ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Στη Ν. Αφρική το 2011, κατά μέσο όρο επτά γυναίκες έχαναν τη ζωή τους κάθε μέρα από τα χέρια συζύγων, εραστών ή αντρών συγγενών τους και κάθε 17 δευτερόλεπτα σημειώνεται ένας βιασμός

Της Χριστίνας Πάντζου

^[1]Ο,τι κι αν αποφανθεί η δικαιοσύνη στην υπόθεση του παραολυμπιονίκη Οσκαρ Πιστόριους, η κατηγορία ότι σκότωσε τη φίλη του Ρίβα Στίμκαμπ έφερε στο επίκεντρο της συζήτησης το ζήτημα της οικογενειακής βίας αλλά και της «ιδιαίτερης μεταχείρισης» που χαίρουν σε αυτές τις περιπτώσεις διάσημοι και επώνυμοι στη Νότια Αφρική.

Οι τελευταίες στατιστικές αποκαλύπτουν ότι το 2011 κατά μέσο όρο επτά γυναίκες έχαναν τη ζωή τους κάθε μέρα από τα χέρια συζύγων, εραστών ή αντρών συγγενών τους, ενώ εκτιμάται ότι κάθε 17 δευτερόλεπτα μία γυναίκα βιάζεται στη χώρα. Αριθμοί που καθιστούν τη Νότια Αφρική παγκόσμια πρωτεύουσα των βιασμών, σύμφωνα με την Ιντερπόλ.

Για πολλές οργανώσεις, η υπόθεση Πιστόριους ενέχει θέση βαρόμετρου ως προς την αποφασιστικότητα των αρχών να αντιμετωπίσουν τη βία κατά των γυναικών. Πριν από τρεις βδομάδες, η χώρα συγκλονίστηκε από την υπόθεση της Ανίν Μπόισεν, μιας 17χρονης που βιάστηκε και ακρωτηριάστηκε προτού πεθάνει. «Παρά την οργή που προκάλεσαν αυτές οι δύο υποθέσεις, δεν πιστεύω ότι θα αποδοθεί δικαιοσύνη, ιδίως στην περίπτωση της Μπόισεν. Εχω δει πολλές υποθέσεις να ξεκινούν “εντυπωσιακά” αλλά δεν καταλήγουν σε καταδίκες, συνήθως για “τεχνικούς” κι όχι ουσιαστικούς λόγους. Και ακόμη και αν αποδοθεί δικαιοσύνη σε αυτές τις δύο περιπτώσεις, λόγω του σάλου που προκλήθηκε, υπάρχουν χιλιάδες υποθέσεις που μένουν ατιμώρητες», δήλωσε στο πρακτορείο IPS η Αμάντα Γκόους, μέλος της Επιτροπής Ισότητας Φύλου της Νότιας Αφρικής, επισημαίνοντας ακόμη μία πλευρά του θέματος. «Λίγες ημέρες πριν ξεσπάσει η υπόθεση Πιστόριους, στην ομιλία του στο έθνος, ο πρόεδρος Ζούμα μίλησε για το πρόβλημα των βίαιων διαμαρτυριών στη χώρα, τονίζοντας ότι απαιτείται εθνική παρέμβαση και αναβάθμιση του ρόλου της δικαιοσύνης, αλλά δεν έκανε ούτε μία αναφορά στην έμφυλη βία. Αν λάβουμε υπόψη μας πως πέρσι είχαμε 5.000 βίαιες διαμαρτυρίες και 64.000 βιασμούς, η ομιλία του είναι απογοητευτική ως προς την πολιτική βούληση για την αντιμετώπιση αυτής της επιδημίας».

