Ο Τζούλιαν Μπαρνς ξεσπάθωσε εναντίον της ερωτικής λογοτεχνίας

^[1]«Είναι φανερό πως οι σύγχρονοι συγγραφείς δεν ξέρουν πώς πρέπει να μιλήσουν για τα πιο προσωπικά ζητήματα. Δυσκολεύονται να βρουν την ιδανική ισορροπία στα όσα απόκρυφα οφείλουν να περιγράψουν. Δεν μπορούν να επιλέξουν τι πρέπει να υπονοήσουν και τι να παραλείψουν».

Τόσες αναλύσεις πια έχουν γραφτεί για την αναπάντεχη παγκόσμια επιτυχία τού «50 αποχρώσεις του γκρι» και την έξαρση της ερωτικής λογοτεχνίας, αλλά ο Τζούλιαν Μπαρνς τα είπε όλα σε δύο σειρές. Ο σημαντικός Βρετανός συγγραφέας, που το 2011 κέρδισε το Μπούκερ με το μυθιστόρημά του «Ενα κάποιο τέλος» (εκδόσεις Μεταίχμιο) δεν μίλησε μόνο για το συγκεκριμένο βιβλίο. Ξεσπάθωσε εναντίον όλων όσοι πασχίζουν να προκαλέσουν, γράφοντας λεπτομερείς αλλά αναίτιες κι ανέμπνευστες ερωτικές σκηνές.

Συγγραφέας των βιβλίων «Ο παπαγάλος του Φλομπέρ», «Αρθουρ και Τζoρτζ», «England, England», ο Μπαρνς είναι ακριβής και διεισδυτικός και προφανώς δεν ανέχεται τη συγγραφική… ανεπάρκεια των συναδέλφων του. Για τη σημερινή «κακοποίηση της ερωτικής λογοτεχνίας» αναζητά τις ρίζες στο παρελθόν. «Το φιάσκο που συνέβη τη δεκαετία του ’60 με τον «Εραστή της Λαίδης Τσάτερλι» και οι ποινικές διώξεις που ακολούθησαν είχαν αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας νέας γενιάς συγγραφέων», είπε ο Μπαρνς. Να θυμίσουμε πως η έκδοση του συγκεκριμένου βιβλίου ενεργοποίησε τότε για πρώτη φορά ένα βρετανικό νόμο του 1959 «Περί άσεμνων εκδόσεων». Εκατοντάδες αντίτυπα του βιβλίου κατασχέθηκαν πριν καν προλάβουν να κυκλοφορήσουν, ενώ ο εκδοτικός οίκος «Penguin» σύρθηκε στα δικαστήρια για προσβολή της δημόσιας ηθικής. «Xάσαμε, λοιπόν,για δεκαετίες την ευκαιρία να συμπορευτούμε με τους ξένους και ιδίως τους Γάλλους συγγραφείς, οι οποίοι είχαν μεγαλύτερη ευκολία να γράψουν αλήθειες και ερεθιστικά κείμενα».

Τότε, σήμερα, που η παγκόσμια λογοτεχνία αναλύει με κάθε λεπτομέρεια ερωτικές πράξεις, σκέψεις και κουβέντες τι είναι αυτό που εξακολουθεί να ενοχλεί τον Τζούλιαν Μπαρνς; «Είναι άλλο πράγμα να μη σου επιτρέπεται να γράψεις προκλητικά και άλλο να ξέρεις πώς να διαχειριστείς την ελευθερία σου. Aπό την απόλυτη απαγόρευση περάσαμε ξαφνικά στο άλλο άκρο: νιώθουμε πια υποχρεωμένοι να σοκάρουμε τον αναγνώστη, αναλύοντας την παραμικρή σεξουαλική λεπτομέρεια. Αυτόν τον παλαιό παραπλανητικό ευφημισμό τον υποκαταστήσαμε με νέες παραπλανητικές κοινοτοπίες. Οσο μεγαλύτερη είναι η ελευθερία τόσο το άγχος του συγγραφέα μεγαλώνει».

Εν ολίγοις, υπερασπιζόμαστε τη λογοτεχνική μας ελευθερία με αφόρητα κλισέ. Και κάτι ακόμα από τον Τζούλιαν Μπαρνς, που ακούγεται σαν συμβουλή προς νέους συγγραφείς: «Οσοι γράφουν για το σεξ πρέπει να ξέρουν ότι οι αναγνώστες φαντάζονται ότι τις σκηνές σεξ που περιγράφουν, τις έχουν ζήσει οι ίδιοι οι συγγραφείς. Αρα με κάποιον τρόπο εκθέτουν τον εαυτό τους».

 Μ.Κ.