Του Βίκτωρα Νέτα

Ελεγε ο Γεώργιος Παπανδρέου ότι «ο ελληνικός λαός δεν είναι λαός οπαδών, είναι λαός ηγετών». Το επιβεβαιώνεις αφού αν στη μέση ενός πολυσύχναστου ελληνικού δρόμου φωνάξεις «κύριε πρόεδρε», θα ανταποκριθούν οι μισοί διαβάτες! Αλλωστε, σχεδόν όλοι οι Ελληνες φιλοδοξούν να κυβερνήσουν τη χώρα, έχοντας μάλιστα και έτοιμες λύσεις για κάθε πρόβλημα.

Πλήθος από υποψήφιους αρχηγούς υπάρχει σε όλους τους πολιτικούς χώρους, γι' αυτό και είναι δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, να έχουμε μακρόβια μεγάλα και οργανωμένα κόμματα αρχών και να αποφεύγονται οι διασπάσεις και οι κατακερματισμοί σε μικρά θνησιγενή σχήματα, που καλύπτουν προσωπικές φιλοδοξίες και τίποτε περισσότερο.

Για μακρά περίοδο κατόρθωσε η Δεξιά να εμφανίζεται ως μία, ενιαία και αδιαίρετη παράταξη, προφανώς γιατί η συγκρότηση και η σύνθεσή της γινόταν από «πάνω», από υψηλούς κηδεμόνες και όχι από «κάτω».

Η Αριστερά, ακόμη και μετά την επικράτηση του ΚΚΕ ως ισχυρού και κυρίαρχου πόλου, είχε πολλές εκφράσεις διαφόρων αποχρώσεων, όπως συμβαίνει και σήμερα. Υπάρχουν μάλιστα όχι μόνο κοινοβουλευτικά, αλλά και εξωκοινοβουλευτικά σχήματα της Αριστεράς με διάφορες τάσεις, που δείχνουν την πολυδιάσπαση.

Στο Κέντρο ο κατακερματισμός σε πολλά κόμματα ήταν, και παραμένει, η μόνιμη ασθένεια. Χρειάζονταν ισχυρές προσωπικότητες πολιτικών για να επιτευχθεί η συσπείρωση των δυνάμεων του χώρου σε μια παράταξη και να δημιουργηθεί πλειοψηφικό ρεύμα, που να δώσει στις εκλογές αυτοδυναμία στο Κέντρο, για να σχηματίσει κυβέρνηση. Το πέτυχαν ο Χαρίλαος Τρικούπης για μια περίοδο, ο Ελευθέριος Βενιζέλος με το Κόμμα των Φιλελευθέρων για σημαντικό διάστημα, ο Γεώργιος Παπανδρέου με το μωσαϊκό της Ενώσεως Κέντρου, που διαλύθηκε στην εξουσία και, τέλος, ο Ανδρέας Παπανδρέου με το ΠΑΣΟΚ το οποίο κράτησε τη συνοχή του και με τους διαδόχους του, αλλά έφτασε σήμερα σε απίστευτα χαμηλό ποσοστό εκλογικής δύναμης, με αποτέλεσμα ο μεγάλος παραδοσιακός κεντρώος χώρος να μείνει χωρίς κομματική έκφραση, γεγονός επιζήμιο για τη δημοκρατία, διότι η πολιτική ζωή οδηγείται αναπόφευκτα στην πόλωση.

Δεν είναι, όμως, μόνον ο χώρος του Κέντρου σε πτώση που προβληματίζει και προκαλεί εύλογη ανησυχία σε κάθε σκεπτόμενο πολίτη, ειδικά αυτήν την περίοδο. Σε όλους τους χώρους υπάρχει κρίση, που δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο -αποτέλεσμα της βαθιάς οικονομικής κρίσης. Υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο κρίση ιδεολογιών, κρίση της πολιτικής, η οποία δεν έχει εδώ και καιρό το πάνω χέρι στην άσκηση της εξουσίας, αλλά την έχουν οι ανεξέλεγκτες και αδίστακτες δυνάμεις της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, οι λεγόμενες αγορές, δηλαδή οι χρηματιστές και οι τραπεζίτες, οι οποίοι υπαγορεύουν εντολές με μνημόνια, ανακοινώνουν αξιολογήσεις, αναβαθμίσεις και υποβαθμίσεις οικονομιών. Η πολιτική πειθαρχεί και δεν κάνει καμιά προσπάθεια να ελέγξει και να κυβερνήσει, να σταματήσει τον κατήφορο, που οδηγεί τους λαούς στην ανεργία, τη φτώχεια και την εξαθλίωση.

