήρια για την επιλογή ενός επενδυτικού προγράμματος ανέπτυξε ο Ντ. ΜακΓκρέι, από το βρετανικό τμήμα της PwC, αποκαλύπτοντας ότι αυτές τις ημέρες γίνεται στη χώρα μας συνάντηση περίπου 200 στελεχών της εταιρείας από όλο τον κόσμο.