ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Tης Χριστίνας Πάντζου

Αφιερωμένη στην Καταπολέμηση και την Πρόληψη όλων των μορφών βίας κατά των Γυναικών η φετινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας μας αναγκάζει να επαναλάβουμε τις ίδιες φρικτές στατιστικές που διαιωνίζονται απαράλλακτα -όταν δεν επιδεινώνονται- χρόνο με τον χρόνο.

Πρόκειται για παγκόσμιο πρόβλημα με ενδημικές διαστάσεις, του οποίου το ανθρώπινο κόστος παραμένει συχνά αόρατο. Τουλάχιστον μία στις τρεις γυναίκες στον πλανήτη έχει ξυλοκοπηθεί, κακοποιηθεί ή βιαστεί, πολύ συχνά από άνδρα συγγενή, εραστή ή γνωστό της. Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει κηρύξει τη βία κατά των γυναικών «επείγον πρόβλημα δημόσιας Υγείας» και σημαντική αιτία θανάτου και αναπηρίας των γυναικών ηλικίας 16-44 ετών. Εκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας εκτιμά επίσης ότι η βία αποτελεί βασική αιτία θανάτου και αναπηρίας των γυναικών παραγωγικής ηλικίας όσο και ο καρκίνος και τόσο σημαντική αιτία πρόκλησης νόσων όσο τα τροχαία και η ελονοσία μαζί. Ερευνα αποκαλύπτει ότι στις ΗΠΑ το κόστος της βίας των ανδρών κατά των συντρόφων τους υπερβαίνει τα 5,8 δισ. δολάρια τον χρόνο: 4,1 δισ. σε άμεσες υπηρεσίες περίθαλψης και 1,7 σε απώλεια παραγωγικότητας.

Το ανθρώπινο κόστος της έμφυλης βίας παραμένει αόρατο, θαμμένο πίσω από κλειστές πόρτες. Αν στην Ινδία 14 γυναίκες δολοφονούνται από συγγενείς των συζύγων τους για την προίκα, στη Σουηδία το 70% των γυναικών έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης. Στην Ολλανδία κάθε χρόνο 200.000 υφίστανται τη βία των συντρόφων τους και είναι αυτοί που ευθύνονται για το 40-70% των δολοφονιών γυναικών στην Αυστραλία και τον Καναδά. Σε πολλές χώρες του πλανήτη οι γυναίκες ζουν σε μια μόνιμη συνθήκη ανασφάλειας και τα εγκλήματα εναντίον τους γίνονται στο φως της ημέρας και με την ανοχή της κοινωνίας.

…………………………………………………………………………………………………………………………… 

Καταδικασμένες σε θάνατο

Γκάνα: συχνά κατηγορούνται για μαγεία, κυρίως από συγγενείς, για να οικειοποιηθούν τις περιουσίες τους

^[1]Η Σαμάτα είχε χρόνια σταματήσει τη δουλειά και ζούσε ευτυχισμένη στο χωριό της, φροντίζοντας τα δίδυμα εγγόνια της όσο η κόρη της δούλευε στους αγρούς. Μέχρι την ημέρα που οι γείτονές της την κατηγόρησαν για τον θάνατο της ανιψιάς της: είπαν πως την σκότωσε με κάποιο απόκρυφο ξόρκι. «Τα έχασα, γιατί ήμουν αθώα, και φοβήθηκα γιατί όταν σε χαρακτηρίσουν «μάγισσα» κινδυνεύει η ζωή σου: θα σε χτυπήσουν, θα σε λιντσάρουν, θα σε βασανίσουν. Το έσκασα από το χωριό αφήνοντας πίσω όλα μου τα υπάρχοντα», λέει από το στρατόπεδο του Κουόκο, ένα από τα έξι όπου οι γυναίκες της Γκάνας, που κατηγορούνται για μάγισσες, βρίσκουν καταφύγιο από βέβαιο θάνατο.

