Μια ταινία για την Κατερίνα Γώγου από αύριο στις αίθουσες

Ο Αντώνης Μποσκοΐτης ήταν νεαρός όταν η οργισμένη ποιήτρια των Εξαρχείων πέθανε. Είκοσι χρόνια μετά, το ντοκιμαντέρ του «Για την αποκατάσταση του μαύρου» την ξαναφέρνει μπροστά στα μάτια μας, μοναδική και υπέροχη, χάρη σε σπάνια ντοκουμέντα

Της Βένας Γεωργακοπούλου

^[1]Πόση Κατερίνα Γώγου μπορούμε να καταναλώσουμε φέτος, που κλείνουν είκοσι χρόνια από τον θάνατό της; Να μια ερώτηση που ξεχνάς μπροστά στο ντοκιμαντέρ «Κατερίνα Γώγου – Για την αποκατάσταση του μαύρου» που γύρισε ο Αντώνης Μποσκοΐτης και βγαίνει αύριο στον «Δαναό 2».

Η ίδια η εικόνα της σε μαγνητίζει. Τόσο η νεανική, ανέμελη και αστεία από τις ταινίες της Φίνος Φιλμ, τότε που παραλίγο να γίνει αρχέτυπο της sui generis Ελληνίδας υπηρετριούλας. Οσο και η άλλη, η οργισμένη, η ακραία, μιας ποιήτριας με ιδιαίτερη προσωπικότητα, που τη συνόδευσε στα τελευταία, πιο δημιουργικά και βασανισμένα, χρόνια της ζωής της. Το ντοκιμαντέρ του Μποσκοΐτη είναι γεμάτο άλλωστε από άγνωστα στους περισσότερους ντοκουμέντα.

«Μου τα έδωσε ο σύντροφός της, ο Γιώργος Κορδέλλας. Μου τα είχε υποσχεθεί πολλά χρόνια πριν, το 1993-94, σε ανύποπτο διάστημα. Γνωρίζοντας τη μανία μου με τα αρχεία μού είχε πει: Ξέρεις, έχω πολλά φιλμάκια, οχταράκια και σούπερ 16, με την Κατερίνα , τον Νικόλα (Ασιμο), τον Παύλο (Σιδηρόπουλο). Επρεπε να φτάσουμε στο 2011 για να τα χρησιμοποιήσω».

Τότε ξεκίνησε και το ντοκιμαντέρ, που το είχε στο μυαλό του τουλάχιστον για τέσσερα χρόνια. Ο Μποσκοΐτης, ένα υπερδραστήριο και γεμάτο ιδέες άτομο, που μαζί με τη σκηνοθεσία δεν αφήνει στιγμή και τη δημοσιογραφική του έκφραση, δεν ανήκε σ' αυτούς που γνώριζαν καλά τη Γώγου. Είναι άλλωστε 38 χρονώ. «Είχα μόνο μια άσχημη εμπειρία μαζί της, με την έννοια ότι συνάντησα τον Σεπτέμβριο του 1993 στα Εξάρχεια μια γυναίκα σε απόλυτα εξαθλιωμένη κατάσταση. Ενα μήνα μετά, ήμουνα στη σχολή κινηματογράφου που σπούδαζα, κι έμαθα ότι βρέθηκε νεκρή. Για μένα ήταν κυρίως η ποιήτρια του «Ιδιώνυμου» και του «Τρία κλικ αριστερά». Πολύ λιγότερο ηθοποιός».

Από τότε άρχιζε να μαζεύει τα πάντα για τη Γώγου. Αποκόμματα Τύπου, αφιερώματα στο έργο της, άρχισε και ο ίδιος να συμμετέχει με κείμενά του σε κάποια από αυτά. Οταν ξεκίνησε το ντοκιμαντέρ το είχε, όπως λέει, «ήδη μονταρισμένο μέσα στο κεφάλι μου. Και όχι απλώς επειδή ήξερα ποιοι θα μιλήσουν, αλλά και τι θα ρωτήσω τον καθένα ώστε να μου δίνει πάσα ο ένας για τον άλλον στο μοντάζ». Είναι πολλές και ουσιαστικές οι μαρτυρίες και οι απόψεις για τη Γώγου: Νάνος Βαλαωρίτης, Γιώργος Δάγλας, Αντώνης Καφετζόπουλος Ολια Λαζαρίδου, Μάρω Κοντού, Γιώργος Κορδέλλας, Εύα Κουμαριανού, Θανάσης Νιάρχος, Λευτέρης Ξανθόπουλος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Λένα Πλάτωνος…

«Μόνιμο μέλημά μου στα ντοκιμαντέρ είναι να προσπαθώ να κάνω τον θεατή μέτοχο στην έρευνά μου» εξηγεί ο Αντώνης Μποσκοΐτης, που δεν έχει υπογράψει και λίγα («Τρελή του φεγγαριού» «Ζωντανοί στο Κύτταρο, σκηνές ρόκ» «Οδύσσειες σωμάτων- Μπαλάντα για τον Νίκο Κούνδουρο»). Εχει επίσης μια τάση προς τα στοιχεία φιξιόν. «Ναι, μου αρέσει να παίζω με τα εμβόλιμα δραματοποιημένα στοιχεία» παραδέχεται. «Ετσι κι εδώ, με ηθοποιό τη Λουκία Μιχαλοπούλου, επίσης ένα άτομο ιδιοσυγκρασιακό που ταίριαζε στη Γώγου, γύρισα ορισμένες οριακές στιγμές του βίου της». Θυμάται ένα γύρισμα με τη Λουκία στον «Αιγόκερω» του Γιάννη Σολδάτου, στα Εξάρχεια. «Μαζεύτηκε όλη η πλατεία, ήταν μια βροχερή μέρα. Και κάποιος φώναξε, χωρίς να έχει ιδέα τι κάναμε: «Αυτό είναι Γώγου».

Ενα μόνο δεν έκανε. Δεν προσπάθησε να την προστατεύσει. «Ηταν σκληρή η αναφορά στην ηρωίνη, με την οποία έμπλεξε στην προσπάθειά της να σώσει την κόρη της. Ηταν όμως η αλήθεια». Περιττό να αναρωτηθεί κανείς τι σημαίνει σήμερα για τον Αντώνη Μποσκοΐτη η καλλιτέχνις, που έφυγε στα 53 της χρόνια τον Οκτώβριο του 1993.

«Βλέπω να γίνεται και πάλι ίνδαλμα για τη νεολαία. Και θεωρώ επιτακτική ανάγκη η προσωπικότητά της και κυρίως η ποίησή της να είναι στο προσκήνιο. Γιατί όσο ζούσε, η τέχνη της πολεμήθηκε και αμφισβητήθηκε. Ακόμα σνομπάρεται από μερίδα του λογοτεχνικού κατεστημένου».

Ποιος ξέρει. Μπορεί και να μην την ένοιαζε. Σε μια σκηνή στην ταινία του Μποσκοΐτη η Γώγου πετάει από το παράθυρο ένα βιβλίο της μεταφρασμένο στα αγγλικά.

[email protected]