ΙΤΑΛΙΑ Ο Ναπολιτάνο ανέλαβε να διαπιστώσει προσωπικά τις διαφορές μεταξύ των κομμάτων και να προτείνει κυβέρνηση ειδικού σκοπού κι απ ότι φαίνεται τα κόμματα προσαρμόζονται

Του Θεόδωρου Ανδρεάδη Συγγελλάκη

^[1]Ο Πιερλουίτζι Μπερσάνι δεν μπόρεσε να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μετά από έξι ημέρες διαβουλεύσεων, παραδέχτηκε ότι δεν διαθέτει την αναγκαία πλειοψηφία για να μπορέσει να συνθέσει κυβέρνηση. Η πολιτική κατάσταση περιπλέκεται και πάλι, χωρίς να υπάρχει καμία βεβαιότητα για το πού μπορεί να βρίσκεται η διέξοδος. Η εντολή του Μπερσάνι «πάγωσε» και ο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο ανέλαβε να εξακριβώσει προσωπικά πόσο μεγάλες είναι οι αποστάσεις που χωρίζουν τις πολιτικές δυνάμεις.

Τα κόμματα, τέσσερις εβδομάδες μετά τις εκλογές τις 24ης και 25ης Φεβρουαρίου, προσπαθούν να καταλάβουν πώς πρέπει να κινηθούν για να μη βρεθούν εκτός εξελίξεων και να μη χάσουν την υποστήριξη των ψηφοφόρων τους, που άρχισαν να κουράζονται με τις ατέλειωτες αυτές διαπραγματεύσεις.

Επαφές με τα κόμματα

Ο πρόεδρος Ναπολιτάνο, λοιπόν, θέλησε να συμβάλει προσωπικά, με νέο κύκλο διαβουλεύσεων, στην επίλυση της κρίσης. Κύριος στόχος του -αν ο Μπερσάνι βγει οριστικά από το παιχνίδι- μια κυβέρνηση με συγκεκριμένο πρόγραμμα και πρωθυπουργό δικής του επιλογής, που να μπορέσει να αλλάξει τον εκλογικό νόμο, να μειώσει τις αποδοχές των βουλευτών και γερουσιαστών και τον συνολικό αριθμό τους και να εγκρίνει τον επόμενο κρατικό προϋπολογισμό. Oκτώ με δέκα μήνες η διάρκεια του σχήματος αυτού, και στη συνέχεια, φυσικά, επιστροφή στις κάλπες.

Θα μπορούσε να είναι μια ρεαλιστική λύση, για να μπορέσουν πρώτα απ' όλα να πέσουν οι τόνοι της πολιτικής αντιπαράθεσης και να ξεπεραστούν οι αμοιβαίες ενστάσεις.

Σε μια «κυβέρνηση επιλογής του Ναπολιτάνο» φαίνεται να είναι έτοιμος να συναινέσει πρώτος απ' όλους ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Με τον τρόπο αυτό ξαναμπαίνει στο πολιτικό παιχνίδι και αποκτά και πάλι επίσημο ρόλο, με την ελπίδα, παράλληλα, να μπορέσει να αναβάλει όσο περισσότερο γίνεται τη δικαστική ετυμηγορία για τις υποθέσεις «Μπούγκα μπούγκα» και τηλεοπτικών δικαιωμάτων του ομίλου Μέντιασετ. Οταν βέβαια προκηρυχθούν νέες εκλογές -αν αυτό γίνει από τον ερχόμενο Οκτώβριο κι έπειτα- ο καβαλιέρε μπορεί να έχει ήδη καταδικαστεί και συνεπώς να του έχει στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγεσθαι. Σε αυτή τη φάση, όμως, πρέπει να πάρει το ρίσκο, διότι δεν διαθέτει πολλές εναλλακτικές.