Πόσω μάλλον όταν στη χώρα η πολιτική είναι κάθε άλλο παρά πεδίο απαλλαγμένο από φαινόμενα βίας κατά των γυναικών, τα οποία συνήθως … «δεν αποδεικνύονται» όταν φτάνουν στα δικαστήρια. Ο ίδιος ο πρόεδρος Ζούμα, το 2006, απαλλάχτηκε από κατηγορία βιασμού. Και είναι αμφίβολο αν θα ευοδωθεί η δικαστική προσφυγή που έκανε προ ημερών η Τζούντι Σεξγουέιλ εναντίον του συζύγου της και υπουργού Οικισμών, κατηγορώντας τον για σεξουαλική, συναισθηματική και οικονομική κακοποίηση. Αυτό που ελπίζουν τώρα ακτιβίστριες, σαν την κοινωνιολόγο Σαφινάζ Χασίμ, είναι «αυτά τα απεχθή περιστατικά να αφυπνίσουν την κοινωνία από τον απολιτικό λήθαργό της, την αναισθησία και άρνησή της, ώστε να μην εδραιωθεί η χώρα μας ως τόπος όπου καμία γυναίκα δεν θα νιώθει πουθενά ασφαλής, και ιδίως πλάι στον σύντροφό της».

……………………………………………………………………………………………………………………………… 

Βίβλος και εργοδοτικές εισφορές

Ο πόλεμος κατά της τροπολογίας του Νόμου Προσιτής Περίθαλψης που προώθησε ο Μπαράκ Ομπάμα και υποχρεώνει τους εργοδότες να καλύπτουν ασφαλιστικά και την αντισύλληψη των εργαζομένων τους, μπαίνει σε νέα φάση. Εναντίον της διάταξης, η οποία χαιρετίστηκε από γυναικείες οργανώσεις, έχουν κατατεθεί δεκάδες αγωγές από εργοδότες που φρίττουν στην ιδέα ότι τα χρήματά τους μπορεί να ενθαρρύνουν… την αχαλίνωτη λαγνεία.

«Η τροπολογία δεν προστατεύει τη θρησκευτική ελευθερία εκατομμυρίων Αμερικανών ιδιοκτητών μικρών επιχειρήσεων, οι οποίοι εκλαμβάνουν τις επιχειρήσεις τους ως αναπόσπαστο κομμάτι όχι μόνο της ζωής αλλά και της θρησκευτικής κληρονομιάς τους», εξηγεί ο Ντέιβιντ Ουάξμαν, σύμβουλος της Νομικής Εκστρατείας για ένα Σχέδιο Ζωής, ο πρώτος που κατέθεσε αγωγή εκ μέρους των ιδιοκτητών μιας εταιρείας παροχής υπηρεσιών υγείας. Το σκεπτικό του είναι ότι η διάταξη τους αναγκάζει να παραβιάσουν τη θρησκευτική τους συνείδηση προσφέροντας ασφαλιστική κάλυψη για αντισυλληπτικά, στείρωση και μεθόδους πρώιμης άμβλωσης, όπως το χάπι της επόμενης ημέρας.

Ηδη έχουν εκδικαστεί 14 αγωγές σε περιφερειακά δικαστήρια, ενώ καθημερινά κατατίθενται νέες προσφυγές. Γυναικείες οργανώσεις και η πανίσχυρη Ενωση Πολιτικών Ελευθεριών, που παρίστανται στις δίκες ως μάρτυρες υπέρ της διάταξης, καταγγέλλουν ότι δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις που επικαλούνται τις θρησκευτικές πεποιθήσεις για να παραβιάσουν δικαιώματα εργαζομένων. Θυμίζουν μάλιστα το παράδειγμα ενός άλλου «κύματος διαμαρτυριών» που είχε ξεσπάσει πριν από μερικά χρόνια όταν επιχειρήσεις θεοσεβούμενων ιδιοκτητών θέλησαν να πληρώνουν λιγότερο τις γυναίκες υπαλλήλους τους με το επιχείρημα ότι σύμφωνα με τη Βίβλο οι άντρες είναι επικεφαλής των νοικοκυριών!

