Το «Καρακορούμ» και πάλι στη σκηνή

Δύο ξεπεσμένες εταίρες κι ένας άχρηστος νταβατζής στο πουθενά, στα βάθη της Αφρικής. Η υπερρεαλιστική φινετσάτη κωμωδία τού Ανδρέα Στάικου ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης της Φρυνίχου

Της Εφης Μαρίνου

^[1]Στο κέντρο της μεγαλύτερης ερήμου του κόσμου, μεγαλύτερης από τη Σαχάρα. Πάνω στην άμμο, ατάκτως ερριμμένα, ένα πιάνο, ατημελώς περιτυλιγμένο με χοντρό ύφασμα δεμένο με σχοινιά, ένα μπαούλο, μερικά κιβώτια μποτίλιες, μια ταμειακή μηχανή. Καθισμένες στα κιβώτια, η Υψηλοτάτη κοιμάται και η Σουρνουάζ αγρυπνεί. Στους ώμους της δεύτερης μια γούνα αλεπούς, δώρο της γιαγιάς της. Ενας άντρας ο Ζοζέφ τις συνοδεύει και τις… προστατεύει.

Είναι οι ήρωες του αλλόκοτα σαγηνευτικού έργου του Ανδρέα Στάικου «Καρακορούμ», γραμμένου το 1998, που ανεβαίνει και πάλι. Κάνει πρεμιέρα στις 20 Μαρτίου στη Σκηνή Φρυνίχου του Θεάτρου Τέχνης σε σκηνοθεσία Δημήτρη Δεγαΐτη με τους ηθοποιούς Αγλαΐα Παππά, Μαριάνθη Σιοντάκη και Γιάννη Πολιτάκη.

Μια υπερρεαλιστική «κωμωδία» γραμμένη με την κομψότητα και τον φετιχισμό της γραφής του Στάικου, με το απογειωτικό παιχνίδισμα στη λέξη και το νόημα, φινετσάτο μέσα σ' ένα παράλογο σκηνικό εκπληκτικών διαλόγων όπως ο παρακάτω:

Σουρνουάζ: «Εχασα το τσιμπιδάκι των φρυδιών μου». Υψηλοτάτη: «Γιατί δεν έχανες κάτι λιγότερο πολύτιμο;». Σουρνουάζ: «Τι υψηλοτάτη;». Υψηλοτάτη: «Την αγάπη. Τι σου χάρισε η αγάπη εξόν τους ωραίους μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια; Αλλά όταν υπάρχουν οι μπογιές γιατί να ξαγρυπνάς για να τους αποκτήσεις; Εγώ με τις μπογιές σκαρώνω ακόμα ωραιότερους»…

Πώς βρέθηκε το τριολέ της κακιάς συμφοράς, δυο υπέροχα ξεπεσμένες εταίρες κι ένας άχρηστος νταβατζής, στη μέση της ερήμου, περιτριγυρισμένοι από αυτά τα απίθανα μπαγκάζια; Για όλα φταίει ο Ζοζέφ. Αυτός τις ξεσήκωσε από την Μασσαλία επειδή δεν άντεχε «να τις βλέπει να χαραμίζονται στα καμπαρέ και στα πεζοδρόμια για ένα ξεροκόμματο». Τις οδήγησε σε ξεριζωμό λόγω κρίσης του επαγγέλματος ένεκα «η αστυφιλία, η ανακάλυψη του αεροπλάνου, η φιλελεύθερη οικονομία»… Ο μπαρμπέρης στο λιμάνι του μίλησε για το εξωτικό Καρακορούμ, όπου μαίνεται πόλεμος, άρα η πελατεία θα είναι αθρόα και εκλεκτή. Ετσι έπεισε τα κορίτσια να ταξιδέψουν στα βάθη της Ασίας για να στήσουν εκεί το μονοπώλιο του καμπαρέ. Αφησαν τη θάλασσα και πήραν τα βουνά. Αλλά αντί για την Ασία βρέθηκαν χαμένοι στο πουθενά στα βάθη της Αφρικής.

