«Το πόσο καλό είναι ένα σύστημα υγείας φαίνεται από τον πιο αδύναμο κρίκο του. Είναι μια αλυσίδα. Ολοι οι κρίκοι συνδέονται μεταξύ τους. Χρειάζεται να σκεφτείς πώς θα ανακατανείμεις αποτελεσματικά τους πόρους με έναν τρόπο λογικό, ώστε να διατηρήσεις την υγεία του συστήματος. Και κάθε φορά να προσπαθείς να βελτιώνεις την αποτελεσματικότητά του» λέει ο Νικ Αυγουστίνος, αντιπρόεδρος της Υπηρεσίας Πληροφοριών Υγείας & Στρατηγικής της Cardinal Health Inc, μιας πολυεθνικής με ηγετική διεθνή παρουσία στον χώρο της συμβουλευτικής τής υγείας.

Ο 55χρονος Ελληνας, που ζει τα τελευταία 30 χρόνια στις ΗΠΑ, είναι από τα κορυφαία ονόματα στον χώρο της διαχείρισης της συμβουλευτικής και της επιχειρηματικής ανάπτυξης δημόσιων και ιδιωτικών νοσηλευτικών ιδρυμάτων, ενώ έχει συνεργαστεί με κυβερνήσεις για την εξέλιξη πολλών δημόσιων συστημάτων διεθνώς.

Στην Ελλάδα, την οποία επισκέπτεται τουλάχιστον τρεις φορές τον χρόνο, ήρθε αυτή τη φορά για να δώσει διαλέξεις στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης, ενώ συναντήθηκε και με μέλη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας. «Σε κάθε κοινωνία, σε οποιαδήποτε χώρα, ο προορισμός είναι η υγεία, όχι η φροντίδα. Αυτό το λέμε πρώτοι και καλύτεροι εμείς οι Ελληνες καθημερινά: Εις υγείαν, στην υγειά μας», λέει, δίνοντας το γενικό περίγραμμα της φιλοσοφίας που πρέπει να διέπει το δημόσιο σύστημα υγείας.

Συνέντευξη στη Ντάνι Βέργου

- Τι είναι σημαντικό στην αναβάθμιση ενός δημόσιου συστήματος υγείας όπως το ελληνικό;

^[1]«Δεν υπάρχουν χρυσά σημεία για κανένα σύστημα υγείας και περίθαλψης. Εχουμε στη διάθεσή μας μαθήματα και εμπειρίες. Από εκεί και πέρα βλέπουμε πώς μπορούν να εφαρμοστούν σε διαφορετικά συστήματα. Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος. Υπάρχουν όλα όσα έχουμε μάθει και η πραγματικότητα, στη δεδομένη περίπτωση η ελληνική, και πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε τι.

Τρεις πυλώνες είναι σημαντικοί για την καλυτέρευση των συστημάτων υγείας. α) Αποτελεσματικότητα: πόσο αποτελεσματικό είναι το σύστημα υγείας στην παροχή φροντίδας. β) Σύγκλιση: των προθέσεων των χρηματοδοτών του συστήματος και των λειτουργών του. γ) Προσωπική ευθύνη: η δική μας εμπλοκή, ως μονάδες, κομμάτια μιας κοινωνίας στη διαχείριση της υγείας μας. Για να γίνουν όλα αυτά πρέπει να έχουμε την ικανότητα να μετρήσουμε, να κατανοήσουμε πραγματικά, να εκπαιδεύσουμε και να συμμετέχουμε σε πολύ υψηλό επίπεδο. Επομένως, δεν είναι μόνο τι κάνει η κυβέρνηση ή τι κάνει ο πολίτης. Ολοι είμαστε μέρος του συστήματος. Ολοι χρειάζεται να συνεισφέρουμε το δικό μας μερίδιο».

- Ποια είναι τα προβλήματα του συστήματος υγείας της Ελλάδας;

«Το σύστημα υγείας χρειάζεται να είναι αποτελεσματικό όσον αφορά τις διαδικασίες του, την παράδοση και τη διαχείρισή του. Να είναι ένα σύστημα επαρκώς χρηματοδοτούμενο, από τους προμηθευτές υπηρεσιών μέχρι τους προμηθευτές προϊόντων».

- Κάποτε είχαν όλοι πρόσβαση στη δημόσια υγεία, σήμερα οι ανασφάλιστοι και οι άποροι βρίσκονται εκτός συστήματος. Πώς θα το αντιμετωπίζατε σε μια εποχή που ο πολίτης το έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ;

«Φυσικά και υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί. Δεν είναι όλα τρομακτικά ακριβά. Στην Ελλάδα υπάρχει κλιμάκωση του κόστους της δημόσιας δαπάνης υγείας. Αν αφεθεί, γίνεται μη βιώσιμη. Ετσι, κάθε κυβέρνηση προσπαθεί να το αντιμετωπίσει με διάφορους τρόπους. Δεν υπάρχει ένας δρόμος, άλλα πολλοί τρόποι προσέγγισης ώστε να καλυτερεύσει το συνολικό σύστημα υγείας και περίθαλψης. Υπάρχουν τρόποι να χωρέσουν όλοι. Να ανακατανείμεις τους πόρους. Η πρωτοβάθμια φροντίδα, για παράδειγμα, είναι εξαιρετικά σημαντική για την υγεία όλου του συστήματος υγείας. Την ώρα που φτάνουμε στο νοσοκομείο, αποτελεί πολυτέλεια. Τα νοσοκομεία είναι ακριβές επιχειρήσεις. Χρησιμοποιούμε λοιπόν ένα πολύ ακριβό μέσο για να κάνουμε κάτι που μπορούμε να το κάνουμε εξίσου αποτελεσματικά σε επίπεδο πρωτοβάθμιας φροντίδας. Δεδομένης και της δύσκολης κατάστασης που περνάει η Ελλάδα, καλό είναι να αναζητηθούν λύσεις είναι από διαφορετικές σκοπιές και διαφορετικές προσεγγίσεις».

