G20 ΗΠΑ, Βρετανία και Ιαπωνία κρύβουν κάτω από το χαλί τις πολιτικές ανταγωνιστικής υποτίμησης των νομισμάτων τους και αφορίζουν τα περί νομισματικού πολέμου, ενώ η Γερμανία ενισχύει την ηγεμονία της στην ευρωζώνη με το ισχυρό ευρώ

Του Μπάμπη Μιχάλη

^[1]Με στόχο να σιγήσουν οι κορόνες των τελευταίων εβδομάδων περί ενός νομισματικού πολέμου, πριν να είναι αργά, προσήλθαν χθες στη Μόσχα οι κεντρικοί τραπεζίτες και οι υπουργοί Οικονομικών των 20 πιο ισχυρών οικονομιών του πλανήτη (G20).

Τα οικονομικά επιτελεία αυτών των οικονομιών και των ταχύτερα αναπτυσσόμενων χωρών του πλανήτη -που αντιπροσωπεύουν σήμερα τα 2/3 του πληθυσμού της Γης και το 90% του παγκόσμιου ΑΕΠ- επιχείρησαν να κρύψουν κάτω από το χαλί τις τεράστιες διαφορές που τους χωρίζουν και περιορίστηκαν σε ακόμη ένα κρεσέντο «ξύλινων» διαβεβαιώσεων.

Πρώτος όλων ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο οποίος φτάνοντας χθες στη ρωσική πρωτεύουσα για τη διήμερη συνάντηση υποστήριξε ότι οι πρόσφατες συζητήσεις για τις ισοτιμίες των νομισμάτων είναι «ανάρμοστες, άγονες και αυτοκαταστροφικές». Ο κεντρικός τραπεζίτης διεμήνυσε ότι η συναλλαγματική ισοτιμία είναι μεν σημαντική για τη σταθερότητα των τιμών και την ανάπτυξη, αλλά δεν αποτελεί στόχο της νομισματικής πολιτικής. Υπογράμμισε ακόμη ότι η σημερινή ισοτιμία του ευρώ είναι συμβατή με τον μεσοπρόθεσμο μέσο όρο της.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, Λάελ Μπρέιναρντ, στηλίτευσε τη «χαλαρή κουβέντα» που γίνεται για τα νομίσματα, ενώ από την πλευρά των αναπτυσσόμενων, τόσο ο υφυπουργός Οικονομικών της Ρωσίας Σεργκέι Στρόσακ όσο και ο υποδιοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ινδονησίας Χαρτάντι Σαργουόνο, διαμηνύθηκε ότι στο κοινό ανακοινωθέν του G20 που θα εκδοθεί σήμερα δεν πρόκειται να υπάρξει επίπληξη προς την Ιαπωνία, η οποία αποτελεί τη σημερινή πέτρα του σκανδάλου.

Η προσπάθεια καθησυχασμού είχε ξεκινήσει από την περασμένη Τρίτη, όταν λίγες ώρες μετά τη βουτιά τού γεν σε χαμηλά τριετίας έναντι του δολαρίου και του ευρώ, οι επτά πιο ισχυρές οικονομίες του κόσμου (G7) -με κοινό ανακοινωθέν- αποκήρυξαν τις εγχώριες οικονομικές πολιτικές που στοχεύουν στην υποτίμηση νομισμάτων και διεμήνυσαν την προσήλωσή τους στις ελεύθερα καθοριζόμενες από τις αγορές συναλλαγές/ισοτιμίες. Η κίνηση όμως προκάλεσε σύγχυση στην αγορά, αφού το γεν συνέχισε την πτώση του, και αναγκάστηκε αργότερα σε νέα φραστική παρέμβαση αξιωματούχος του G7, ο οποίος εστίασε τις βολές κατά της πολιτικής που ασκεί η νέα κυβέρνηση της Ιαπωνίας.

Η κυβέρνηση Αμπε βρέθηκε στο στόχαστρο μετά την εξαγγελία επεκτατικής δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής για την έξοδο της Ιαπωνίας από το μακροχρόνιο τούνελ του αποπληθωρισμού. Η εξαγγελία αυτή οδήγησε σε περαιτέρω πτώση του γεν και σε κατηγορίες ότι το Τόκιο επιχειρεί υποτίμησή του προκειμένου να καταστήσει πιο ανταγωνιστικές τις εξαγωγές του. Ωστόσο, ανάλογα αποτελέσματα έχουν και οι πολιτικές «ποσοτικής χαλάρωσης» που ακολουθούν οι κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, οι οποίες με στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας και την τόνωση της οικονομίας αγοράζουν μαζικά κρατικά ομόλογα και άλλους τίτλους μεγεθύνοντας την προσφορά χρήματος και οδηγώντας τις ισοτιμίες του δολαρίου και της στερλίνας χαμηλότερα.

Στην παρούσα φάση, λοιπόν, όχι μόνον η Ιαπωνία αλλά και οι ΗΠΑ και η Βρετανία υποτιμούν πλαγίως τα εθνικά τους νομίσματα προκειμένου να καταστήσουν τις εξαγωγές τους ανταγωνιστικότερες και να υποστηρίξουν την έξοδο της οικονομίας τους από την ύφεση.

Η περίπτωση της απόλυτα πια ελεγχόμενης από τη Γερμανία ευρωζώνης είναι διαφορετική. Το ισχυρότερο ευρώ προκαλεί μεγάλη ζημιά στις εξαγωγές της Γαλλίας, της Ιταλίας και των υπόλοιπων εταίρων. Οχι όμως και της Γερμανίας, οι εξαγωγές της οποίας αντέχουν σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα του κοινού νομίσματος. Διόλου τυχαίο ότι οι Γερμανοί βιομήχανοι υποστήριξαν νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα ότι το ευρώ σήμερα δεν είναι υπερτιμημένο. Εκείνο που δεν είπαν, βέβαια, ήταν ότι όσο οι Γάλλοι βιομήχανοι συρρικνώνονται τόσο αυτοί θα ενισχύονται.