Η δε κεντρώα συμμαχία του Μάριο Μόντι βλέπει επίσης θετικά μια έμμεση ή άμεση συμμετοχή της σε ένα ευρύ κυβερνητικό σχήμα, έστω και με τη μορφή τής έξωθεν στήριξης. Το απογοητευτικό εκλογικό αποτέλεσμα του τεχνοκράτη πρωθυπουργού έχει προκαλέσει σοβαρές αμφισβητήσεις στους κόλπους της μετριοπαθούς Επιλογής Πολιτών. Καλά πληροφορημένες πηγές υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι δεν αποκλείεται να αποχωρήσει ο Μόντι από την ενεργό πολιτική, παραμένοντας ισόβιος γερουσιαστής. Η αναβολή της νέας εκλογικής αναμέτρησης θα επέτρεπε, τουλάχιστον, να ξεκαθαρίσουν οι εσωκομματικές ισορροπίες.

Οπως πάντα, όσον αφορά τον Μπέπε Γκρίλο, δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα. Ως γνωστόν, εναντιώθηκε με μανία στην προσπάθεια του Μπερσάνι να συνθέσει κυβέρνηση. «Τον ταύτιζε με ό,τι παλιό και αναποτελεσματικό, με τον Ντ' Αλέμα και με την αδυναμία να περιοριστεί η παντοδυναμία του Μπελουσκόνι», υποστηρίζουν πολλοί σχολιαστές. Τώρα, όμως, η στάση του θα μπορούσε να αλλάξει. Ακόμη και ο εκπρόσωπος του κινήματος Πέντε Αστέρων στη Γερουσία, Βίτο Κρίμι, άφησε να εννοηθεί ότι μια προσωπικότητα που δεν συνδέεται άμεσα με τα κόμματα θα μπορούσε να τύχει διαφορετικής αντιμετώπισης. Ο Γκρίλο φοβάται ουσιαστικά πως αν επιμείνει υπερβολικά στις συνεχείς αρνήσεις του, μπορεί να ταυτιστεί, και από μέρος των ψηφοφόρων του, μόνον με τη στείρα αμφισβήτηση.

Το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα πράξει η προοδευτική παράταξη. Το Δημοκρατικό Κόμμα του Πιερλουίτζι Μπερσάνι θεωρεί σαφέστατα πλήγμα την απόρριψη της πολιτικής του πρότασης για σχηματισμό κυβέρνησης. Κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλίσει την υποστήριξη του Γκρίλο, χωρίς, όμως, να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Aλλαγή ηγεσίας

Οι Δημοκρατικοί ξέρουν καλά ότι θα πρέπει να προχωρήσουν σε αλλαγή ηγεσίας, ότι η σκυτάλη -εκτός αν υπάρξουν θεαματικές εκπλήξεις- θα πρέπει να περάσει στον δήμαρχο της Φλωρεντίας Ματέο Ρέντσι. Αλλά για τη διαδικασία διαδοχής, μέσω ψηφοφορίας των μελών και πολιτών που πρόσκεινται στον κεντροαριστερό χώρο, χρειάζεται χρόνος. Δεν πρέπει, δηλαδή, να προκηρυχθούν άμεσα βουλευτικές εκλογές. Υπάρχει και ένα άλλο θέμα: θα μπορούσαν οι προοδευτικοί να αρνηθούν να στηρίξουν μια πρόταση διακυβέρνησης της χώρας που προέρχεται από δικό τους άνθρωπο, από τον πρώην κομμουνιστή-μεταρρυθμιστή Τζόρτζιο Ναπολιτάνο; Μπορεί να υπάρξει, λοιπόν, έξωθεν στήριξη, αλλά μια εντελώς αρνητική απάντηση είναι μάλλον απίθανη.

Μένει να δούμε πώς θα μπορέσει να αποφευχθεί ο κίνδυνος μιας δεύτερης κυβέρνησης Μόντι -αν θα καταφέρει, δηλαδή, η χώρα να εγκαταλείψει την οδό της λιτότητας που έφερε την οικονομία στα όρια της ασφυξίας- και αν περιοριστούν οι βλέψεις της μπερλουσκονικής παράταξης όσον αφορά την εκλογή του νέου προέδρου της Δημοκρατίας. Η διαπραγμάτευση συνεχίζεται, τα ονόματα των πιθανών υποψηφίων αυξάνονται διαρκώς και άρχισε να ακούγεται ότι ο καβαλιέρε θέλει ένα φιλικό πρόσωπο για να εξασφαλίσει στη συνέχεια απονομή χάριτος για τις δικαστικές του υποθέσεις…