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι έως τα τέλη του χρόνου η υπόθεση θα φτάσει στο Ανώτατο Δικαστήριο που θα κληθεί να αποφανθεί για ένα πολύ απλό ερώτημα: αν κάποιοι εργοδότες μπορεί να επιβάλλουν τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις στις γυναίκες υπαλλήλους τους, στερώντας τους όχι μόνον ασφαλιστικά δικαιώματα κατοχυρωμένα για όλους τους εργαζόμενους αλλά και το αναφαίρετο δικαίωμα να αποφασίζουν για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική τους ζωή. Αν και με δεδομένο το γεγονός ότι το 65% των καθολικών και το 75% ευαγγελικών της χώρας χρησιμοποιούν αντισύλληψη, η υπόθεση μάλλον με την τσέπη τους έχει να κάνει παρά με τη θρησκευτική τους συνείδηση.

………………………………………………………………………………………………………………………………… 

Το έγκλημα του σερφ…

Ηταν ένα σπάνιο θέαμα. Στις παραλίες της Λωρίδας της Γάζας, εκεί όπου γυναίκες μπαίνουν στη θάλασσα με τις μαύρες ρόμπες τους να φουσκώνουν σαν μανιτάρια μέσα στα νερά και με το κεφάλι στητό έτσι ώστε να μηνβραχεί η μαντίλα και φύγει από τη θέση της αποκαλύπτοντας τα προκλητικά… μαλλιά τους, η Σάμπα και η Σρουκ Αμπου Γκουνάιμ, φορώντας τις ειδικές στολές, ανέβαιναν στις ιστοσανίδες τους και ανοίγονταν στο πέλαγος. Ποτέ δεν ήταν εύκολα τα πράγματα γι' αυτές. Ακόμη και οι ιστοσανίδες τους είναι δωρεά της οργάνωσης Surfing 4 Peace, καθώς, όπως λέει ο πατέρας και προπονητής τους, Ρατζάμπ Αμπου Γκουνάιμ -ο άνθρωπος που εισήγαγε το σερφ στη Γάζα- «λόγω του ισραηλινού αποκλεισμού απαγορεύεται η εισαγωγή ιστοσανίδων στη Γάζα: φαίνεται πως και το σερφ απειλεί την εθνική ασφάλεια του Ισραήλ».

Τώρα που οι δύο αδελφές μεγάλωσαν, έφηβες πια, στα 14 η Σάμπα και στα 17 η Σρουκ, δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να προπονούνται. «Τώρα που έγινα γυναίκα, όπως μου λένε, πρέπει να κάνω σερφ μόνο όταν είναι έρημη η παραλία, πολύ νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ, για να μη με βλέπει ο κόσμος», λέει η Σάμπα. Τα κορίτσια δεν παραβιάζουν κανέναν νόμο αλλά «προκαλούν» την παράδοση που απαιτεί από τις γυναίκες να μην κυκλοφορούν δημόσια χωρίς αντρική συνοδεία, να ντύνονται «σεμνά» με καλυμμένα σώματα και να αθλούνται σε… κλειστούς χώρους. Αψηφώντας την παράδοση, ο πατέρας και οι αδελφοί τους τις συνοδεύουν άγρυπνα στην παραλία για να τις προστατέψουν από παρενοχλήσεις και απειλές, που όμως δεν λείπουν παρά την παρουσία τους.

Παρά τις δυσκολίες, τα κορίτσια δεν παύουν να ονειρεύονται. «Η κοινότητα λέει ότι είναι ντροπή η ιστοσανίδα για ένα κορίτσι. Αλλά δεν κάνουμε τίποτε κακό. Θέλουμε μόνο να πάμε στους Ολυμπιακούς και να τους αποδείξουμε ότι έχουν λάθος», λένε οι έφηβες που δαμάζουν τα κύματα της θάλασσας αλλά φοβούνται μήπως δεν καταφέρουν να δαμάσουν τα κύματα της προκατάληψης.