Η Εθνική Ορχήστρα της Γαλλίας στο Μέγαρο Μουσικής

Προσκλητήριο φιλόμουσων στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» για τον Ρώσο μαέστρο Βασίλι Σινάισκι και τον λιθουανικής καταγωγής Αυστριακό βιολιστή Γιούλιαν Ράχλιν

Του Γιάννη Σβώλου

^[1]Στο πλαίσιο του κύκλου «Μεγάλες ορχήστρες / Μεγάλοι μαέστροι», την περασμένη εβδομάδα η Εθνική Ορχήστρα της Γαλλίας έδωσε στο Μέγαρο Μουσικής δύο συναυλίες υπό τον Βασίλι Σινάισκι (25 & 26/2/2013). Δίχως έμφαση στο γαλλικό εθνικό ρεπερτόριο ή εκτός της «πεπατημένης» ανοίγματα προς κάτι καινούργιο, το ρεπερτόριο περιορίστηκε σε ικανής ποικιλίας, ισορροπημένο συνδυασμό έργων από Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Ο ερχομός των Γάλλων μουσικών σήμανε προσκλητήριο στο γνωστό κοινό του Μεγάρου που γέμισε την αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης». Οι εντυπώσεις που αποκομίσαμε ήσαν καλές έως πολύ καλές.

Ο Ρώσος αρχιμουσικός διηύθυνε χωροθετώντας τα έγχορδα στην εναλλακτική, «στερεοφωνική» διάταξη: α΄ και β΄ βιολιά εκατέρωθεν, τσέλα και βιόλες στη μέση, κοντραμπάσα πίσω αριστερά.

Η πρώτη συναυλία ξεκίνησε με την Εισαγωγή «Καρναβάλι» του Ντβόρζακ, μουσική εκπληκτικού ορχηστρικού πλούτου, αριστοτεχνικά οργανωμένη σε γρήγορη, διαδοχή πληθώρας μικροεπεισοδίων. Η παρτιτούρα δόθηκε με νεύρο, νεανική ζωντάνια, ελαφράδα και μεγάλο εύρος διαβαθμίσεων δυναμικής προβάλλοντας έξοχα τα παιχνίδια αντιπαράθεσης ηχοχρωμάτων, ρυθμών και εντάσεων που προβλέπει ο Ντβόρζακ. Στις λιγοστές σολιστικές νότες που ανατίθενται στο αναλόγιό του θαυμάσαμε τον σαγηνευτικά εύπλαστο, μελωδικό ήχο του εξαίρετου κορυφαίου των εγχόρδων.

Ακολούθησε το «Κοντσέρτο για βιολί» του Μέντελσον με σολίστα τον Γιούλιαν Ράχλιν. Γνωστός από παλαιότερη εμφάνισή του στο ΜΜΑ, ο λιθουανικής καταγωγής Αυστριακός βιολιστής πρόσφερε μια τεχνικά αψεγάδιαστη ερμηνεία που διέθετε μεστό, φωτεινό ήχο, γενικώς καθαρή άρθρωση, δυναμικά αρθρωμένη φραστική και άριστο δέσιμο με την ορχηστρική συνοδεία. Περιέργως, από το παίξιμό του απουσίασε γενικώς οιαδήποτε συναισθηματική φόρτιση: ειδικά στο συγκεκριμένο κοντσέρτο, αυτό έγινε αισθητό κυριολεκτικά από τις πρώτες νότες κατά την έκθεση του πασίγνωστου λυρικού θέματος. Η έλλειψη αυτή αλλά και η απουσία ευγένειας στην επεξεργασία των λεπτομερειών της φραστικής υπονόμευσαν όλες τις λυρικές παραγράφους του έργου, εξαιρώντας, ωστόσο, το καταφανώς φροντισμένο ξετύλιγμα της σολιστικής καντέντσας.

Αντίθετα, εντυπωσιακής έντασης και ποιότητας ήταν η μυώδης, αθλητική απόδοση των σελίδων δράσης, με την οποία ο σολίστας κέρδισε εύκολα το παιχνίδι των εντυπώσεων χαρίζοντας μια σπινθηροβόλα, ανάλαφρη εκτέλεση του καταληκτικού Allegro molto vivace. Το γεγονός ότι ο 39χρονος Ράχλιν είναι σολίστας με καταφανώς εκπληκτικές ευκολίες έκανε αυτό το ερμηνευτικό προφίλ να προβάλει δυσερμήνευτα ασυνεπές, προσδίδοντάς του μια απo-σαγηνευτική αίσθηση ρουτίνας πολυτελείας… Καθ' όλη την εκτέλεση η ορχηστρική συνοδεία υπήρξε εντυπωσιακής ποιότητας: σφιχτοδεμένη, με σφριγηλή, ρευστή μελωδική φραστική και ευγενή ήχο από τα έγχορδα.

Στο δεύτερο μισό της βραδιάς δόθηκε η «Συμφωνία αρ. 1» του Γιαν Σιμπέλιους, έργο βορινού, μελαγχολικού λυρισμού αλλά και με ουκ ολίγες επικές σελίδες. Παρ’ ότι η δημοφιλής παρτιτούρα του Φινλανδού δημιουργού γέμει λεπτομερειών που βοούν για ανάδειξη, η διάπλαση της μουσικής δραματουργίας από τον Σινάισκι άφηνε συχνά την αίσθηση χειρισμού εκ του ασφαλούς. Από την άλλη, απολαύσαμε ουκ ολίγες στιγμές στιβαρού συμφωνικού ήχου και μεγαλειώδους δράσης. Ανταποκρινόμενο με πλήρη ετοιμότητα και εγρήγορση, το γαλλικό σύνολο είχε εδώ την ευκαιρία να επιδείξει το πλήρες φάσμα των επιδόσεών του. Διάφανος, πεντακάθαρα διαστρωματωμένος, ηδονικά ρευστός ήχος εγχόρδων με ένα –και πάλι- εκπληκτικής ευγένειας λυρικό α΄ βιολί, καίριες, προσεγμένες συμμετοχές από τα ξύλινα πνευστά και λαμπερά, ουδέποτε περιττού βάρους χάλκινα, με «στρογγυλό», βελούδινο ήχο, στοιχειοθέτησαν μια απολαυστική εκτέλεση που, για ένα ονειρικό 40λεπτο, μας έκανε να ξεχάσουμε τη ζοφερή πραγματικότητα.

ΥΓ.: Για χιλιοστή φορά στα 22 χρόνια του Μεγάρου, γνωστός φιλόμουσος(;) έσπευσε να εκσφενδονίσει τα αχαρακτηρίστως ενοχλητικά «Μπράβο» του επί της τελευταίας νότας μουσικής, ξενερώνοντας 1.799 φιλόμουσους. Επιτέλους, μήπως θα 'πρεπε να επέμβει η διεύθυνση του ΜΜΑ;