Του Φαμπιέν Περιέ*

Στη Γαλλία αποτελεί κάτι σαν έθιμο να κοροϊδεύουμε τη Γερουσία, θεσμό αρχαϊκό με έμμεση εκλογή. Θεσμό παγιωμένο, όπου τίποτα δεν μπορεί να κινηθεί. Η ανανέωση του μισού σώματος της Γερουσίας από περίπου 87.000 «μεγάλους εκλέκτορες»[1], στην πλειονότητά τους εκλεγμένους δημοτικούς συμβούλους, ήρθε να αποδείξει με τον χειρότερο δυνατό τρόπο ότι η Γερουσία αλλάζει. Και παράλληλα ότι το πολιτικό τοπίο εξελίσσεται στη Γαλλία με την άκρα Δεξιά να επιτυγχάνει ολοένα και περισσότερο την «κανονικοποίησή» της.

Για πρώτη φορά το Εθνικό Μέτωπο εδραιώνεται στο Μέγαρο του Λουξεμβούργου, κατορθώνοντας να εκλέξει δύο γερουσιαστές στο Βαρ και το Μπους-ντι-Ρον. Ποτέ από την ίδρυσή του, το 1972, το κόμμα της άκρας Δεξιάς δεν είχε καταφέρει να αποκτήσει έδρες σε αυτή την αντιπροσωπεία. Ωστόσο, οι δύο εκλεγμένοι με το Εθνικό Μέτωπο γερουσιαστές έχουν ήδη εκλεγεί και σε άλλες δημόσιες θέσεις. Ο Στεφάν Ραβιέ, 45 ετών, είναι περιφερειακός σύμβουλος και δήμαρχος του 7ου Διαμερίσματος της Μασσαλίας[2] από τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου και μετά. Και ο Νταβίντ Ρασλίν, 26 ετών, επίσης εκλεγμένος στην περιφέρεια και δήμαρχος της πόλης Φρεζίς.

Από τη μια πλευρά υπάρχει μια αντίφαση σε αυτή τη συσσώρευση αξιωμάτων: και οι δύο αυτοί εκλεγμένοι έχουν εκφραστεί εναντίον της. Ο Νταβίντ Ρασλίν δήλωσε την επομένη της εκλογής του ότι θα εγκατέλειπε το αξίωμα του περιφερειακού συμβούλου, σε ένδειξη συνέπειας. Από την άλλη, αυτοί οι δύο δημοτικοί άρχοντες δεν ήταν άγνωστοι στο σώμα των εκλεκτόρων και οι πολιτικές που ασκούν στις περιοχές τους δεν ήταν μυστικές. Υποστηρίζουν την κατάργηση των γευμάτων χωρίς χοιρινό στα δείπνα αλληλεγγύης, εμποδίζουν την κατασκευή τζαμιών, παύουν τις επιδοτήσεις σε οργανώσεις που συνδέονται με θρησκευτικές ή εθνικές κοινότητες. Ο λαϊκισμός και οι διακρίσεις είναι το σώμα των ιδεών τους.

Κι ωστόσο οφείλουμε να βγάλουμε ορισμένα συμπεράσματα από τους δύο εκλογικούς γύρους που διεξήχθησαν στις 28 Σεπτεμβρίου. Οχι μόνο δύο ανερχόμενα στελέχη του Εθνικού Μετώπου διέσχισαν την πύλη της Γερουσίας, αλλά τα αποτελέσματα όλων των υποψηφίων του, εκλεγμένων ή μη, ξεπερνούν κατά πολύ το φυσικό τους απόθεμα. Ετσι, το Εθνικό Μέτωπο συγκέντρωσε συνολικά 3.972 ψήφους «μεγάλων εκλογέων», ενώ δεν διέθετε, στη θεωρία, περισσότερους από 1.000. Στο Βαρ, ο Νταβίντ Ρασλίν μπορούσε να υπολογίζει σε 215 μεγάλους εκλέκτορες του Εθνικού Μετώπου και συγκέντρωσε περισσότερες από 400 ψήφους. Οσο για τον Στεφάν Ραβιέ, έλαβε πάνω από 430, ενώ διέθετε μόλις 210 μεγάλους εκλέκτορες.

Το Εθνικό Μέτωπο πέτυχε επομένως να κερδίσει μεγάλους εκλέκτορες πέρα από τα στενά όρια του κόμματος. Φυσικά, οι δημοτικές εκλογές του Μαρτίου υπήρξαν μια συντριπτική νίκη της Δεξιάς. Είναι λοιπόν λογικό να εξέρχεται νικήτρια και από την κάλπη της Γερουσίας, ανακτώντας την πλειοψηφία που είχε χάσει προσωρινά το 2011.

