ΒΕΡΟΛΙΝΟ Του Παντελή Βαλασόπουλου

^[1]Αναδρομή στα βασικά σημεία που οδήγησαν στην καταστροφική κρίση της Κύπρου επιχειρεί το περιοδικό «Σπίγκελ», με ρεπορτάζ του που έχει τίτλο «Πώς οι τράπεζες κερδοσκόπησαν μέχρι την καταστροφή».

Σύμφωνα με το περιοδικό, «ακόμη και στο αποκορύφωμα της ευρωπαϊκής κρίσης, οι δύο μεγάλες κυπριακές τράπεζες επένδυσαν δισ. στην Ελλάδα και αποκόμισαν τεράστια οφέλη. Οι Ευρωπαίοι ελεγκτές έκαναν τα στραβά μάτια. (…) Η πτώση της Λαϊκής Τράπεζας και παραλίγο της Τράπεζας Κύπρου είναι αποτέλεσμα τεράστιων σφαλμάτων που έκαναν οι τραπεζίτες. Αλλά και οι ευρωπαϊκές αρχές εποπτείας έβαλαν το χέρι τους. Εδιναν διαβεβαιώσεις ότι οι δύο τράπεζες είναι υγιείς, ακόμη και όταν αυτές είχαν χτυπηθεί από τον ιό της κρίσης. Η κατάρρευση των δύο μεγάλων κυπριακών τραπεζών ανάγκασε τελικά την Κύπρο να ζητήσει διεθνή οικονομική βοήθεια, αλλά οδήγησε και σε ένα μοναδικό στην ιστορία φαινόμενο, το κλείσιμο δηλαδή ενός ολόκληρου οικονομικού συστήματος. Παρά τρίχα η Κύπρος δεν εγκατέλειψε το ευρώ.

Στο τέλος του 2010, όταν οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες ανήγγειλαν δημόσια ότι οι χρηματοδότες οικονομικά αδύναμων χωρών θα μπορούσαν να υποστούν απώλειες, εάν αποφασιστούν πακέτα βοήθειας, οι κυπριακές τράπεζες, με το βλέμμα στην Ελλάδα, έδειχναν άνετες. Στο τέλος του 2010, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Εποπτικής Αρχής, αγόρασαν ελληνικά ομόλογα ύψους 5,8 δισ. ευρω. Την ίδια ώρα που η βρετανική τράπεζα Barclays πουλούσε το μισό απόθεμά της σε ελληνικά ομόλογα.

Παρ' όλα αυτά οι δύο κυπριακές τράπεζες πέρασαν με επιτυχία το στρες-τεστ στο οποίο υποβλήθηκαν, γεγονός που τις έκανε να συνεχίσουν την πορεία τους.

Το αποτέλεσμα υπήρξε δραματικό. Λαϊκή και Τράπεζα Κύπρου σημείωσαν απώλειες 4,3 δισ. ευρώ εξαιτίας των ελληνικών τους ομολόγων.

Η πρώην Λαϊκή Τράπεζα της Κύπρου ήταν το αποτέλεσμα συγχώνευσης, υπό την καθοδήγηση του Ελληνα τραπεζίτη, Ανδρέα Βγενόπουλου.

Ο Βγενόπουλος απέκτησε τράπεζες και επενδυτικές εταιρείες στην Κύπρο και άλλες χώρες. Για κακή τύχη της Κύπρου, τη διάλεξε για κέντρο των δραστηριοτήτων του. Για ένα διάστημα πήγαιναν καλά και οι δουλειές των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα.

Μάλιστα, ο απολογισμός της Τράπεζας Κύπρου το 2006 κάνει λόγο για δυναμική επέκταση στην Ελλάδα και άνοιγμα νέων υποκαταστημάτων εκεί.

Στο τέλος του 2009, όταν ξεκίνησε το ελληνικό δράμα, οι δύο κυπριακές τράπεζες βρέθηκαν στο επίκεντρο της κρίσης.

Ο Πανίκος Δημητριάδης, πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, παραδέχεται τώρα: «Επί μήνες κρατούσαμε τη Λαϊκή Τράπεζα στο οξυγόνο».

Παρ' όλα αυτά οι κυπριακές τράπεζες πέρασαν και πάλι με επιτυχία το στρες-τεστ του 2012. Σύμφωνα με το τεστ αυτό, οι τράπεζες της Κύπρου διέθεταν αρκετό κεφάλαιο, ώστε να ξεπεράσουν το δύσκολο οικονομικό τους περιβάλλον. (…)

Στα τέλη του ίδιου έτους, οι δύο τράπεζες κατέγραφαν τεράστιες οικονομικές απώλειες εξαιτίας των ελληνικών ομολόγων.