Μέσα σ' αυτό το κλίμα και στη δίνη της πολλαπλής κρίσης, που έχει πλήξει την ελληνική κοινωνία, τα ελληνικά κόμματα «ψάχνονται» με συνέδρια και διασκέψεις -«όταν οι Ελληνες δεν σκέπτονται, συσκέψονται», έλεγε ο Γεώργιος Καρτάλης- επιδιώκοντας την ανασυγκρότησή τους, τον επαναπατρισμό οπαδών που έχουν αποστασιοποιηθεί, τη στοιχειώδη επεξεργασία προγραμμάτων και προτάσεων, για να σταματήσει ο κατήφορος της χώρας, να συγκρατηθεί η ανεργία και η φτώχεια.

Δυστυχώς δεν καταφέρνουν τίποτε τα κόμματα, ούτε τα κυβερνητικά ούτε και της αντιπολίτευσης -που αντιδρούν σε όλα-, όπως φαίνεται από την αύξηση της ανεργίας, τις τεράστιες ουρές της ντροπής στο ΙΚΑ και στις εφορίες για διακανονισμό χρεών και οφειλών, τις ουρές των συσσιτίων της φτώχειας και τις ουρές διανομής τροφίμων, τις αυτοκτονίες, τις απίστευτες εικόνες των οργισμένων, που δείχνει καθημερινά η τηλεόραση.

Τα χειροκροτήματα στα συνέδρια και στις κομματικές συνάξεις, τα μνημόσυνα για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, όπου ακούστηκαν και ύμνοι από την Αριστερά, προς άγραν ψήφων και από τον συντηρητικό χώρο, οι προσκλήσεις για ευκαιριακές εκλογικές συνεργασίες και άλλα παλαιοκομματικά δεν λύνουν κανένα απολύτως πρόβλημα από αυτά που βασανίζουν τον ελληνικό λαό. Προπαντός δεν λύνουν το πρόβλημα της κρίσης της πολιτικής και των κομμάτων, που βαθαίνει περισσότερο, προκαλώντας απογοήτευση στο εκλογικό σώμα.

Χρειάζεται μια υπέρβαση, την οποία δεν τολμούν οι σημερινές κομματικές ηγεσίες και ειδικά των κομμάτων εκείνων που έχουν την κύρια ευθύνη για την κρίση. Χρειάζεται όλος ο πολιτικός κόσμος να συνεννοηθεί για να ανοίξει τον δρόμο στην υπέρβαση, η οποία μπορεί να γίνει μόνο από νέες άφθαρτες δυνάμεις, που θα συγκροτήσουν κόμματα αρχών με συγκεκριμένες θέσεις και καθαρή ιδεολογία. Κόμματα με συνιστώσες και με δήθεν πολυφωνίες, που είναι παραφωνίες -«όπου λαλούν πολλά κοκόρια αργεί να ξημερώσει»- δεν μπορούν να λειτουργήσουν για την εξυγίανση του συστήματος, ούτε και μπορούν να εξασφαλίσουν πολιτική σταθερότητα.

Αλλα περιθώρια για συζητήσεις δεν υπάρχουν. Πλησιάζει η ώρα για συγκεκριμένες πράξεις μετά τα συνέδρια. Εδώ και τώρα τα κόμματα: α) να επεξεργαστούν και να ψηφίσουν έναν τίμιο εκλογικό νόμο, που δεν θα αλλάζει, β) να θεσμοθετήσουν κανόνες διαφάνειας για τις εκλογικές δαπάνες, τα οικονομικά κομμάτων και πολιτευομένων, γ) να καταθέσουν προγράμματα με συγκεκριμένα μέτρα για την έξοδο από την κρίση.

[email protected]