Του Βασίλη Γεώργα

^[1]Στα «κάτω ράφια» των σούπερ μάρκετ όπου πωλούνται μισοτιμής τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας στρέφει όλο και περισσότερους καταναλωτές η οικονομική κρίση και η κατάρρευση των εισοδημάτων που έχει ξεπεράσει σωρευτικά το 45% την τελευταία τριετία.

Το 2012 ήταν η χρονιά που όλοι οι καταναλωτές στην Ελλάδα αγόρασαν έστω και από ένα προϊόν ιδιωτικής ετικέτας, όπως καταγράφει έρευνα της ICAP. Συνολικά πέρυσι τα νοικοκυριά δαπάνησαν πάνω από 760 εκατ. ευρώ για να προμηθευτούν «ανώνυμα» προϊόντα, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 16% του τζίρου των λιανεμπορικών ομίλων και έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2008, όταν ακόμη η χώρα μας αποτελούσε το Ελντοράντο των Βαλκανίων για τις μεγάλες πολυεθνικές καταναλωτικών προϊόντων.

Τι γίνεται στην Ευρώπη 

Σήμερα πια η εικόνα έχει αλλάξει σημαντικά λόγω της κρίσης, αλλά απέχει ακόμη πολύ από την κατάσταση που επικρατεί στην υπόλοιπη Ευρώπη όπου η κατανάλωση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι πολύ πιο διαδεδομένη. Στη Μεγάλη Βρετανία λ.χ. το μερίδιο των «ανώνυμων» προϊόντων φτάνει το 50%, στην Ισπανία το 42%, στη Γερμανία το 35% και στη Γαλλία το 30%, ποσοστά δηλαδή υπερδιπλάσια της Ελλάδας, παρότι στο εξωτερικό οι τιμές των ανώνυμων προϊόντων έχουν «συγκλίνει» με αυτές των επωνύμων.

Αντίθετα στην Ελλάδα, όπου οι τιμές των επώνυμων προϊόντων παραμένουν στα ύψη, η ψαλίδα είναι ακόμη μεγάλη και αυτό αποτυπώνεται στα στοιχεία της τελευταίας έρευνας του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου και Καταναλωτικών Αγαθών σε δείγμα 2.000 καταναλωτών, σύμφωνα με τα οποία, επτά στα δέκα νοικοκυριά επιλέγουν να αγοράζουν πιο φτηνά προϊόντα λόγω της κρίσης, ενώ έξι στους δέκα καταναλωτές στρέφονται όλο και πιο συχνά σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για να γεμίζουν φτηνότερα το καλάθι τους.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις λιανεμπορικών επιχειρήσεων, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας αναμένεται να αυξήσουν σημαντικά το μερίδιο αγοράς τους τα επόμενα χρόνια, αγγίζοντας ακόμη και το 25-30% στο τέλος της δεκαετίας, όχι μόνο επειδή τα σούπερ μάρκετ θα βγάζουν όλο και περισσότερους κωδικούς στα ράφια, αλλά κυρίως επειδή το εισόδημα των καταναλωτών θα παραμείνει καθηλωμένο. Ηδη η μέση μηνιαία δαπάνη ενός νοικοκυριού στο σούπερ μάρκετ έχει πέσει από τα 350 ευρώ το 2010 στα 270 ευρώ σήμερα και έχει σταθερά πτωτική τροχιά.

Στην Ελλάδα, η χαμηλή τιμή των «ανώνυμων» προϊόντων αλλά και το γεγονός ότι όλα τα μεγάλα σούπερ μάρκετ έχουν μπει στο παιχνίδι και τα προωθούν σε μεγάλη ποικιλία λόγω των υψηλότερων περιθωρίων κέρδους, αποτελούν τους βασικότερους λόγους για την ολοένα και μεγαλύτερη προτίμηση που δείχνουν οι καταναλωτές.

Τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών SymphonyIRI δείχνουν ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας είναι κατά μέσο όρο φτηνότερα κατά 45% από τα αντίστοιχα επώνυμα προϊόντα, με τις μεγαλύτερες διαφορές να εντοπίζονται σε χαρτικά, προϊόντα καθαρισμού, υγιεινής κ.ά. Με βάση στοιχεία μέχρι τον Αύγουστο του 2012, ο μεγαλύτερος τζίρος σε «ανώνυμα» προϊόντα γίνεται στα χαρτικά, τα τυροκομικά, το γάλα, τα αλλαντικά, τους χυμούς, τις ζύμες και τα σπορέλαια.