Χρονογράφημα 

Του Πέτρου Μανταίου

Είδα πρoσφάτως, σε γαστρονομικό περιοδικό κυριακάτικης εφημερίδας, να προβάλλεται στο εξώφυλλο η «Επανάσταση του τραχανά» με δεκαεπτά τρόπους παρασκευής που κάνουν «απολαυστικό το ταπεινό ζυμαρικό». Επειδή δεν συμπαθώ ιδιαίτερα τον τραχανά, μου είναι δε ασύλληπτο, με τη φιλοσοφική έννοια, να υπάρχουν, όχι δεκαεπτά, αλλά έστω ένας τρόπος παρασκευής που να τον κάνει απολαυστικό∙ αν ήταν χυλοπίτες, θα το συζητούσα∙ εννοώ χυλοπίτες και όχι… χυλόπιτες, για να προλάβω τους κακεντρεχείς! Επειδή λοιπόν δεν έχω τον τραχανά περί πολλού. Και παρότι… το ’πιασα το υπονοούμενο περί του «ταπεινού ζυμαρικού» και πώς μπορούμε να το «απολαύσουμε»… Καταραμένη φτώχεια! Το ενδιαφέρον μου συγκεντρώθηκε όχι στο… σημαίνον: τον τραχανά, αλλά το σημαινόμενο: την επανάσταση.

Αφησα λοιπόν τον τίτλο ως έχει, και από ειδικός που ήταν στο περιοδικό (μεταφορά της επανάστασης στη γαστρονομία), τον πέρασα στην κοινωνιολογία, όπου η μεταφορά δεν αφορά πια την επανάσταση, αλλά τον τραχανά! Τότε άρχισε το μυαλό να ανατρέχει ιλιγγιωδώς σε επαναστάσεις που παρήλθαν ή και ξεχάστηκαν. Και ποια ήταν η τύχη τους, κυρίως, ποια ήταν η μοίρα των ανθρώπων που τις έζησαν, και πιο πολύ, όσων συμμετείχαν σ’ αυτές κι ακόμα πιο πολύ, των πρωταγωνιστών. Σαν πόσες άραγε από αυτές δεν ήσαν ή δεν εξελίχθηκαν, με απαξιωτική σημασία, σε επαναστάσεις του τραχανά! Σε επαναστάσεις δηλαδή, που όχι δεκαεφτά, εκατόν δεκαεφτά τρόπους «παρασκευής» και αν επινοούσε κανείς, δεν τρωγόντουσαν με τίποτα. Ενώ οι ίδιες έτρωγαν και έφαγαν…

Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς. Τα σκέφτομαι κι ανατριχιάζω. Μα πιο πολύ ανατριχιάζω μ’ αυτούς που δεν τα σκέφτονται ή τα σκέφτονται και καμαρώνουν, και ελπίζουν σε νέες επαναστάσεις… του τραχανά. Αναφέρομαι (μη μείνει ελάχιστη υποψία) σε μεγάλες και μικρές κοινωνικές επαναστάσεις. Οχι στη μεγάλη απάτη στρατιωτικών κινημάτων… της καραβάνας, που τα βάφτισαν –προφανώς από μεγαλομανία!– επαναστάσεις. Αυτές είναι επαναστάσεις… μπλουμ!