Εξοστρακισμένες από την κοινωνία επιβιώνουν ώς το τέλος των ημερών τους σε καλύβες χωρίς νερό και ηλεκτρικό μαζεύοντας και πουλώντας ξύλα και φιστίκια. Στην πλειονότητά τους είναι ηλικιωμένες και -σύμφωνα με την Action Aids- το 70% είναι χήρες που κατηγορήθηκαν για μαγεία μετά τον θάνατο του συζύγου τους, γεγονός που διευκολύνει τους συγγενείς τους να οικειοποιηθούν τις περιουσίες τους. Το υπόλοιπο 30% είναι γυναίκες που δεν υπακούν στους παραδοσιακούς κανόνες: δεν είναι υποταγμένες, διεκδικούν και είναι επιτυχημένες στη δουλειά τους, κάτι που θεωρείται τόσο αταίριαστο για γυναίκα ώστε να θεωρείται ίδιον μαγισσών. Ο εξοστρακισμός τους είναι μια ακραία μορφή βίας που χρησιμοποιεί τη δεισιδαιμονία της μαγείας για να στερήσει τις γυναίκες από βασικά τους δικαιώματα.

.…………………………………………………………………………………………………………………………….. 

Πακιστάν: κορίτσια ως «σύζυγοι αποζημίωσης».

Οι γονείς της 12χρονης Σίνο δεν είχαν λεφτά για να τη στείλουν σχολείο, αλλά έμαθε και αγάπησε την παραδοσιακή τεχνική κεντήματος του νότιου Πακιστάν. Χρειάστηκε να την εγκαταλείψει απότομα. Οταν ο πατέρας της σκότωσε άθελά του έναν γείτονα, το «φάισλο», το συμβούλιο της φυλής, αποφάσισε να δοθούν την οικογένεια του θύματος δύο κορίτσια ως «σανγκ σάτι» (νύφες αποζημίωσης). Στόχος της νέας της «οικογένειας» ήταν να τη βασανίσουν για να εκδικηθούν τον πατέρα της. Τα μόνα νέα που έφτασαν στη μητέρα της ήταν ότι την έδωσαν για σύζυγο σε έναν 40χρονο που τη βίαζε, την ανάγκαζε να κάνει το νοικοκυριό για την ευρύτερή του οικογένεια, την άφηνε ξυπόλητη, ρακένδυτη και πεινασμένη.

Οι κακουχίες της Σίνο δεν κόρεσαν τη δίψα για εκδίκηση και απαίτησαν να τους δοθεί και η 7χρονη ξαδέλφη της, Ιζο. Οι γονείς της όχι μόνο δεν την παρέδωσαν αλλά ρισκάροντας τη ζωή τους προσέφυγαν στο Ανώτατο Δικαστήριο, που αναίρεσε την απόφαση του συμβουλίου της φυλής. Αυτά τα συμβούλια είναι αυτά που κυρίως στις αγροτικές περιοχές «επιλύουν» άτυπα τις διαφορές ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας, παραβιάζοντας συστηματικά τα δικαιώματα γυναικών και κοριτσιών. Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου έσωσε την Ιζο, αλλά η μη κατάργηση αυτών των συμβουλίων σημαίνει ότι χιλιάδες μικρά κορίτσια θα συνεχίσουν να βασανίζονται για λόγους εκδίκησης σηκώνοντας εφ΄ όρου ζωής στις εύθραυστες πλάτες τους το στίγμα της προσβολής που σημαίνει για την κοινότητα να τα δίνουν ως «νύφες αποζημίωσης»

.…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Φωτιά και οξύ στις ανεπιθύμητες

^[2]Η Γκουντίγια είναι σήμερα 19 ετών. Αλλά από τότε που την ανάγκασαν να παντρευτεί στα 14 της δεν γνώρισε παρά καταχρήσεις και κακοποίηση από την οικογένεια του συζύγου της. Στο «έγκλημα» ότι δεν έμενε έγκυος προστέθηκε και το ακόμη φοβερότερο: έχασε ένα βόδι. Ηταν 16 ετών όταν η νύφη της αποφάσισε να την τιμωρήσει για την ανικανότητά της και με ένα πυρωμένο σίδερο έκαψε όλο της το σώμα. Παρά τον αφόρητο πόνο και τον κίνδυνο που διέτρεχε η ζωή της, αρνήθηκαν να την πάνε στο νοσοκομείο και ήταν οι γείτονες που το έκαναν. Τα σοβαρά της εγκαύματα χρειάστηκαν χρόνια ιατρικής και ψυχοκοινωνικής θεραπείας, την οποία ανέλαβε η οργάνωση Acid Survivors.

