Τρίτη ματιά

Της Μαργαρίτας Κουλεντιανού

^[1]Πάντα η Πανεπιστημίου ήταν από τους ωραιότερους δρόμους της Αθήνας. Φαρδύς, στολισμένος κι από τις δυο μεριές με ωραία, μεγαλόπρεπα κτίρια. Με μεγάλα πεζοδρόμια, ιστορικά καφενεία και ιστορικές νεραντζιές, που έχουν κοσμήσει πολλές σελίδες της λογοτεχνίας μας. Καλύτερη κι από τη Σταδίου, η Πανεπιστημίου οδηγούσε παλιότερα στο θαυμάσιο σιντριβάνι που ποτέ δεν κατάλαβα γιατί ξηλώθηκε, μετά στον θαυμάσιο δρομέα που ποτέ δεν κατάλαβα γιατί μεταφέρθηκε και σήμερα στο χάος που είναι η (επίσης ιστορική) πλατεία της Ομόνοιας. Ακόμα και σήμερα, πάντως, η Πανεπιστημίου παραμένει ένας πολύ ωραίος δρόμος μεγάλης αξίας στο Monopoly.

Βλέπω τις μακέτες του γραφείου που κέρδισε τον διαγωνισμό για την ανάπλαση της Πανεπιστημίου. Η βασική αλλαγή είναι η πεζοδρόμηση και το τραμ που θα συνδέσει το Σύνταγμα με την Πατησίων. Επίσης οι νεραντζιές, στη μακέτα τουλάχιστον, αντικαθίστανται από άλλου είδους δέντρα. Τα Προπύλαια αλλάζουν εντελώς και βλέπω κάτι νερά (πισίνα; λιμνούλα; σιντριβάνι;) να πλημμυρίζουν τον χώρο μπροστά στο Πανεπιστήμιο. Στη μακέτα υπάρχουν τραμ και πεζοί που κάνουν βόλτες ή αράζουν. Καμιά σχέση με τους βιαστικούς σημερινούς περαστικούς, που σπεύδουν σε διάφορες δουλειές στο «κέντρο», και καμιά σχέση με τους διαδηλωτές που από παράδοση συγκεντρώνονταν εκεί. Επομένως θα αλλάξει και ο ρυθμός της πόλης, μαζί με την αλλαγή ενός από τους κεντρικούς άξονές της;

Δεν ξέρω πού θα διοχετευτούν όλα αυτά τα αυτοκίνητα, λεωφορεία και τρόλεϊ που εξυπηρετεί σήμερα το φαρδύ οδόστρωμα. Φαντάζομαι ότι η ανάπλαση της Πανεπιστημίου θα γίνει μετά από προσεκτική αναδιαμόρφωση των δρομολογίων, έτσι ώστε το επιβατικό κοινό, που δεν θα αποτελείται μόνο από τουρίστες, να μπορεί να φτάσει στη δουλειά του. Ελπίζω ότι θα έχουν βρεθεί (ήδη από το τέλος της φετινής χρονιάς, οπότε, λέει, θα κλείσει ο δρόμος για τα αυτοκίνητα) λύσεις καλύτερες από το να στριμωχτούν όλα αυτά τα λεωφορεία στη Σόλωνος, για παράδειγμα, που δεν έχει κριθεί αναπλαστέα.

Αλήθεια, με ποιο κριτήριο αποφασίστηκε να αναπλαστεί η Πανεπιστημίου, μια ήδη καλοπλασμένη λεωφόρος που δεν είχε τίποτε να ζηλέψει από άλλες; Χάθηκαν οι γειτονιές της Αθήνας που έχουν ρημάξει από την πυκνή δόμηση και την πυκνή κίνηση; Χάθηκαν οι γειτονιές λίγο πιο έξω από το κέντρο, που στενάζουν από την έλλειψη κάθε φροντίδας, με δρόμους γεμάτους τρύπες, στενά πεζοδρόμια με σπασμένες πλάκες και άπειρους σκουπιδοτενεκέδες, τίγκα στα σκουπίδια και με ελάχιστα (ή και κανένα) καχεκτικά δεντράκια, ίσα ίσα για να βρίσκει πού να κατουρήσει κανένας από τους λιγοστούς τυχερούς σκύλους που έχουν απομείνει στην πόλη μετά από αλλεπάλληλα σκυλομαζώματα και στειρώσεις; Εκεί, ναι, ας αναπλάσουμε. Η πόλη έχει άπειρες ανάγκες που χρειάζεται κατεπειγόντως να αντιμετωπίσουμε. Εχει και μερικές ομορφιές. Οσες της έχουν απομείνει.

Θυμάμαι με νοσταλγία άλλα ωραία σημεία της Αθήνας, που αναπλάστηκαν και κατάντησαν όπως είναι σήμερα. Η πλατεία Κολωνακίου, για παράδειγμα, γέμισε τσιμεντένιους όγκους διάσπαρτους σε διάφορα επίπεδα, υποχρεώνοντας τον περαστικό να ανεβοκατεβαίνει σκαλάκια, κι απαγορεύοντας στα παιδιά να κάνουν ποδήλατο ή πατίνι και στις μαμάδες να βγαίνουν με τα καροτσάκια. Η πλατεία Συντάγματος μέσα σε λίγα χρόνια αναπλάστηκε πολλές φορές, για να γίνει αυτό που είναι σήμερα. Καθόλου καλύτερο από αυτό που ήταν χθες, κάθε άλλο. Μήπως θα ήταν πιο φρόνιμο να αφήναμε την Πανεπιστημίου στην ησυχία της;