Ξέρουν ότι ο χρόνος τελειώνει και μαζί τους ένας ολόκληρος κόσμος. Ο εφιάλτης, η τρέλα, το παράλογο συμβαίνουν με απόλυτη φυσικότητα. Μεταξύ πραγματικότητας και παραίσθησης, το εγώ θα υπερισχύσει του φόβου του θανάτου.

Ο Ζοζέφ είναι ο νους της επιχείρησης και συγχρόνως δέσμιος του φετιχισμού των γυναικών του. Δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτές, είναι θύμα του πάθους του για τον κόσμο του. Κι όταν δεν μπορεί να τις αντιμετωπίσει κλείνεται μέσα στα μπαούλα. Η Σουρνουάζ είναι πιο γήινο, κανονικό πλάσμα. Η Υψηλοτάτη όμως είναι φευγάτη, αφοπλιστική στην αντιμετώπιση του εαυτού της και της κατάστασης, έτσι όπως ακούμε τις «βραχνές» της σκέψεις. Τα τακούνια της «κλονίζονται» κάτω από την άμμο, όχι η ίδια. «Δεν ακολουθεί πρόσωπα, αλλά υποσχέσεις». .. Δεν νιώθει γυναίκα, αλλά ομοίωμα γυναίκας αφού «η γυναίκα μαραίνεται, ενώ το ομοίωμα είναι ακατάβλητο, ακατάλυτο»… Επίσης είναι αιώνιο εμπόρευμα: «Η αποθήκη είναι αστείρευτη. Χιλιάδες φορές η ίδια, χιλιάδες φορές εγώ. Ενας στρατός γυναικών. Εκείνοι πασπατεύουν, ψαχουλεύουν, επεξεργάζονται την επιφάνειά μου' μόνο επιφάνεια διαθέτω, τα περί βάθους είναι παραμύθια και αντικατοπτρισμός»… Τα δάκρυα της είναι πολύτιμα. «Είναι η δύναμή μου, η περιουσία μου όπως τα κόκκινα μαλλιά, τα κόκκινα χείλια, τα κόκκινα νύχια, τα κόκκινα τακούνια. Είναι εμπόρευμα τα δάκρυα».

Μα τι πλάσμα είναι η Υψηλοτάτη; «Η γυναίκα μέσα σε μια υπέροχα χιουμοριστική ακρότητα», λέει η Αγλαΐα Παππά, που ερμηνεύει τον ρόλο. «Η διάθεση να εμπνέεις πάθος. Στο ενδιάμεσο αυτών των δύο γυναικών βρισκόμαστε όλες οι γυναίκες της καθημερινότητας. Προ του θανάτου και σε μια ερημιά ο άνθρωπος βρίσκεται διαρκώς σε κατάσταση μέθης. Ανάμεσα στην ύπαρξη και την ανυπαρξία, μέσα από λεπτό χιούμορ, ο παραλογισμός γίνεται απολύτως αποδεκτός. Oταν πια οδηγείσαι στη μέση της ερήμου και το τέλος έρχεται, όλα είναι αναμενόμενα. Και οι τρεις βρίσκονται στο μηδέν. Σαν να βάζουν μπρος το τζουκ μποξ αρχίζουν να χορεύουν, να τσακώνονται, να παίζουν. Κάτω από τις συμπεριφορές δεν υπάρχει ψυχολογία. Πρόκειται για ένα τερατώδες παιχνίδι με τον λόγο και η ταχύτητά του οδηγεί τη δράση. Από τη σκοτεινή πλευρά της σαγήνης φυσικά και στη συνθήκη που την ευνοεί: την ντεκαντάνς».

[email protected]

INFO: Θέατρο Τέχνης (Φρυνίχου 14 Πλάκα.Τηλ.210 3222464) «Καρακορούμ» του Ανδρέα Στάικου. Σκηνοθεσία Δημήτρης Δεγαΐτης. Σκηνικά-Κοστούμια: Δημήτρης Ντάσσιος. Μακιγιάζ: Αχιλλέας Χαρίτος. Δημήτρης Ντάσσιος. Μουσική: Πλάτων Ανδριτσάκης. Παίζουν: Αγλαΐα Παππά, Μαριάνθη Σιοντάκη, Γιάννης Πολιτάκης.