- Πριν από λίγους μήνες δύο κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υγείας έβγαλαν κίτρινη κάρτα στην ελληνική κυβέρνηση για τον τρόπο λειτουργίας των δημόσιων νοσοκομείων, λόγω ελλείψεων στοιχειωδών υλικών (γάντια, γάζες κ.ο.κ.) και των περικοπών που έχει κάνει στην υγεία: «Το τι θα κόψει κάποιος είναι πολύ μεγάλη ευθύνη» δήλωναν.

« Χρειάζεται να σκεφτείς πώς θα ανακατανείμεις αποτελεσματικά τους πόρους με έναν τρόπο λογικό ώστε να διατηρήσεις την υγεία του συστήματος. Και κάθε φορά να προσπαθείς να βελτιώνεις την αποτελεσματικότητά του. Η υγιεινή και η καθαριότητα είναι εξαιρετικά κρίσιμες στο πλαίσιο ενός νοσοκομείου. Ετσι, όταν ανακατανέμονται οι προϋπολογισμοί χρειάζεται να σκεφτείς ποιος είναι ο λογικός τρόπος. Το ίδιο και με κάθε περικοπή. Είναι γεγονός ότι το ελληνικό σύστημα υγείας είναι ακριβό και μη βιώσιμο για τη χώρα. Εάν εφαρμόζονται δρακόντεια μέτρα ή όχι, δεν θα το κρίνω εγώ. Ευελπιστώ ότι υπάρχουν λογικοί άνθρωποι και ανακατανέμουν τις διαθέσιμες πηγές με έναν λογικό τρόπο. Κάτι φεύγει, κάτι μένει. Μπορεί το διοικητικό κόστος να είναι εξαιρετικά υψηλό. Η διατήρηση της υγείας των υπηρεσιών –προμηθειών, προϊόντων, φαρμάκων, μηχανημάτων, αναλώσιμων κ.ο.κ.- είναι προτεραιότητα εξαιρετικά σημαντική. Διότι όταν σπάει η αλυσίδα λόγω, π.χ., παύσης πληρωμών, έχει συνέπειες παρακάτω. Ολα συνδέονται. Αν έχεις έναν αδύναμο κρίκο, χρειάζεται να τον αντιμετωπίσεις και γρήγορα».

- Η τεχνολογία της πληροφορικής είναι εργαλείο λογικών επιλογών;

«Είναι σημαντικό να έχεις ένα σύστημα μέτρησης για να αντιμετωπίσεις τη γραφειοκρατεία, την ολιγωρία. Η αυτοματοποίηση, η μηχανογράφηση σου επιτρέπει να κάνεις τα πράγματα ταχύτερα, περισσότερο αποτελεσματικά και με μεγαλύτερη ακρίβεια. Να προσθέσω ότι αν αυτοματοποιήσεις μια κακή διαδικασία έχεις αποτέλεσμα μια κακή διαδικασία, που πηγαίνει πολύ πιο γρήγορα και δεν μπορείς να τη σταματήσεις. Πάντα είναι πρώτα ο άνθρωπος και μετά η τεχνολογία. Η διαδικασία είναι πολύ σημαντική. Και δεν είναι πάντα τόσο ακριβή όσο θεωρείται. Η μέτρηση είναι σημαντικό εργαλείο. Μπορείς να μετρήσεις την κίνηση μιας μέρας στο σύστημα υγείας. Μπορείς να φτιάξεις ένα site που θα μετρά πόσοι πολίτες επισκέπτονται το σύστημα υγείας -διαγνωστικές ομάδες, ηλικίες, ταχυδρομικοί κώδικες-, ώστε να γνωρίζεις από πού έρχονται. Με τον τρόπο αυτό αρχίζεις κι αποκτάς μια αίσθηση πού υπάρχει δραστηριότητα. Πού είναι η δυναμικότητα του συστήματος υπερεκτιμημένη και πού υποτιμημένη. Αυτή είναι η αρχή της διόρθωσης του συστήματός σου. Και δεν είναι μια δαπανηρή κίνηση. Σας διαβεβαιώ ότι υπάρχουν φοιτητές στα πανεπιστήμια που, αν τους ζητήσεις να σου φτιάξουν ένα τέτοιο σύστημα, μπορούν και άμεσα. Μπορείς να αλλάξεις τα πράγματα προς το καλύτερο, αρκεί να υπάρχει θέληση».

……………………………………………………………

Ο κ. Νικ Αυγουστίνος είναι αντιπρόεδρος της Υπηρεσίας Πληροφοριών Υγείας & Στρατηγικής της Cardinal Health Inc