ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ Με το σύνθημα «Ο Τσάβες είμαστε όλοι» εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες ετοιμάζονται να αποχαιρετήσουν τον ηγέτη τους και μετά να πέσουν στη μάχη για την επόμενη μέρα, με τον Ν. Μαδούρο που ο ίδιος υπέδειξε να έχει σαφές προβάδισμα

Της Kορίνας Βασιλοπούλου

^[1]«Ο Τσάβες είμαι εγώ». «Ο Τσάβες είμαστε όλοι εμείς». Δεκάδες χιλιάδες Βενεζουελάνοι, πολλοί ντυμένοι στα κόκκινα, το χρώμα της Μπολιβαριανής Επανάστασης, με βαθιά συγκίνηση και φωνάζοντας συνθήματα, συνόδευσαν χθες το φέρετρο του Ούγκο Τσάβες. Το φέρετρο, σκεπασμένο με τη σημαία της Βενεζουέλας, μεταφέρθηκε από το Στρατιωτικό Νοσοκομείο, όπου ο πρόεδρος άφησε την τελευταία του πνοή, ώς τη Στρατιωτική Ακαδημία του Καράκας, όπου η σορός του θα βρίσκεται εκτεθειμένη σε λαϊκό προσκύνημα έως αύριο, ημέρα της κηδείας. Αφότου ανακοινώθηκε ο θάνατός του, χρέη προέδρου εκτελεί ο αντιπρόεδρος της χώρας Νίκολα Μαδούρο μέχρι την προκήρυξη νέων προεδρικών εκλογών, η οποία, σύμφωνα με το Σύνταγμα, θα πρέπει να γίνει μέσα στις επόμενες 30 ημέρες.

Στη Βενεζουέλα έχει κηρυχθεί επταήμερο εθνικό πένθος. Τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά ώς την ερχόμενη Παρασκευή. Στο μεταξύ, πλήθος κόσμου συρρέει στην πρωτεύουσα για την κηδεία του Ούγκο Τσάβες, η οποία, σύμφωνα με σχόλια του ξένου Τύπου, αναμένεται να είναι εφάμιλλη σε μέγεθος με εκείνη της Εβίτα Περόν. Τουλάχιστον 10 αρχηγοί ξένων κρατών αναμένονται στο Καράκας, ανάμεσά τους οι πρόεδροι της Βολιβίας Εβο Μοράλες, της Αργεντινής Κριστίνα Φερνάντες δε Κίρτσνερ, της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ και της Ουρουγουάης Πέπε Μούχικα. Από ελληνικής πλευράς, στην κηδεία του Ούγκο Τσάβες θα παρευρεθεί ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Αλέξης Τσίπρας, συνοδευόμενος από τον διευθυντή του πολιτικού του γραφείου Νίκο Παππά και τον υπεύθυνο διεθνών σχέσεων του κόμματος Κώστα Ησυχο.

Σε αντίθεση με ορισμένα ξένα δημοσιεύματα που θέλουν τη Βενεζουέλα μια χώρα πολωμένη και στα πρόθυρα ενός ήπιου εμφυλίου, γεγονός που ενισχύθηκε και από την απόφαση του Μαδούρο να εξαπολύσει τον στρατό στους δρόμους προς αποφυγήν επεισοδίων, προς το παρόν φαίνεται να κυριαρχεί η σύνεση αντί για τον «κανιβαλισμό». Με εξαίρεση κάποιες ακραίες εκδηλώσεις χαράς από αντιπάλους του αποθανόντος προέδρου, οι οποίοι άνοιξαν σαμπάνιες και έριξαν πυροτεχνήματα, η πολεμική εκτυλίσσεται κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι περισσότεροι πανηγυρισμοί έλαβαν χώρα στο Μαϊάμι από Βενεζουελάνους της διασποράς και φανατικούς αντικαστρικούς Κουβανούς και όχι στη Βενεζουέλα. Αντίθετα, ο αρχηγός της ενιαίας αντιπολίτευσης Ενρίκε Καπρίλες κρατά αξιοπρεπή στάση δηλώνοντας: «Με τον Τσάβες υπήρξαμε αντίπαλοι, ποτέ εχθροί».

Βέβαια, το ερώτημα που βρίσκεται στα χείλη όλων είναι «τι μέλλει γενέσθαι μετά τον Τσάβες». Η πρώτη απάντηση θα δοθεί σύντομα μετά τις νέες εκλογές. Ο Νίκολα Μαδούρο, τον οποίο ο Τσάβες έχρισε διάδοχό του πριν από λίγους μήνες, μόλις υποτροπίασε η ασθένειά του, δείχνει σύμφωνα με τα γκάλοπ να έχει σημαντικό προβάδισμα έναντι του Καπρίλες και αναμένεται εκτός απροόπτου να είναι ο επόμενος πρόεδρος της Βενεζουέλας χάρη στην αύρα και τον μύθο του Τσάβες. Μπορεί, ωστόσο, να συνεχιστεί ο «τσαβισμός» χωρίς τον Τσάβες; Ο 54χρονος πρώην οδηγός λεωφορείου και συνδικαλιστής θα καταφέρει να σηκώσει το τεράστιο βάρος της κληρονομιάς;

Ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να παίξει τον ίδιο ενωτικό ρόλο με τον χαρισματικό προκάτοχό του στους κόλπους του κυβερνώντος Eνωμένου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας (PSUV). Αρκετοί εγχώριοι και ξένοι αναλυτές δείχνουν τα πρόσωπα-κλειδιά που αναμένεται να διεκδικήσουν μερίδιο στην εξουσία: ο πρόεδρος της Βουλής Ντιοσντάδο Καμπέγιο, ο νυν υπουργός Εξωτερικών Ελίας Χάουα, ο υπουργός Αμυνας Ενρι Ράνχελ Σίλβα, ο αδερφός του πρώην προέδρου και κυβερνήτης στο κρατίδιο του Μπάρινας, Αδάν Τσάβες, καθώς και οι δύο πρωτότοκες κόρες του Ούγκο Τσάβες, Μαρία Γκαμπριέλα και Ρόσα Βιρχίνια.

Παράλληλα, θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της εκτεταμένης εγκληματικότητας και της οικονομίας η οποία, παρά τα γενναία έσοδα από το πετρέλαιο (η Βενεζουέλα είναι η χώρα με τα σημαντικότερα επιβεβαιωμένα κοιτάσματα πετρελαίου στον κόσμο) και την ανάπτυξη 5% μέσα στο 2012, έρχεται αντιμέτωπη με πληθωρισμό που κυμαίνεται στο 20%. Μια ενδιαφέρουσα απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα δίνουν οι συντηρητικοί «Financial Times»: «Ο πρόωρος θάνατος του Τσάβες ενδέχεται να δώσει παράταση στον «τσαβισμό» για μερικά ακόμα χρόνια. (…) Και αυτό γιατί η αντοχή του δεν έγκειται τόσο στη θολή ιδεολογία του ούτε στις κυβερνητικές του ικανότητες, όσο στη μοναδική πολιτική ευφυΐα του Ούγκο Τσάβες και στη δικαιότερη ανακατανομή του τεράστιου πετρελαϊκού πλούτου της Βενεζουέλας».