Κινηματογραφικό αφιέρωμα στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης

Ο Μισέλ Δημόπουλος διάλεξε έντεκα ταινίες-σταθμούς τής σπουδαίας αυτής εθνικής σχολής από το 1936 ώς το 1987. Γνωστές ταινίες τού Κουροσάουα και του Οσιμα συνυπάρχουν με άλλες που είναι ευκαιρία να γνωρίσουμε

Της Βασιλική Τζεβελέκου

^[1]Ο Μισέλ Δημόπουλος διάλεξε έντεκα ταινίες-σταθμούς τής σπουδαίας αυτής εθνικής σχολής από το 1936 ώς το 1987. Γνωστές ταινίες τού Κουροσάουα και του Οσιμα συνυπάρχουν με άλλες που είναι ευκαιρία να γνωρίσουμε.

Στα «Σπάνια Τοπία του Ιαπωνικού Κινηματογράφου» θα περιπλανηθούν από σήμερα και έως τις 20 Φεβρουαρίου, οι σινεφίλ. Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας διοργανώνει, σε συνεργασία με την Πρεσβεία της Ιαπωνίας και το Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, αφιέρωμα στον Ιαπωνικό Κινηματογράφο, με συμβολικό εισιτήριο. Η ιδέα ανήκει στον Μισέλ Δημόπουλο, λάτρη της εθνικής κινηματογραφίας της Ιαπωνίας που ο ίδιος τη «σύστησε» στο πλατύ ελληνικό κοινό, από τα μέσα της δεκαετίες του ’70 με σχετικά αφιερώματα στο θρυλικό περιοδικό «Σύγχρονος Κινηματογράφος».

Τη δεκαετία του ’80, μαζί με τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο, συμπεριλάμβαναν ιαπωνικές ταινίες σε πρώτη προβολή στην Κινηματογραφική Λέσχη της ΕΡΤ. Κι αργότερα, ως διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1991- 2004) διοργάνωσε ρετροσπεκτίβες σε σημαντικούς Ιάπωνες δημιουργούς.

Ετσι γνωρίζαμε αυτό το διαφορετικό σινεμά, που ταυτόχρονα κατακτούσε τη Δύση με βραβεία στα μεγαλύτερα φεστιβάλ και γοήτευε τους σινεφίλ, κυρίως της Ευρώπης. Το αφιέρωμα στο Ιδρυμα Κακογιάννης περιλαμβάνει έντεκα ταινίες-σταθμούς, ένα συνδυασμό της παραδοσιακής κινηματογραφικής έκφρασης με τη σύγχρονη. Παλαιότερη ταινία είναι η «Γυναίκα της Ομίχλης» του Χεϊνοσούκε Γκόσο του 1936 – ανοίγει το αφιέρωμα – και πιο πρόσφατη το «Ζέγκεν» του Σοχέι Ιμαμούρα του 1987.

Διαχρονικά είναι τα λόγια του Μ. Δημόπουλου με αφορμή το αφιέρωμα στον Σοχέι Ιμαμούρα, (2001) που είχαμε δει στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης – σε επιμέλεια δική του και τού Μπάμπη Ακτσόγλου – όπου σημείωνε στην ειδική έκδοση: «Πέρα από την Ιαπωνία των σαμουράι και του Κομφούκιου, πέρα από την Ιαπωνία της αυτοκινητοβιομηχανίας και των ηλεκτρονικών, υπάρχει και η «πραγματική» Ιαπωνία… Είναι, ίσως, λιγότερο εξωτική, ρητορική και αρχέγονη και απαρνείται τη μοντερνικότητα της σύγχρονης κοινωνίας, αλλά επιβάλλεται με την αλήθεια, τη βλασφημία και τη γενναιότητά της, προκαλεί σοκ και χλευάζει όλες τις προσλαμβάνουσες και τις σταθερές που έχουμε για αυτή τη μακρινή χώρα, τον πανάρχαιο πολιτισμό της και τη σημερινή ανάπτυξή της».

Στις επιλογές του Μ. Δημόπουλου συμπεριλαμβάνονται οι ταινίες των: Ακίρα Κουροσάουα (»Ο Ηλίθιος»), Ναγκίσα Οσιμα («Το αγόρι», «Η Τελετή»), Κοζαμπούρο Γιοσιμούρα («Οι ιστορίες του Γκέντζι»), Κανέτο Σίντο («Κολασμένα Πάθη»), Κοχέι Ογκούρι («Το θολό ποτάμι»), Γιοσισίγκε Γιοσίντα («Ερωτας και Σφαγή»), Κον Ιτσικάουα («Πυρκαγιά»).

«Τα τελευταία, χρόνια όλο και λιγόστευαν τα μεγάλα ονόματα της 7ης τέχνης από τη χώρα αυτή, που μας είχαν γοητεύσει και μας είχαν οδηγήσει σε αδιανόητα, εκθαμβωτικά μονοπάτια, και που, παρά τη γεωγραφική και πολιτιστική απόσταση, φάνταζαν να δημιουργούν οικείες όσο και βαθύτερες προσβάσεις σε θαυμαστές αφηγήσεις, ασύλληπτες τεχνοτροπίες, αλλόκοτες κοινωνικές και ηθικές προσεγγίσεις. Αυτά τα ονόματα, οι Κουροσάουα, Μιζογκούτσι, Οζου (με τη σειρά που τους γνωρίσαμε) και, από την επόμενη γενιά, οι Οσιμα, Ιμαμούρα αποτέλεσαν τα κορυφαία ονόματα μιας κινηματογραφικής έκφρασης, που πάντα έπαιζε την παράδοση στην κόψη της νεωτερικότητας», σημειώνει ο Μισέλ Δημόπουλος. Και προσθέτει. «Ομως, τα δέντρα έκρυβαν το δάσος, ξεφύτρωναν από τη λήθη και άλλοι σπουδαίοι δημιουργοί του 20ού αιώνα, επισκιασμένοι στη Δύση (ή έστω παραγνωρισμένοι), τους οποίους ανακαλύπταμε με καθυστέρηση όπως ο Νάρουσε ή ο Γκόσο στην τάξη των παλαιών δασκάλων και από το λεγόμενο Νέο Κύμα (δεκαετία του ’60) οι Γιόσιντα, Τεσιγκαχάρα, Μασουμούρα, Ουακαμάτσου και Σουζούκι».

Το αφιέρωμα είναι μια κινηματογραφική απόλαυση για τους μυημένους και μια έκπληξη για τους καινούργιους. Μην το χάσετε.

…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 

INFO Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.14 – 20/2/13. Πειραιώς 206, είσοδος ανά προβολή 3,00 ευρώ. Αναλυτικά το πρόγραμμα στο www.mcf.gr