^[1]

ICON PRESS / ΛΙΑΚΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

Του Γιάννη Μπασκάκη

Αναπόφευκτα το πρόσωπο που βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος κατά τη διάρκεια της δεύτερης ημέρας του διεθνούς συνεδρίου που διοργάνωσε το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες σε συνεργασία με τη Διεθνή Επιτροπή Νομικών ήταν ο διευθυντής της Δίωξης Παράνομης Μετανάστευσης της ΕΛ.ΑΣ. Ο αστυνομικός διευθυντής Μενέλαος Κωστάρης ήταν ο τέταρτος κατά σειρά ομιλητής και εκείνος που δέχτηκε τις περισσότερες ερωτήσεις από το κοινό.

Ερωτήσεις σχετικά με τη διοικητική κράτηση μεταναστών και προσφύγων χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα και με τις παραβιάσεις της νομιμότητας μέσα στα κέντρα κράτησης και στα αστυνομικά κρατητήρια. Μάλιστα, μία από τις αυτές αναφέρθηκε σε σχετική έκθεση του 2013, η οποία δεν δημοσιοποιήθηκε και σύμφωνα με τον δικηγόρο του ΕΣΠ, Βασίλη Κερασιώτη, λέει ρητά ότι τα αστυνομικά κρατητήρια παραβιάζουν τις συνθήκες κράτησης και επιπλέον μνημονεύει περιστατικά κακομεταχείρισης. Ο κ. Κωστάρης δήλωσε ότι δεν γνωρίζει την έκθεση, αλλά τόνισε: «Οσο κι αν κρύβουμε κάτω από το χαλί τα προβλήματα, κάποτε θα βγουν στην επιφάνεια. Κάποτε θα κληθεί η χώρα να πληρώσει τον λογαριασμό και δυστυχώς πολλές φορές, ενώ υπάρχουν υπεύθυνοι, αναγκαζόμαστε να τον πληρώνουμε εμείς», αναφερόμενος στις συνέπειες από τα ευρωπαϊκά όργανα που επιφέρουν οι παραβιάσεις.

«Δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα»

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, εκ μέρους της πολιτείας, υποστήριξε ότι για τους μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα «ο κανόνας είναι να δίνεται προθεσμία προς οικειοθελή αναχώρηση. Το μέτρο της κράτησης εφαρμόζεται πλέον κατ’ εξαίρεσιν για τους αλλοδαπούς που είναι δυνατή η επιστροφή τους» και πρόσθεσε ότι «παρακαλάμε να υποβάλουν αιτήσεις ασύλου, αλλά δεν υποβάλλουν γιατί δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα». Επισήμανε επίσης το δικαίωμα των κρατουμένων να προβάλλουν αντιρρήσεις για την κράτησή τους, αλλά ανέφερε ότι «σε καμία περίπτωση δεν κρατούνται αλλοδαποί αυθαίρετα πέραν των όσων προβλέπονται από την υφιστάμενη νομοθεσία», παρ’ ότι υπάρχει πλήθος δημοσιευμένων καταγγελιών που κάνουν λόγο για επ’ αόριστον κράτηση μεταναστών, μετά την υπέρβαση του ανώτατου ορίου των 18 μηνών. Τέλος, παραδέχτηκε ότι «οι συνθήκες στα αστυνομικά κρατητήρια δεν είναι οι καλύτερες» και στόχος είναι να μεταφερθούν στα παραδοσιακά κέντρα, για τα οποία ανέφερε ότι «σαφώς και δεν έχουμε γίνει ακόμα Χίλτον, αλλά δεν είναι η κατάσταση αυτή που ήταν πριν».

Η Ιωάννα Κοτσιώνη από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα αφηγήθηκε την ιστορία ενός 15χρονου Αφγανού, ο οποίος κρατούνταν παρ’ ότι ανήλικος και ήταν καταγεγραμμένος με ημερομηνία γέννησης το 1972, τη στιγμή που η μητέρα του είχε γεννηθεί το 1971! Μάλιστα αφού εντοπίστηκε, χρειάστηκαν τελικά πάνω από 8 μήνες για να επανενωθεί βάσει του κοινοτικού δικαίου με την οικογένειά του στο Βέλγιο. Η κ. Κοτσιώνη περιέγραψε την περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και νομικές υπηρεσίες κατά την κράτηση, τις κακές συνθήκες υγιεινής και την έλλειψη πρόσβασης σε φωτισμό και αέρα. Μίλησε επίσης για την ανάγκη εξειδικευμένου προσωπικού, διότι σήμερα υπάρχουν αποκλειστικά αστυνομικοί υπάλληλοι, καθώς και για τον εγκλεισμό που από μόνος του είναι πηγή προβλημάτων υγείας (λοιμώξεις, ελλιπής διατροφή, μυοσκελετικά προβλήματα κ.λπ.), αλλά και ψυχικής επιβάρυνσης (κατάθλιψη, απόπειρες αυτοκτονίας). Τόνισε ακόμη ότι κρατούνται και ευάλωτα πρόσωπα, όπως ανήλικοι, άτομα με αναπηρία, με λοιμώδη νοσήματα, θύματα βασανισμού.

Τέλος, ο Βασίλης Καρύδης, Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη, αναφέρθηκε στην αδράνεια των ελληνικών αρχών, τονίζοντας ότι «οι στρουθοκαμηλισμοί δεν βοήθησαν ποτέ στην επίλυση των ζητημάτων».