Οι μεγάλοι εκλέκτορες ωστόσο που δεν έχουν ξεκάθαρη κομματική ετικέτα και κατηγοριοποιούνται γενικά ως δεξιοί στις περιφέρειες ή στις κοινότητές τους, έχουν εκλεγεί από ανθρώπους που στη μεγάλη εθνική κάλπη ψήφισαν υπέρ του Εθνικού Μετώπου. Η άκρα Δεξιά μετατρέπεται έτσι σε κάτι εντελώς συνηθισμένο και η ανταλλαγή δέρματος μεταξύ της Δεξιάς και της άκρας Δεξιάς γίνεται πλέον σε ένα από τα σημαντικότερα όργανα αντιπροσώπευσης της χώρας. Η στρατηγική της Μαρίν Λεπέν, που συνίστατο στο να ευνοεί επί τόπου συμμαχίες με τοπικούς άρχοντες με επιρροή, φαίνεται ότι αποδίδει καρπούς. Σάπιους καρπούς, που μολύνουν τη δημοκρατική ζωή της χώρας.

Τίποτα ανώδυνο δεν υπάρχει σε αυτή την επιδείνωση της πολιτικής ζωής της Γαλλίας σε αυτή τη φάση. Ποια είναι η πολιτική της κυβέρνησης; Ο γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ζαν-Κριστόφ Καμπαντελίς την αποκάλεσε «πολιτική σταθεροποίησης». Βασίζεται στην ενθάρρυνση της ανταγωνιστικότητας και την άνοδο της επιχειρηματικότητας. Εχει στόχο να μειώσει τα δημόσια ελλείμματα. Προσπαθεί να μεταφέρει στις αυτοδιοικητικές δομές ένα τμήμα των δημόσιων εξόδων. Τι λέει λοιπόν η Μαρίν Λεπέν; Δηλώνει στην εφημερίδα Le Monde: «Οι δικές μας θέσεις συμφωνούν με τις διεκδικήσεις των τοπικών εκλεγμένων, αναφορικά με τις δημόσιες υπηρεσίες, την αναδιάρθρωση των περιφερειών, τους μετανάστες και όλη αυτή την πολιτική που αποφασίζεται από πάνω για να την υποστούν οι κάτω». Λες και δεν μιλάει η πολιτική του Εθνικού Μετώπου από μόνη της.

Το μίσος κατά του Αλλου, η άρνηση της διαφορετικότητας και ένα φιλελεύθερο οικονομικό πρόγραμμα. Ζητήματα που απολαμβάνουν ολοένα και περισσότερο μια πλατιά υποστήριξη στη Γαλλία. Υποστήριξη που αυξάνει όσο η κυβέρνηση απομακρύνεται από τις δεσμεύσεις της και ακολουθεί μια πολιτική χωρίς τίποτα κοινωνικό. Την Κυριακή 28 Σεπτέμβρη δεν ήταν απλά η Δεξιά και η άκρα Δεξιά που κέρδισαν μια μάχη. Είναι η δημοκρατία που έχασε έναν γύρο. Οπως στην Ελλάδα, όπου οι πολιτικές λιτότητας οδήγησαν στην «κανονικοποίηση» της πιο ακραίας Δεξιάς. Οπως στις ευρωεκλογές, όπου διάφοροι τύποι άκρας Δεξιάς επιβεβαίωσαν ότι η φτώχεια των κοινωνιών λειτουργεί αναζωογονητικά γι’ αυτές. Αυτός ο χαμένος γύρος για τη δημοκρατία θα είναι άραγε αρκετός για να αποτελέσει συνείδηση ότι χρειάζεται μια αλλαγή πολιτικής πορείας στις περιφέρειες, τη Γαλλία και την Ευρωπαϊκή Ενωση;

Σε κάθε περίπτωση, στη Γαλλία, η κυβέρνηση δεν πήρε απολύτως κανένα μάθημα από αυτή την εκλογή. Τη Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου, η υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων, Μαριζόλ Τουρέν, όρισε έναν στόχο: να μειωθούν κατά 9,5 δισεκατομμύρια ευρώ οι δαπάνες για την κοινωνική ασφάλιση. Από αυτά, 3,2 δισεκατομμύρια αφορούν δαπάνες για την υγεία (διαχείριση νοσοκομείων, ανάπτυξη χειρουργείων σε ασθενοφόρα κ.λπ.) και 700 εκατομμύρια το πεδίο της οικογενειακής υποστήριξης (κατάργηση της πατρικής άδειας, μείωση των επιδομάτων γέννας).

Μέτρα που τόσο μοιάζουν με αυτά που πάρθηκαν στην Ελλάδα το 2010. Το 2011 η άκρα Δεξιά του ΛΑΟΣ έμπαινε στην κυβέρνηση. Το 2012, η Χρυσή Αυγή έμπαινε στη Βουλή.

………………………………………………………………………………………………………………………

*Δημοσιογράφος, συνεργάτης της εφημερίδας Le Canard Enchainé

1. «Μεγάλοι εκλέκτορες» αποκαλείται το σώμα το οποίο εκλέγει τη Γερουσία και αποτελείται από τους χιλιάδες εκλεγμένους στους δήμους, τις περιφέρειες και τις κοινότητες της Γαλλίας.

2. Στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Γαλλίας (Παρίσι, Λιόν και Μασσαλία), εκτός από τον δήμαρχο της πόλης, υπάρχουν και οι δήμαρχοι των διαμερισμάτων, οι οποίοι δεν είναι απαραίτητο να προέρχονται από την πλειοψηφία, αφού εκλέγονται απευθείας από τους κατοίκους του κάθε διαμερίσματος.