«Από μικρός υπήρξα ποδοσφαιριστής. Ερασιτέχνης αλλά παθιασμένος. Εφηβος έπαιζα και σε μια ομάδα που έφτασε ακόμη και στη Β' Εθνική. Τον Ηρόδοτο Ηρακλείου. Τον Ηρόδοτο της Αλικαρνασσού των προσφύγων, των μικροαστών…
Πάντα μέσα στο γήπεδο υπήρχαν στιγμές που αφαιρούμουν. Σταματούσα να παίζω και απλώς κοίταζα. Με μάγευε η μπάλα, όπως βέβαια τόσα εκατομμύρια στον πλανήτη. Ομως εμένα με μάγευε παράξενα αυτή η θεά μπάλα. Την έβλεπε να ακολουθεί την τροχιά και κάτι αρχέγονο, κάτι άκρως γοητευτικό, διεύρυνε το είναι μου…

Η μπάλα σαγηνεύει, γιατί είναι το αρχέτυπο της γης μας, που είναι στρογγυλή, κινείται μες το Χάος, «που έχει φάει σουτ απ' το Θεό και στο άγνωστο πηγαίνει ποιο άραγε γκολπόστ την περιμένει, ποιο γκολ να της συμβεί»! Είναι επίσης η υπενθύμηση του κύκλου η αίσθηση της συνολικότητας…

Ζούμε στον αστερισμό της μπάλας. Και μόνο να σκεφτεί κανείς ότι καθιερώθηκε από ένα «σπορ» και από ένα πρίγκηπα της Βρετανίας, που έφιππος χτύπαγε τα κομμένα κεφάλια αντιπάλων του με ένα χοντρό ραβδί. Αρα, το ανθρώπινο κεφάλι είναι η προΰπαρξη της μπάλας και του αρχέτυπου της γης, το οποίο υπήρχε σίγουρα σαν ιερή ιδέα κάπου στα θεϊκά πεδία και την ενόραση του Πλάτωνα…

Ερασιτέχνης ποδοσφαιριστής και ερασιτέχνης κοινωνικός μαχητής και αναζητητής από την εφηβεία μου, είχα ένα παράπονο: «γιατί να γεννηθώ στην Κρήτη και όχι στην Καλιφόρνια;» είχα ένα δίκιο, αλλά ήμουν αφελής και αγνώμων. Η Καλιφόρνια παραμένει ακόμη μια υψηλού επιπέδου κοινωνία, ενώ η Κρήτη ακόμη βολοδέρνει σ' ένα πάλαι ποτέ ζενίθ κι ένα σύγχρονο ναδίρ. Κι όμως εκτός το κλίμα τους που είναι παρόμοιο, η Καλιφόρνια και η Κρήτη είναι στο ίδιο σεισμικό τόξο. Ομως η Κρήτη έχει άλλη μοίρα από την Καλιφόρνια, άλλο κάρμα κι ένα αέναο εν δυνάμει μεγαλείο που, όταν αναδύεται ή εμφανίζεται στο προσκήνιο, φωτίζει τις αρμονικές των δύο ημισφαιρίων, τη χρυσή τομή του πλανήτη, τη συνισταμένη της ιστορικής μας ειμαρμένης. Τώρα σχεδόν καταλαβαίνω γιατί έκανα καλά να γεννηθώ και να μεγαλώσω στην Κρήτη, και όχι στην Καλιφόρνια, που και αυτήν την αγαπώ και έχω ιδεολογικές συνάφειες με την ποιότητα της κουλτούρας της, αν και δεν έχω πάει».

* Πηγή: Μανώλης Ρασούλης, «Κνωσόντας την αλήθεια», Το Κρητικό Μανιφέστο, Εκδόσεις: Το Αυγό, Ηράκλειο Κρήτης 1996

** O Μανώλης Ρασούλης γεννήθηκε σαν αύριο, 28 Σεπτεμβρίου του 1945

*** Η προσωπογραφία είναι έργο του ζωγράφου Γιάννη Διαμαντάκη («Κρητών Πάνθεον ^[1]»)

[email protected]