Ο Ζουλφί Λιβανελί παρουσίασε στoν «Ιανό» τo καινούργιο μυθιστόρημά του

Η «Σερενάτα» του Τούρκου φίλου μας, μια ιστορία αγάπης στη δίνη του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, είναι ήδη μπεστ σέλερ στην πατρίδα του. Στην Ελλάδα τον περίμενε η Μαρία Φαραντούρη για να ερμηνεύσουν μαζί τα τραγούδια του, ενώ πολλοί τον ρωτάνε για το πώς τελειώνει το σίριαλ «Σουλεϊμάν»

Της Παρής Σπίνου

Για ακόμη μια φορά βρέθηκε στην Αθήνα ο Ζουλφί Λιβανελί, ο δημοφιλής Τούρκος μουσικοσυνθέτης. Με την ιδιότητα του συγγραφέα αυτή τη φορά, για να παρουσιάσει στον «Ιανό» το νέο μυθιστόρημά του «Σερενάτα», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη (μτφρ. Θάνος Ζαράγκαλης). Η παρουσία, όμως, της Μαρίας Φαραντούρη ήταν η έκπληξη που έδωσε στο κλείσιμο της προχθεσινής βραδιάς τον τόνο μιας αυτοσχέδιας συναυλίας, με άρωμα ελληνοτουρκικής φιλίας. Φαραντούρη και Λιβανελί ένωσαν τις φωνές τους στα τραγούδια «Λέι λιμ λέι», «Σαν τον μετανάστη» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου, στη «Μνήμη του νερού» της Αγαθής Δημητρούκα, που επίσης ήταν παρούσα, και μοιράστηκαν με το πολυάριθμο κοινό αναμνήσεις μιας πολύχρονης σχέσης.

Κρατάει χρόνια αυτή η κολόνια, από την εποχή της μεταπολίτευσης, όταν η Φαραντούρη σύστησε τον -τότε πολιτικό εξόριστο στη Σουηδία- δημιουργό στους Ελληνες, επιχειρώντας να αμβλύνει τις προκαταλήψεις τους. «Στις πρώτες συναυλίες δεν τολμούσαμε να αναφέρουμε την καταγωγή του», τόνισε η ίδια. «Τότε ο κόσμος δεν καταλάβαινε τη γλώσσα, μας έλεγαν όμως ότι τους άρεσαν τα τραγούδια. Τώρα έχουν ταυτίσει τον έρωτα με την τουρκική γλώσσα…».

Από τον τίτλο και μόνο καταλαβαίνει κάποιος την αγάπη του Λιβανελί για τη μουσική, «που βρίσκεται στην πλοκή και στη γραφή» του νέου του βιβλίου, όπως υπογράμμισε ο Ανταίος Χρυσοστομίδης. Στη «Σερενάτα» ο συγγραφέας γίνεται η φωνή μιας 36χρονης γυναίκας, της Μάγια Ντουράν, που ζει στη σύγχρονη Ισταμπούλ και εργάζεται στο Πανεπιστήμιο της πόλης. Ενα πρωί του Φεβρουαρίου του 2001 θα υποδεχτεί τον 87χρονο, γερμανικής καταγωγής, Αμερικανό καθηγητή Μαξιμίλιαν Βάγκνερ. Επιθυμία του είναι να βρεθεί στον τόπο όπου ένα συγκλονιστικό γεγονός συνέβη το 1941: ένα καράβι με 700 Εβραίους βυθίστηκε στη Μαύρη Θάλασσα. Εκεί ξετυλίγεται το νήμα μιας μοναδικής ιστορίας αγάπης, στη δίνη μιας μεγάλης τραγωδίας της ιστορίας του 20ού αιώνα.

Ο ιστός που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον απασχολεί τον Λιβανελί σ' αυτό το βιβλίο, που έχει πουλήσει πάνω από 200.000 αντίτυπα στην πατρίδα του και έχει ιδιαίτερη απήχηση στο γυναικείο κοινό. Ο λόγος; «Η Ντουράν εκφράζει τη σύγχρονη αστή στην Τουρκία. Εχει παιδί, είναι χωρισμένη, εργάζεται στο Πανεπιστήμιο, έχει οικονομικές και άλλες δυσκολίες, ψάχνει τον πραγματικό έρωτα. Στη γερμανική έκδοση έγραψαν: ένας ηλικιωμένος άνθρωπος ψάχνει το παρελθόν του και μια νέα γυναίκα ψάχνει το μέλλον της», όπως εξήγησε ο ίδιος. «Η πολιτική επηρεάζεται στην Τουρκία ιδιαίτερα από τη στάση των γυναικών. Η θέση που έχει η γυναίκα στην κοινωνία εξηγεί τη σημερινή κατάσταση του κοσμικού κράτους».