Χάρη σε αυτήν εγκατέλειψε την οικογένεια των βασανιστών της, ζει σε ένα καταφύγιο όπου έμαθε γραφή και ανάγνωση και μαθαίνει να μην τρομάζει όταν κοιτά το σώμα της στον καθρέφτη. Στο Νεπάλ δεν υπάρχουν στατιστικές γι' αυτή την αποτρόπαιη μορφή βίας που συνιστά το να καίνε τις γυναίκες με οξύ ή σίδερα και στοχεύει στη μόνιμη αναπηρία και τον ψυχικό και κοινωνικό θάνατο των γυναικών. Αλλά πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι η αυτοκτονία είναι η βασική αιτία θανάτου των γυναικών λόγω των συνθηκών βίας που υφίστανται, ενώ το 50% από τις αυτόχειρες είναι γυναίκες που δεν αντέχουν τον πόνο και την παραμόρφωση από τα εγκαύματά τους.

…………………………………………………………………………………………………………………

«Νύφες της αρεσκείας τους

«Πρέπει να χτυπάς τις γυναίκες κάθε μέρα, της έλεγε. Στα 19 της την είδε και του άρεσε. Την απήγαγε για να την παντρευτεί. Ο γάμος ήταν ένας εφιάλτης» θυμάται η Καμίλα για τη νεκρή αδελφή της. Στο Κιργιστάν είναι συνηθισμένο φαινόμενο η «απαγωγή της νύφης», κάποιοι μάλιστα τη θεωρούν και «πολύτιμη παράδοση». Οταν ένας άντρας θέλει να παντρευτεί επιλέγει αυτή που του αρέσει και την παίρνει με τη βία. «Η συγκατάθεση, πόσο μάλλον η επιθυμία της γυναίκας, δεν έχει καμία σημασία. Και πολύ συχνά η απαγωγή δεν είναι παρά η αρχή ενός κύκλου φυσικής και ψυχολογικής βίας και ταπεινώσεων», προσθέτει η Καμίλα που εργάζεται ως εθελόντρια στο Κέντρο Στήριξης Γυναικών. «Η αδελφή μου πέρασε όλες αυτές τις τραυματικές εμπειρίες και όταν αποφάσισε να χωρίσει, την σκότωσε». Σύμφωνα με στοιχεία της οργάνωσης κάθε χρόνο κάπου 12.000 γυναίκες και κορίτσια απάγονται στη χώρα για να ικανοποιήσουν τις ορέξεις βίαιων αντρών. Από αυτές τις υποθέσεις μόνο κάπου 700 εξετάζονται από τη δικαιοσύνη ενώ μόλις μία στις 1.500 απαγωγές καταλήγει σε καταδίκη του δράστη. Μια καταδίκη που έως τον περασμένο Δεκέμβριο έφτανε έως τα τρία χρόνια και μετά την κατακραυγή για την αύξηση του φαινομένου η ποινή αυξήθηκε και η απαγωγή και ο εξαναγκασμός σε γάμο τιμωρείται με έως και δέκα χρόνια κάθειρξης.

………………………………………………………………………………………………………………………………….. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

http://www.un.org/events/tenstories/06/story.asp?storyID=1800

http://www.bbc.co.uk/news/magazine-19437130

http://www.unwomen.org/es/2013/02/abolishing-sang-chatti-pakistan-works-to-prevent-compensation-marriage-and-other-forms-of-violence-against-women/

http://www.unwomen.org/es/2013/02/burns-violence-survivors-rebuild-their-lives-in-nepal/

http://www.unwomen.org/es/2013/02/new-law-in-kyrgyzstan-toughens-penalties-for-bride-kidnapping/