Εκτός όμως για τις «περίπλοκες» γυναίκες, που τον εμπνέουν, μίλησε για την κρίση, το Διαδίκτυο, για την Κύπρο και την Ελλάδα, χωρίς να αφήσει απ' έξω τα τουρκικά σίριαλ!

-Αθήνα. «Είναι για μένα πόλη φιλίας και αναμνήσεων. Στη διαδρομή με το ταξί έδειχνα στους φίλους που με συνόδευαν το Μέγαρο Μουσικής, όπου έχω δώσει συναυλία, και άλλα σημεία. Ο οδηγός απόρησε που γνωρίζω την πόλη καλά. Κι εγώ όμως έμεινα έκπληκτος γιατί η τηλεόραση στο ταξί έπαιζε μια τουρκική σειρά. Εμαθα ότι είναι πολύ αγαπητό το σίριαλ με τον Σουλεϊμάν, και μάλιστα πολλοί Ελληνες σπεύδουν να με ρωτήσουν για το τέλος της ιστορίας».

-Συγγραφή: «Τα βιβλία που διαβάζονται περισσότερο είναι αυτά που γράφονται με τρόπο απλό, από την εποχή του Σέξπιρ ακόμα. Την εποχή του μεταμοντέρνου, όμως, έχουν γραφτεί βιβλία σε δύσκολη γλώσσα. Ετσι το θέμα δεν γίνεται εύκολα κατανοητό στον αναγνώστη. Αυτό το θεωρώ αλαζονικό εκ μέρους του συγγραφέα. Είμαι αντίθετος στη λογοτεχνία που δεν διαβάζεται».

-Μαντίλα: «Το Ισλάμ καλύπτει τις γυναίκες, το ίδιο γινόταν και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Μετά το 1923 πέταξαν το τσαντόρ, αλλά τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες να ξανασκεπάσουν τις γυναίκες. Δεν είναι κάτι θεσμοθετημένο, δεν επιβάλλεται ούτε απαγορεύεται από τον νόμο. Πρόκειται για πολιτισμικό καβγά».

-Διαδίκτυο: «Μπορεί να είμαι παλιομοδίτης, αλλά με φοβίζoυν λίγο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κατανοώ πως βοηθούν στην επικοινωνία, από την άλλη όμως δεν μπορώ να εκφράσω τη ζωή μου στους 140 χαρακτήρες που σε περιορίζει το twitter. Νομίζω ότι οι νέοι που ασχολούνται από το πρωί μέχρι το βράδυ με τον υπολογιστή τους μάλλον είναι δυστυχισμένοι» .

-Κύπρος: «Το ζήτημα με στενοχωρεί ιδιαίτερα. Παλαιότερα με τη Φαραντούρη είχαμε δώσει συναυλία στην Πράσινη Γραμμή για την Κυπριακή Δημοκρατία με το σύνθημα: «Ενα κράτος, μια σημαία». Μετά το δημοψήφισμα οι βόρειοι είπαν «ναι» και οι νότιοι είπαν «όχι». Αν συμφωνούσαν τότε, δεν θα υπήρχε τουρκικός στρατός στο νησί και θα είχε λυθεί το πρόβλημα».

-Κρίση: Δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος να δώσω συμβουλές. Ξέρω όμως ότι στις αρχές του 2000 στην Τουρκία υπήρχε μεγάλη κρίση, έκλειναν επιχειρήσεις, είχαν αυξηθεί η ανεργία και οι αυτοκτονίες. Νομίζαμε ότι η χώρα είχε φτάσει στο τέλος, όμως μετά συνήλθαμε. Η Ελλάδα είναι μια μεγάλη χώρα, στην Τουρκία τη σέβονται και πιστεύω πως θα καταφέρει να ξεπεράσει την κρίση».

[email protected]